MƏDƏNİYYƏT
Lindi hop rəqsi Bakını fəth edir
Bakı, 5 fevral, Anara Axundova, AZƏRTAC
Ötən ilin sonunda Bakıda lindi hop rəqs icması formalaşdı. Xoreoqraf Lenay Seyidəlizadə və rəqs müəllimi Eylem Uluşun birgə səyləri sayəsində bu çılğın rəqs janrı paytaxt sakinlərinin qəlbini fəth etməyə başladı.
Lindi hopun (lindy hop - ing.) afro-amerikan kökləri var və svinq rəqslərdən biridir. 1920-1930-cu illərdə Nyu-Yorkda yaranan bu janr caz musiqisi ilə paralel olaraq inkişaf edib. Lindi hop çarlston, tep və digər rəqslərin xüsusiyyətlərini özündə cəmləşdirib və bütöv istiqamətin əsasını qoyub.
Təəccüblüdür ki, bu şən rəqs Böyük depressiya dövründə xüsusilə məşhur olub. O, sanki qlobal iqtisadi böhranı zamanı insanlara nikbinlik aşılayırdı, müharibə ərəfəsində azadlığa və təmkinli olmağa çağırırdı…
Lakin İkinci Dünya müharibəsi lindi hopun tənəzzülünün başlanğıcı oldu. Kişi rəqqaslar cəbhəyə yollandı, böyük orkestrlər rəqs meydançalarını tərk etdi, svinq rəqslərini isə tədricən rəqqasların bir-birilərinə toxunmadığı rəqslər əvəz etdi. 1980-ci illərdə cütlük rəqsləri yenidən dəb halına gəldi və svinq rəqs də meydançalara qayıtdı. Lindi hop müasir dövrdə yenidən populyarlaşdı.
AZƏRTAC-ın müxbiri Bakı lindi hop rəqs icmasının qurucuları ilə söhbət edib. Hər şey taleyin iki rəqs həvəskarı olan insanı - Lenay Seyidəlizadə və Eylem Uluşu bir araya gətirməsi ilə başlayıb.
"Mən İstanbuldanam, təxminən yarım ildir Bakıda yaşayıram”, - deyə Eylem bəhs edir. - Əsas işimlə əlaqədar buraya köçdüm. Lakin mənim ikinci bir həyatım da var (gülür) - bu, rəqslərdəki həyatımdır. On ildir lindi hop ilə məşğulam və son üç ildə onunla bağlı təlim keçirəm".
Əslində, Eylemin hekayəsi heyrətamizdir: axı lindi hopa gəlməzdən əvvəl o, rəqslə qətiyyən maraqlanmırdı.
"İşlə bağlı məndə emosional yorğunluq var idi. Həmin vaxt bir az əylənmək üçün bir rəqs tədbirinə getdim və daha sonra lindi hop haqqında heç bir təsəvvürüm olmadığı halda onunla məşğul olmağa başladım. Ümumiyyətlə, rəqs etmək xoşuma gəlmirdi, hətta toylarda da oynamırdım (gülür). Lakin insanların rəqs edərkən necə xoşbəxt olduğunu görəndən sonra fikrimi dəyişdim. Rəqs kursunda qeydiyyatdan keçdim. Öyrənməyə başladım, lakin bu məşğuliyyətə nifrət edirdim! Sonra isə xoşuma gəldi".
Eylemin sözlərinə görə, o vaxt İstanbulda təxminən 50 nəfər lindi hop rəqsi edirdi, çünki bu bir yenilik idi. Amma indi icma üzvlərinin sayı 2 min nəfərə qədər artıb. Eylem rəqs etməyi xoşladı, üstəlik böyük uğurlar qazanmağa başladı. Günlərin birində müəllimi ona deyib ki, artıq Eylemin özü insanları öyrətməlidir. Beləliklə, o, rəqs müəllimi oldu.
Lenaya gəldikdə, Eylemdən fərqli olaraq, onun böyük rəqs təcrübəsi var. Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının məzunu, xoreoqraf, xalq rəqsləri müəllimi, "Gülüstan" rəqs ansamblının rəhbəri və "Baku Tango Therapy" rəqs məktəbinin banisi olaraq, o, həmçinin çoxsaylı rəqs tədbirləri, layihələr, müsabiqələr və festivalların iştirakçısıdır. Lenayın sözlərinə görə, o, lindi hopla Eylem ilə tanışlıqdan əvvəl maraqlanıb.
"Lindi hop dünyada çox populyardır. Mən çox video izləmişəm və bu rəqsin bizdə tədris olunmadığına təəssüf edirdim. Bunun mənə yaxın olduğunu hiss edirdim. Atmosferi, enerjisi, musiqisi, orijinal üslubundan xoşum gəlirdi. Eylem ilə tanış olanda düşündüm ki, bu, Bakıda lindi hop icmasını yaratmaq üçün çox gözəl şansdır!”.
