Qəbələ, 11 dekabr, Göyçək Mahmudlu, AZƏRTAC

Yanğın hadisələri planetin hər bir canlısı üçün faciədir. Çünki yanğınların yetirdiyi xəsarət, vurduğu ziyan bəzən ölçüyəgəlməz dərəcədə böyük olur. Canlıların tələfatı ilə nəticələnən yanğınlar söndürülsə də, bir sıra hallarda özündən sonra silinməz izlər də qoya bilir. Canlı deyəndə təkcə planetin sakinləri olan insanlar nəzərdə tutulmur. Flora və fauna aləmi də Yer kürəsinin canlı qüvvələridir. Yanğın da canlılar aləminə eyni dərəcədə təsir edir, onun acısını, ağrısını bütün canlılar eyni cür hiss edirlər. Təəssüf ki, hər il xüsusilə yay aylarında Yer kürəsinin müxtəlif ərazilərində genişmiqyaslı meşə yanğınları tüğyan edir. Günlərlə söndürülə bilməyən yanğınlar gözoxşayan, sıx meşələrdən əsər-əlamət də qoymur. Yanğın hadisələrinə təbii amillərdən daha çox antropogen faktorlar səbəb olur. Yəni ki, bir canlının ehtiyatsızlığı digər canlıların məhvi ilə nəticələnir.

Təəssüf ki, yanğın hadisələri planetin bir hissəsi olan ölkəmizdən də yan keçməyib. Bəzən yüksək dağlıq və çətin relyefi olan meşə ərazilərində baş verən, günlərlə davam edən, daha çox əl əməyi tələb edən və əziyyətlə söndürülən yanğın hadisələri də olur. Göz önündə ağacların yanıb kül olması hər bir təbiətsevərin qarşılaşmaq istəmədiyi mənzərələrdəndir. Bir təbiətsevər üçün ən xoş məqam isə ağac əkinləri, meşəbərpa tədbirləridir. Hər iki fəaliyyət təbiətin yaralarını sağaltmağa, onun yenidən dirçəlməsinə kömək edir.

Ziyan görmüş ana təbiətin bərpası tədbirlərindən biri də dekabrın 10-da Qəbələ Regional Meşə Təsərrüfatı Mərkəzinin Bum meşəbəyliyində keçirilib. Belə ki, Bum meşəbəyliyinin meşə yanğınlarına məruz qalmış ərazisində meşəbərpa tədbirləri reallaşdırılıb, meşəcinsli ağac toxumları səpilib. Aksiyada Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin bütün yerli qurumlarının, Fövqəladə Hallar Nazirliyinin, Qəbələ Rayon İcra Hakimiyyətinin əməkdaşları, media nümayəndələri, yerli sakinlər böyük ruh yüksəkliyi ilə yaxından iştirak ediblər.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri İradə İbrahimova AZƏRTAC-a bildirib ki, yay aylarında baş verən meşə yanğınlarının dəhşəti hər kəsə kədər və ürək ağrısı gətirdi, hamını sarsıtdı. Lakin bu gün hər kəsin yanan əraziləri bərpa etmək məqsədilə bu tədbirə həvəslə qoşulması cəmiyyətin ətraf mühitin mühafizəsi işinə həssaslıqla yanaşdığını göstərir. Həmin münasibəti isə vətəndaşlarda müşahidə etmək çox xoşdur.

İ.İbrahimova onu da qeyd edib ki, yanğına məruz qalmış digər ərazilərdə də bu kimi tədbirlər keçirilir: “İnanırıq ki, tezliklə bu yerlərdə səpdiyimiz toxumlar cücərəcək və bu ərazilər yenidən sıx meşəliyə çevriləcək”.

Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Meşələrin İnkişafı Xidmətinin mütəxəssisi Cabbar Qəribovun sözlərinə görə, Bum meşəbəyliyində ilin sonunadək 40 hektar yanmış meşə ərazisinin bərpası nəzərdə tutulub: “Meşəbərpa tədbiri toxum səpini üsulu ilə aparılır. Səpində yerli meşə təsərrüfatlarında tədarük edilmiş Qafqaz vələsi, adi göyrüş, nəhəng ağcaqayın və uzunsaplaq palıd toxumlarından istifadə olunur. Həmin toxumlar yerli meşə təsərrüfatlarında tədarük olunduğu üçün yerli meşə şəraitinə uyğundur. Buradan biz yüksək bitiş faizi gözləyirik. Ümumilikdə, gün ərzində 2 ton palıd toxumu, 200 kiloqram vələs, 220 kiloqram adi göyrüş, 200 kiloqram ağcaqayın toxumu səpilib. 40 hektar ərazinin 20 hektardan çoxu əkilib. Bu gün isə 4 hektar ərazidə meşəbərpa işləri aparılıb. Qalan 16 hektara yaxın ərazidə isə torpaq hazırlığı işləri görülür. Bu ayın sonuna qədər meşəbərpa tədbirlərinin başa çatdırılması planlaşdırılır”.

Meşə gözətçisi Bənövşə Həkimova üç ildir sevdiyi peşə ilə məşğul olduğunu deyir. Bildirir ki, uşaqlıqdan təbiətə olan sonsuz sevgisi sayəsində bu gün onun mühafizəsində dayanır: “Ətraf mühiti qorumaq, meşəni mühafizə etmək nə qədər çətin olsa da, mənim üçün bir o qədər də xoşdur”.

B.Həkimova bildirib ki, Bum meşəbəyliyinin 8 saylı dolayının kvartalında 2019 və 2021-ci illərdə yanğın hadisələri baş verib: “Hazırda yanğının baş verdiyi əraziləri bərpa edirik. Sakinlərin də iştirakı məni çox sevindirir. Çünki meşələrə diqqət göstərən, onu qoruyanlar da az deyil. Təəssüf ki, meşələrə qənim kəsilənlər, laqeyd yanaşanlar da var. Meşə yanğınları da məhz etinasız və məsuliyyətsiz davranışın acı sonluğudur. Hər kəsi təbiət qoynunda istirahət edərkən maksimum dərəcədə ehtiyatlı olmağa səsləyir, belə tədbirlərdə aktiv iştiraka çağırıram”.

Nic qəsəbə sakini Razmit Undalov meşə yanğınlarının söndürülməsində fəal iştirak etməklə yanaşı, meşəbərpa tədbirinə də qoşulanlar arasındadır: “Bum meşəbəyliyində yanğın olanda hər bir təbiətsevər kimi mən də, kəndimizin sakinləri də laqeyd qala bilmədik və yanğının söndürülməsinə kömək etdik. Yanğın hadisələri bizi məyus edir. Meşələr bizim sərvətimizdir. Onu qorumaq hər birimizin borcudur. İndi də meşəbərpa tədbirlərində aktiv iştirak edirik. Təbiətə sevgi bəxş etməliyik ki, qarşılığını ala bilək. Hər kəsi meşə ərazilərində dincələrkən diqqətli olmağa, ağac əkini, toxum səpini aksiyalarında fəal iştirak etməyə səsləyirəm”.

Təbiətsevər olmaq üçün vəzifənin, peşənin fərqi yoxdur. Ətraf mühiti qorumaq da sadə vətəndaşdan məmura qədər hər kəsin borcudur. Bu gün biz media işçiləri də meşəbərpa tədbirinə qoşulduq, meşəcinsli ağacların toxumlarını səpdik. Ümid edirik ki, iştirakımız Bum meşəbəyliyinin yaralarına məlhəm olacaq, bir neçə ildən sonra nəcib fəaliyyətimizin bəhrəsini görə biləcəyik.