RƏSMİ XRONİKA
AZƏRBAYCAN AVROPA BİRLİYİ İLƏ ƏLAQƏLƏRİ MÖHKƏMLƏNDİRİR
RESPUBLİKA PREZİDENTİ HEYDƏR ƏLİYEVİN BELÇİKAYA SƏFƏRİ
Azərbaycan rəhbərinin xaricə hər səfəri müstəqil dövlətimizin dünyada daha çox tanınmasında, ayrı-ayrı ölkələrlə sıx əlaqələr qurulmasında, ən nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarda dövlətimizin haqq işinin, ədalətli mövqeyinin müdafiə olunmasında misilsiz rola malikdir. Görkəmli siyasi xadim Heydər Əliyev 1993-cü ilin ortalarında Azərbaycanın rəhbəri kimi yenidən fəaliyyətə başladığı vaxtdan bəri müstəqil dövlətimiz dünya ölkələri arasında layiqli yer tutmağa başlamışdır.
Prezident Heydər Əliyev Azərbaycanın yüksək nüfuzlu beynəlxalq təşkilatlarla əlaqələr qurmasına və bu əməkdaşlığın daim dərinləşdirilməsinə, inkişaf etdirilməsinə xüsusi diqqət yetirir. Bu baxımdan dövlətimizin Avropa Birliyi təşkilatı ilə münasibətlərinin möhkəmləndirilməsi sahəsində görülən işlər daha böyük əhəmiyyətə malikdir. Azərbaycan liderinin Brüsselə səfəri də bu təşkilatın ölkəmizlə əlaqələrinin daha da möhkəmlənməsi üçün “Əməkdaşlıq barədə saziş” imzalanması, ilkin mərhələdə respublikamızın bu birliyin cəlb olunan üzvü, daha sonra isə bərabər hüquqlu üzvü qəbul edilməsi istiqamətində danışıqlar aparmaq məqsədi daşıyır. Səfərin digər əsas məqsədi isə Avropa Birliyi komissiyasının Azərbaycana göstərdiyi humanitar yardımın miqyasının genişləndirilməsi, ölkənin ərzaqla, xüsusən taxılla təmin olunması, güzəştli kreditlər alınması barədə razılıq əldə etməkdir.
Heydər Əliyevin uzaqgörənliyi sayəsində ölkəmiz Avropa Birliyi ilə əməkdaşlığın təməlini hələ 1993-cü ildə qoymuş və bu təşkilat Azərbaycanla bir sıra istiqamətlərdə əlaqələr qurmağa başlamışdır. Məsələn, bu beynəlxalq təşkilat EKHO xətti ilə ölkəmizə 22 milyon dollar həcmində yardım göstərmiş, qaçqınlar üçün hər birində 200 ev olan, 400 ailə yaşayan 10 qəsəbə salmış və həmin ailələri altı ay ərzaqla təmin etmişdir. Eyni zamanda, bu təşkilat hazırda çadırlarda yaşayan 100 minə qədər qaçqına ərzaq paylayır.
Avropa Birliyi TACİS proqramı çərçivəsində Azərbaycana texniki yardım da göstərir. Üçüncü istiqamət isə dövlət xətti ilə yardımlardır. Məsələn, Avropa Birliyi ölkəmizə 304 min ton taxıl və un göndərməyi nəzərdə tutur. İndiyədək 206 min ton taxıl və un göndərilmişdir. Bundan başqa, Azərbaycana 4 min ton ət verilmişdir. Yaxın vaxtlarda isə 2 min ton yağ göndərilməsi nəzərdə tutulur.
Göründüyü kimi, Avropa Birliyi ilə Azərbaycan arasında əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi istiqamətində mühüm işlər görülmüşdür. Lakin bu əlaqələrin daha da inkişaf etdirilməsi Azərbaycan üçün həyati əhəmiyyətə malikdir. Prezidentin Brüsselə səfəri də bu baxımdan dərin məna kəsb edir.
Aprelin 17-də Azərbaycan Prezidenti onun üçün ayrılmış iqamətgaha gələndən dərhal sonra Avropa ölkələrində yaşayan soydaşlarımızla görüşdü. Bu görüşə Belçikada yaşayan azərbaycanlılarla yanaşı, Almaniyanın müxtəlif şəhərlərindən, habelə İsveçrədən və Hollandiyadan da həmvətənlərimiz gəlmişdilər. Görüş iştirakçıları Azərbaycan Prezidentini hərarətlə, mehribanlıqla, gül dəstələri ilə qarşıladılar.
Prezident Heydər Əliyev görüşdə çıxış edərək, müstəqil Azərbaycan Respublikasından, doğma torpağımızdan soydaşlarımıza salam gətirdiyini söylədi. O dedi ki, biz Avropada, bütün dünyada yaşayan azərbaycanlıların həyatı ilə yaxından maraqlanırıq. Prezidentin fikrincə, qürbətdə yaşayan hər bir azərbaycanlı Vətənini, torpağını, millətini, dinini, dilini, ənənələrini unutmamalıdır.
