Bakı, 11 iyun, AZƏRTAC

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2021-ci il 2 fevral tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan 2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər”də qeyd edildiyi kimi, gələcək illərdə dünyada artan rəqabətə hazır olmaq üçün hər bir ölkənin prioriteti yüksək rəqabətli insan kapitalını formalaşdırmaq lazımdır. Bu prioritetin uğurla reallaşdırılması məqsədlərindən biri də XXI əsrin tələblərinə uyğun təhsilə nail olmaqdır. Dünyada artan rəqabətə davam gətirə bilmək üçün iqtisadiyyatın uzunmüddətli inkişafı müasir və güclü təhsilə arxalanmalıdır. Məhz təhsil vasitəsilə insan kapitalının milli sərvətdə iştirak payı davamlı şəkildə artırılmalıdır. Strateji dövrdə kompetensiya, sosial vərdişlər və bacarıqların harmoniyada inkişafına əsaslanan “ömür boyu təhsil”ə xüsusi önəm verilməlidir.

Prezident İlham Əliyevin 2013-cü il 24 oktyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikasında təhsilin inkişafı üzrə Dövlət Strategiyası”nın əsas strateji istiqamətlərindən biri təhsil sahəsində insan resurslarının müasirləşdirilməsidir. Bu istiqamət innovativ təlim metodlarını tətbiq edən, təhsilin məzmununun səmərəli mənimsənilməsini təmin edən səriştəli müəllimlərin formalaşdırılmasına xidmət edir və onların peşəkarlığının yüksəldilməsini ehtiva edir.

Bu barədə AZƏRTAC-a Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin İbtidai təhsilin pedaqogikası kafedrasının müdiri professor Fərrux Rüstəmov məlumat verib.

O qeyd edib ki, müəllim peşəsinin nüfuzunun artırılması üzrə dövlət siyasətinin inkişafı istiqamətində mühüm işlər görülür. Müvafiq sahədə aparılan islahatlar və müəllimlərin təkmilləşdirilməsi üçün həyata keçirilən tədbirlər, habelə müəllimlərin son 10 ildə əməkhaqlarının artırılması məktəblərdə təhsilin keyfiyyətinə müsbət təsir göstərib. Müəllim amili şagirdin öyrənməsi və inkişafı, nailiyyətlərinin monitorinqi prosesində həlledici rol oynayır. Şagirdlərin savadlı və səriştəli şəxs kimi formalaşmasına müəllimin təsiri onun akademik bacarıqlarından, tədris təcrübəsindən və peşəkarlıq səviyyəsindən xeyli asılıdır. Müəllimin bu keyfiyyətləri ilə şagirdlərin nailiyyətləri arasında sıx korrelyasiya mövcuddur.

Təhsilin keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması məqsədilə müəllim-pedaqoq heyətinin inkişafı daim diqqətdə saxlanılır. Məhz bu istiqamətdə qabaqcıl beynəlxalq təcrübələr əsasında ümumi təhsil üzrə pedaqoji və idarəetmə heyətinin sertifikatlaşdırılması təhsilin keyfiyyətinin artırılması, səriştə və nəticə əsaslı diferensiallaşdırılmış əməkhaqqı sisteminin yaradılması və idarəetmənin təkmilləşdirilsməsi ilə bağlı atılmış böyük bir addımdır. Təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılmasının əsas məqsədi ümumi təhsil müəssisələrində çalışan müəllimlərin peşəkarlıq səviyyəsinin yoxlanılması və peşəyə yararlılığının müəyyənləşdirilməsidir.

Bu alət vasitəsilə müəllimlərin fasiləsiz inkişafının təmin olunması üçün onların peşəkarlıq səviyyəsi qiymətləndirilir və ehtiyacları müəyyən edilir. Sertifikatlaşdırma müəllimin öz üzərində davamlı işləməsi, nəticəsini yaxşılaşdırması üçün ciddi stimul yaradır. Onlar tədris sahəsində mövcud olan yeni müsbət təcrübələri mənimsəyir, öz ehtiyaclarına uyğun olaraq peşə bilikləri və bacarıqlarını artırmaq imkanlarından faydalanırlar. Bu isə müəllimlər arasında özünüinkişafı stimullaşdıran münbit mühit yaradır. Ömür boyu öyrənmə mədəniyyətini formalaşdırır.

Bütün bu faktorlar tədrisin keyfiyyətini artırır və şagird nəticələrinin yaxşılaşmasına səbəb olur. Bilik və bacarıqlarını davamlı artıran müəllimlər təhsilalanların nailiyyətlərinə əlavə töhfə verirlər. Təcrübə və müşahidələr göstərir ki, şagirdlərin məktəbə qəbulu prosesində valideynlər seçim zamanı qiymətləndirmə nəticəsi yüksək olan müəllimlərə üstünlük verirlər. Sertifikatlaşma həm də yaxşı müəllim olmağın təsdiqidir.

“2022–2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası”nın strateji hədəflərindən biri olan “Təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılması prosesi” davamlı olaraq müəllim hazırlığının inkişafı və onların səriştəsinin artırılması istiqamətində mühüm yer tutur. Təhsil siyasətində sertifikatlaşdırmanın əhatə dairəsinin genişləndirilməsi və digər təhsil pillələrində də tətbiqi planlaşdırılır.

“Fikrimizcə, öz sahəsi üzrə bilik və bacarıqlarını daim yeniləşdirməyən, peşəkar inkişaf kurslarında, seminarlarda, konfranslarda, treninqlərdə iştirak etməyən, həmkarları ilə təcrübə və ideya mübadiləsi aparmayan, yeni metod və texnologiyalardan xəbərsiz olan, innovativ tədris yanaşmalarından istifadə etməklə dərslərini daha effektiv və cəlbedici qurmağı bacarmayan, ünsiyyət, empatiya və liderlik bacarıqlarını inkişaf etdirməyən, şagirdlərinə dəstəkləyici və məhsuldar öyrənmə mühiti yaratmayan, öz güclü və zəif tərəflərini müəyyən etməyi və gələcək inkişaf üçün planlar hazırlamağı bacarmayan müəllimlərin məktəbdən - tədrisdən getməsinin sivil yolu sertifikatlaşdırmadan keçir. İnsan resurslarının yeniləşdirilməsi məktəbdə yeni mühitin yaradılmasını şərtləndirməklə yanaşı, tədrisə, müəllim-şagird münasibətinə yeni nəfəs verəcək”, - deyə F.Rüstəmov bildirib.