Bakı, 16 sentyabr, AZƏRTAC

Sümüyün inkişafı təqribən 20 yaşa qədər davam edir. Sınıqlar statistikaya görə oğlan uşaqlarında qızlara nisbətən daha çox olur və ən çox 9-10 yaş arası müşahidə edilir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin Elmi-Tədqiqat Travmatologiya və Ortopediya İnstitutunun uşaq travmatoloq-ortopedi Xəyal Dostuyev deyib.

Travmatoloq ümumi uşaq sınıqları haqqında danışarkən deyib: “Ümumi uşaq sümüyünün sınıqları arasında birinci torus sınığını qeyd etmək olar. Bu, sümük membranın (periosteum) qalınlığına görə meydana gələn vəziyyətdir. Bu hal adətən sümük sıxıcı yüklərə məruz qaldıqda baş verir və oynaqlara yaxın yerlərdə görünür. Onun müalicəsi asandır və adətən problemsiz sağalır.

Yaşıl ağac sınığı sümük əyilmə qüvvələrinə məruz qaldıqdan sonra inkişaf edə bilən natamam qırıqdır. Sümüyün əyriliyi kənardan görünə bilər və adətən yalnız yaxından izlənilir. Lakin bəzən əyriliyin düzəldilməsi tələb olunur.

Böyümə zonasını əhatə edən sınıqlar sümüyün uzununa böyüməsində rol oynayan qığırdağın travmasıdır. Bu sınıqda böyümə qığırdaqları zədələnə və qismən funksiyasının itirmə ehtimalı var. Gələcəkdə isə, deformasiya və ya qısalıq kimi problemlərə səbəb olur.

Bəzi hallarda uşaqlıq dövründə boyunla baş-bədən nisbətinin böyüklərdən daha fərqli olması səbəbindən ağır təzyiqə məruz qala bilər. Nəzərə almaq lazımdır ki, travmadan sonra yarana biləcək boyun sınıqları ətrafdakı sinir strukturlarına da təsir göstərir.

Həmçinin dirsək sınıqlarını qeyd etmək olar. Onlar adətən ilk dəfə əl və ya dirsək üzərinə düşdükdən sonra dirsəkdə geniş yayılan şişlik ilə müşahidə olunur. Dirsək bölgəsi əsas damar və sinir strukturlarının ələ çatması üçün əhəmiyyətli qovşaq nöqtəsidir. Sınığın şiddətindən asılı olaraq yalnız sarğı-gipslə müalicə oluna bilər. Bəzi hallarda təcili əməliyyat tələb edən vəziyyətlərin yaranma ehtimalı da var.

Uşaqlarda bilək sınıqları isə adətən sarğı-gips müalicəsi ilə sağalır. Lakin çox nadir hallarda əməliyyata ehtiyac duyulur”.

Travmatoloqun sözlərinə görə, uşaq və böyüklərdə sınıqların sağalması arasında müəyyən fərqlər var: “Yetkinlik yaşına çatmayan uşaqlarda sümük böyüklərin sümüyü ilə müqayisədə daha sıxdır. Uşaqlarda “periosteum” böyüklərdən daha qalındır və sınıq hematomasını örtərək, yeni sümük əmələ gəlməsini daha sürətləndirir. Uşaq sümüklərinin damar və osteoblastik fəaliyyəti daha güclü olduğundan, iltihablı reaksiya onu sürətli və güclü edir. Bununla da, sümüklərin inkişafına kömək edir və böyüməyə səbəb ola biləcək şəkildə stimullaşdırır”.

Həkim sınıq və çıxıqlar zamanı erkən diaqnoz qoyulmasının əhəmiyyəti barədə də məlumat verib: “Sınıq zamanı erkən diaqnoz qoyulması önəmli məsələdir. Belə ki, diaqnoz nə qədər erkən qoyularsa, müalicənin effekti o qədər yaxşı olur. Sınıqların rentgenografik görüntüsünün düzgün dəyərləndirilməsi sınığın klassifikasiyasında və proqnozu haqqında fikir yaradır. Erkən diaqnoz qoyulan uşaqlarda sadə müalicə üsulları ilə sınıqları və çıxıqları tam sağaltmaq mümkündür. Bu halda gecikən ağırlaşmalara az rast gəlinir və anatomik bərpa üçün ağır ortopedik əməliyyatlara ehtiyac qalmır”.