Heydər Əliyev Ermənistanın Azərbaycana qarşı apardığı müharibənin sülh you ilə başa çatdırılması, torpaqlarımızın düşməndən azad olunması, ölkəmizin ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi, qaçqınların öz doğma yerlərinə qayıtması istiqamətində görülən işlərdən geniş bəhs etdi. O bildirdi ki, əldə olunmuş uzunmüddətli atəşkəs rejimi davam edir və biz böyük sülh sazişinin imzalanmasınadək bu rejimin saxlanılmasına tərəfdarıq. Dövlət başçısı ATƏT-in Minsk qrupu ilə əməkdaşlıqdan da hərtərəfli söhbət açdı.
Prezidentin fikrincə, Ermənistanın Azərbaycana təcavüzü haqqında əsl həqiqəti dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq üçün xaricdə Azərbaycan lobbisinin formalaşmasına böyük ehtiyac vardır və bu istiqamətdə lazımi iş aparılmasına xüsusi diqqət yetirilməlidir. Heydər Əliyev dünya ölkələrində erməni lobbisinin Azərbaycana qarşı apardığı çirkin təbliğatdan da söz açdı və dedi ki, bütün bunların qarşısının alınmasında xaricdə yaşayan soydaşlarımızın üzərinə mühüm vəzifələr düşür. Prezident dedi ki, Azərbaycanın müstəqilliyi, bugünkü həyatı və gələcəyi üçün sizin hər birinizin gördüyü iş qiymətlidir. Çünki müstəqil dövlət kimi Azərbaycanın Avropa, Asiya, Amerika ölkələrində geniş təbliğ olunmağa çox böyük ehtiyacı vardır.
Heydər Əliyev respublikamızdakı mövcud ictimai-siyasi vəziyyət haqqında da soydaşlarımıza ətraflı məlumat verdi. O dedi ki, bir sıra daxili və xarici qüvvələr Azərbaycanın müstəqilliyinə xələl gətirməyə ciddi cəhdlər etsələr də, xalqımız dövlətimizin müstəqilliyini qoruyub saxlayacaq və bu yolda bizə heç nə mane ola bilməz.
Dövlətimizin başçısı ölkə iqtisadiyyatının dirçəldilməsi ilə bağlı respublikamızda həyata keçirilən islahatlar, demokratik hüquqi dövlət quruculuğu yolunda atılan addımlar haqqında da görüş iştirakçılarına geniş söhbət açdı.
Görüşdə çıxış edənlər xalqımızın böyük oğlu Prezident Heydər Əliyevin həyata keçirdiyi daxili və xarici siyasəti ürəkdən bəyəndiklərini bildirdilər və doğma Azərbaycanın yaxın gələcəkdə inkişaf etmiş ölkələr sırasına çıxacağına ürəkdən inandıqlarını söylədilər.
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev görüş iştirakçılarını maraqlandıran suallara cavab verdi.
Aprelin 18-də Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev və onu müşayiət edən şəxslər Brüsseldə Avropa Birliyi komissiyasının iqamətgahına gəldilər. Komissiyanın prezidenti Jak Santer müstəqil Azərbaycan dövlətinin başçısını əzəmətli binanın önündə mehribanlıqla qarşıladı. Xatirə üçün şəkil çəkildikdən sonra görüş başlandı.
Cənab Santer Azərbaycan Prezidentini hərarətlə salamladı, dünyanın bu görkəmli xadimi ilə bir daha görüşməkdən məmnun olduğunu bildirdi.
Səmimi görüş üçün minnətdarlığını bildirən Heydər Əliyev Avropa Birliyi komissiyasının ölkəmizə göstərdiyi yardıma görə cənab Santerə təşəkkürünü bildirdi.
Dövlətimizin başçısı Azərbaycandakı sosial-iqtisadi vəziyyətdən, Ermənistanın hərbi təcavüzünün ölkəmiz üçün ağır nəticələrindən bəhs etdi, respublikamızın bu müharibənin sülh yolu ilə aradan qaldırılmasına tərəfdar olduğunu vurğuladı. O dedi ki, biz on bir aydan çox davam edən atəşkəs dövrünün böyük sülh sazişi imzalanması ilə başa çatmasını, beynəlxalq təşkilatlar vasitəsilə bu müharibəyə son qoyulmasını arzulayırıq. Biz istəyirik ki, Ermənistan silahlı qüvvələri işğal olunmuş Azərbaycan torpaqlarından çıxarılsın, ölkəmizin ərazi bütövlüyü təmin edilsin, qaçqınlar öz yerlərinə qayıtsınlar.
