Bakı, 23 noyabr, AZƏRTAC

Fransanı indi ciddi qəbul etmək lazım deyil. Bu ölkə müstəmləkəçilik dövründən sonra da qalmış öz təsirini, özünün bütün mövqelərini itirir. Fransanı Afrikadan qovublar, Avropada ona məhəl qoymurlar, hərçənd, Paris hansısa əhəmiyyətli rol oynamağa iddia edir... Rəsmi Paris demək olar ki, ABŞ-ın istəkləri və öz arzuları arasında manevrlər edir.

Bu barədə AZƏRTAC-a rusiyalı politoloq, millətlərarası münaqişələr üzrə mütəxəssis və təhlükəsizlik məsələlərinə dair ekspert Yevgeni Mixaylov ABŞ, Fransa və digər Qərb ölkələrinin Azərbaycanın öz ərazi bütövlüyünü və suverenliyini tam bərpa etməsindən sonra Cənubi Qafqaz regionunda yaranmış yeni reallıqları qəbul etmək qabiliyyətində olmamasını şərh edərkən deyib.

Agentliyin müsahibi qeyd edib: “Fransanın ermənipərəst anti-Azərbaycan mövqeyi bu ölkədəki böyük erməni diasporu və Cənubi Qafqaz regionunda Moskvanı bezdirmək istəyi ilə bağlıdır. Belə ki, Rusiya demək olar ki, Fransanın Afrikadan sıxışdırılıb çıxarılmasına nail oldu. Qeyd etmək istərdim ki, Erməni diasporunun çoxlu maliyyə resursları var. Onlar fransız siyasi isteblişmentinə böyük təsir imkanlarına malikdirlər və müəyyən çərçivədə fəaliyyət göstərən Fransa ümid edir ki, onun da payına hansısa kiçik siyasi təsir parçası düşəcək. Fikrimcə, Fransa ondan daha güclü olan ABŞ kimi o vəziyyətə gəlib çıxacaq ki, artıq Ermənistan onun vecinə olmayacaq”.

Ekspertin sözlərinə görə, Fransa və Amerika Birləşmiş Ştatlarının Cənubi Qafqaz siyasəti kontekstində bütün səylərini böyük Azərbaycan piarı kimi qiymətləndirmək lazımdır: onlar bu respublikanın timsalında Türkiyə və Rusiya kimi güclü müttəfiqləri, habelə münasibətlərin qaydasına qoyulduğu İran kimi qonşusu olan ölkə görürlər. Lakin onların bütün fəaliyyəti yalnız öz siyasi reputasiyasına zərər verir.

Y.Mixaylov belə hesab edir: “Hazırda ABŞ, Fransa və müttəfiqlərinin timsalında guya Qərbin Ermənistanı hər vəchlə dəstəkləməyə çalışması heç də təəccüblü deyil. Kollektiv Qərb Azərbaycana münasibətdə demək olar ki, Rusiya Federasiyasına qarşı müharibənin kompleksində hərəkət edir. Azərbaycan Ermənistan üzərindən Rusiya Federasiyasına təzyiq göstərilməsi məqsədinə nail olunması yolunda müəyyən maneədir. Bu səbəbdən Qərb Azərbaycana qarşı maksimum səylər göstərir və buna misal olaraq “2023-cü ildə Ermənistanın müdafiəsi Aktını” göstərmək olar. Buraya silah tədarükü və sairə daxildir. Ermənistanın özünə gəldikdə, tamamilə aydındır ki, onun ordusunun bərpası böyük vaxt tələb edir, üstəlik silahlanma üçün çoxlu maliyyə vəsaiti lazımdır. Amma görünən odur ki, Paşinyan və koalisiyasına “böyük pay” vəd ediblər ki, o kiçik, lakin “məğrur” xalqın böyük müstəqillik oyununa başlasın”.

Ekspert əmindir ki, indi Birləşmiş Ştatlara Cənubi Qafqazda münaqişə lazımdır. Onlar regionda sabitliyi pozmaq üçün maksimum səylər göstərəcəklər. Y.Mixaylov daha sonra vurğulayıb: “Regionda Birləşmiş Ştatların qəbul etmək istəmədiyi iki ən müstəqil ölkə var. Bu dövlətlər çoxdandır ki, onların qaydaları ilə hərəkət etmirlər. Bu, İran və Rusiyadır. Ona görə də bu kontekstdə öz milli maraqlarını qoruyan Azərbaycan onsuz da Birləşmiş Ştatların Rusiyaya zərər vermək arzusunun kəsişməsində qalır. Moskva da Zəngəzur dəhlizində, regionda sabitliyin bərqərar olunmasında maraqlıdır. Hesab edirəm ki, Qərbin Azərbaycana münasibətdə bəyanatları şəklində ən azı siyasi baxımdan belə bir münaqişənin davamı olacaq, lakin bunun öhdəsindən gəlmək olar”.

Rəsmi Bakının dəfələrlə etdiyi müraciətlərə baxmayaraq, Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərinə faktaraşdırma missiyasını göndərməyən və bunun guya siyasi məsələ olduğunu bəyan edən UNESCO-nun mövqeyi ilə bağlı sualı cavablandıran rusiyalı politoloq qeyd edib ki, həmin təşkilatın ikiüzvlülüyü təkcə Qarabağa münasibətdə deyil, Amerika Birləşmiş Ştatlarının maraqlarının olduğu hər yerdə özünü göstərir.

Ekspert əlavə edib: “İndi UNESCO car çəkəcək ki, Azərbaycan etnik, mədəni soyqırımı ilə yanaşı, “böyük erməni çarlığının” tarixini də silməklə məşğuldur. Burada yenə də söhbət zaman məsələsindən gedir. Bütün bu təşkilatlar hazırda tam və birtərəfli qaydada siyasiləşib: Amerika Birləşmiş Ştatları nə deyəcəksə, UNESCO onu təkrar edəcək, ABŞ-a tabe olan Avropa İttifaqı da bu təşkilata nə etməli olduğunu söyləyəcək. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı və sözdə müstəqil olan digər təşkilatlar da bu vəziyyətdədir. Zənnimcə, öz işinizlə məşğul olmalı, kilsələri bərpa etmək və sairə lazımdır. Əgər Qarabağda həqiqətən də qədim xaçkar tapılsa, -hərçənd bu da şübhəlidir, onda Azərbaycan onu aradan qaldırmayacaq. Sadəcə, qədim vaxtlarda ermənilərin həmin ərazilərdə izi-tozu da olmayıb, onlar burada 150 il əvvəl məskunlaşıblar.