Lindi hop üzrə ilk açıq dərsə on beş nəfər yazılmışdı. Eylem və Lenayın fikrincə, başlanğıc üçün bu, çox gözəldir.
"Bakıda çoxlarının lindi hop haqqında məlumatı yoxdur. Lakin qonaqlarımız arasında əvvəllər bu rəqslə maraqlananlar da var idi", - deyə Lenay bildirir.
"Düşünürəm ki, artıq bu ilin yayına qədər biz daha çox insan toplaya və açıq hava formatında dərs keçirə biləcəyik, çünki açıq havada rəqs etmək sağlamlıq üçün faydalıdır”, - deyə Eylem bildirir. - Lindi hop ümumiyyətlə faydalıdır, o, çox dinamikdir, bu, ürək üçün də əla məşğuliyyətdir. Bu rəqsdə digər rəqslərdən bir çox elementlər var. Odur ki, lindi hop rəqsini öyrənənlər üçün digər rəqsləri də öyrənmək daha asan olacaq".
Lenayın fikrincə, rəqs icması çox böyük əhəmiyyətə malikdir.
"Hər bir sosial rəqsin öz icması var. O, insanları birləşdirir. Biz rəqs məclisləri, çıxışlar, tədbirlər təşkil edirik. Ən əsası odur ki, insanlar böyük bir ailənin bir hissəsi olduqlarını hiss edirlər", - deyə xoreoqraf vurğulayır.
İcmanın genişləndirilməsi planlarını bölüşən Lenay və Eylem vurğulayırlar ki, açıq dərslərə universitet tələbələrini dəvət etmək istəyirlər.
"Bu addımlar bizə əhatə dairəmizi genişləndirməyə kömək edəcək", - deyə Lenay qeyd edir. - Lindi hopu digər məkanlarda - rəqs tədbirlərində və festivallarda da tanıtmaq istəyirik. Caz klubumuzun da bu fikri dəstəkləməsi yaxşı olar. Ancaq biz hələ çox çalışmalıyıq".
"Yalnız tələbələri deyil, yaşlı insanları da cəlb etməyi planlaşdırırıq", - deyə Eylem əlavə edir. - Onlar üçün daha həzin musiqi seçmək olar ki, rəqs o qədər də dinamik olmasın. Lindi hopda hər hansı bir yaş məhdudiyyəti yoxdur. Ümumiyyətlə, heç bir məhdudiyyət yoxdur! Onunla hər kəs məşğul ola bilər. Bu rəqs öz dövründə dünyanı bir qədər dəyişib, onun inqilabi olduğunu da söyləmək olar. ABŞ-da lindi hop tədbirləri ağ və qaradərili insanların birlikdə cütlük halında rəqs etdikləri ilk tədbirlər olub".
Daha genişmiqyaslı planlar da var. Hazırda Lenay və Eylem perspektivdə Bakıda lindi hop festivalının təşkili barədə düşünürlər.
“Lindi hop festivalları Niderland, Fransa, Türkiyədə keçirilir. Bu tədbirlərdə iştirak etmək üçün insanlar müxtəlif ölkələrdən gəlirlər”, - deyə Eylem vurğulayır.
Lenay əlavə edir: "Bakıda artıq salsa və tanqo festivalları var, lindi hop festivalı niyə də olmasın? Əlbəttə ki, bu barədə danışmaq hələ tezdir, çünki asan iş deyil! Lakin biz artıq indidən bu barədə düşünürük. Əvvəlcə, bizim icma böyüməlidir. Sponsorluq və uyğun bir platforma, xüsusi bir qrup tapmaq lazımdır".
Eylemin sözlərinə görə, lindi hop musiqisi üzrə ixtisaslaşan qruplar dünyada o qədər də çox deyil.
“Bu rəqs üçün bütün alətlər tələb olunur! - deyə Eylem bəhs edir. - Həm royal, həm nəfəsli, həm də simli alətlər”.
Lenay hesab edir ki, asan olmasa da, belə bir kollektiv toplamaq mümkündür.
O qeyd edir: "Bakıda istedadlı musiqiçilər çoxdur. Xaricdən qrup dəvət etmək məcburiyyətində deyilik, baxmayaraq ki, qrupu toplamaq da çox çətin bir işdir! Lakin mümkün olmayan heç bir şey yoxdur, biz irəli getməliyik. Ən əsası odur ki, indi - cəmi bir neçə aydan sonra kiçik də olsa, bizim bu işə həvəs göstərən insanlardan ibarət icmamız var".