Heydər Əliyev hazırda ölkəmizdə demokratik hüquqi dövlət quruculuğu sahəsində görülən işlərdən də danışdı və respublikada demokratik seçkilərin keçirilməsinə, yeni konstitusiyanın qəbul olunmasına hazırlıq görüldüyünü bildirdi. O, respublikada iqtisadi islahatların həyata keçirilməsi gedişindən də söhbət açdı və dedi ki, Azərbaycan dünyanın bütün ölkələri üçün açıqdır, ölkəmiz bazar iqtisadiyyatı yolundan heç vaxt dönməyəcəkdir.
Görüşdə Azərbaycanla Avropa Birliyi arasında əlaqələrin inkişaf etdirilməsi məsələlərinə geniş yer verildi. Heydər Əliyev bu təşkilatla Azərbaycan arasında “Əməkdaşlıq barədə saziş” imzalanmasının əhəmiyyəti üzərində geniş dayandı.
Respublikamıza yardım göstərilməsi və kredit ayrılması məsələləri müzakirə olunarkən cənab Santer bu sahələrdə ölkəmizə əməli kömək göstəriləcəyinə söz verdi. O dedi ki, bu məqsədlə Avropa komissiyasının ekspert qrupu yaxın vaxtlarda Azərbaycana gələcək və ölkənizin ehtiyacları barədə geniş hesabat hazırlayacaqdır.
Cənab Santer 1995-ci ildə TACİS proqramı çərçivəsində Azərbaycana 26 milyon ekyü, respublikanın enerji sektorunun inkişafına və sənayenin ayrı-ayrı sahələri üçün mütəxəssislər hazırlanmasına 6 milyon ekyü vəsait ayrılacağını bildirdi və əlavə etdi ki, Avropa Birliyi komissiyası Azərbaycana yardımı bundan sonra da artıracaqdır.
Komissiyanın prezidenti dünyada baş verən hazırkı proseslər, Qafqazda cərəyan edən hadisələr, Azərbaycanın xarici ölkələrlə əlaqələri barədə görkəmli siyasi xadim Heydər Əliyevin fikirlərini öyrənməyə xüsusi maraq göstərdi.
Görüşün sonunda Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev cənab Santeri ölkəmizə rəsmi səfərə dəvət etdi.
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev mətbuat nümayəndələri ilə söhbət etdi.
Sonra Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Belçika radio və televiziyasına müsahibə verdi.
MÖVQEYİNİ DƏSTƏKLƏYİR
Aprelin 18-də Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Brüsseldə Belçika Krallığının Baş naziri Jan-Lük Deanla görüşdü. Hökumət başçısı görkəmli siyasi xadim və dövlət xadimi Heydər Əliyevi hərarətlə salamladı və Azərbaycan Prezidenti ilə görüşməsi üçün imkan yarandığından məmnunluqla söhbət açdı.
Jan-Lük Dean və Heydər Əliyev son illər bir neçə dəfə görüşmüşlər. Belçikanın Baş naziri ATƏT-in Budapeşt zirvə toplantısında ölkəmiz üçün mühüm olan qərara səs vermiş, bir sıra digər beynəlxalq məclislərdə Azərbaycanın ədalətli mövqeyini müdafiə etmişdir. Respublikamızın rəhbəri bütün bunlara görə ona xalqımız və dövlətimiz adından öz təşəkkürünü və minnətdarlığını bildirdi.
Prezident Heydər Əliyev qısamüddətli işgüzar səfərinin məqsədini açıqlayaraq dedi ki, biz Avropa Birliyi komissiya ilə bir neçə istiqamətdə əməkdaşlıq edirik. Ölkəmiz bu komissiya ilə “Əməkdaşlıq barədə saziş” imzalamaq, ilkin mərhələdə bu komissiyanın cəlb olunmuş üzvü, gələcəkdə isə bərabər hüquqlu üzvü olmaq niyyətindədir.
Söhbət zamanı ölkəmizin hazırkı ağır iqtisadi vəziyyətindən, Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində torpaqlarımızın bir hissəsinin işağl olunmasından və həmin yerlərdən didərgin düşmüş azərbaycanlı qaçqınların çətin şəraitdə yaşamasından da bəhs edildi, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə aradan qaldırılması istiqamətində görülən tədbirlər barədə fikir mübadiləsi aparıldı.
Baş nazir Dean Azərbaycan Prezidentini Belçikaya rəsmi səfərə dəvət etdi. Azərbaycan rəhbəri bu dəvəti məmnuniyyətlə qəbul etdi və öz növbəsində Belçika hökumətinin başçısını ölkəmizə rəsmi səfərə dəvət etdi.
Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyev Brüsseldən Vətənə qayıdarkən bu səfərin yekunları barədə təyyarədə jurnalistlərə müsahibə vermişdir.
Aslan Aslanov
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Bakı-Brüssel-Bakı