Stokholm, 9 yanvar, Nərgiz Cəfərli, AZƏRTAC

Məlum olub ki, İsveçin milli təhlükəsizlik müşaviri Henrik Landerholm 2023-cü ilin martında “Gallöfsta” konfrans mərkəzində dörd məxfi sənədi unudub.

AZƏRTAC “Dagens Nyheter” (DN) nəşrinə istinadla xəbər verir ki, onlardan cəmi birinin açıqlanması İsveçin təhlükəsizliyinə ciddi ziyan vura bilər.

“Bu ciddidir və cinayət ola bilər. Xüsusilə maraqlıdır ki, yüksək vəzifədə olan bir adam belə aşağı səviyyədə ehtiyatsızlıq nümayiş etdirir”, - deyə “DN”nin müraciət etdiyi beş ekspertdən biri, hərbi kəşfiyyat və təhlükəsizlik xidmətlərinin keçmiş rəhbəri Lennart Olsson deyir.

Sonradan məlum olub ki, Landerholm əvvəllər də mühüm sənədləri və şəxsi əşyalarını başqa yerlərdə unudub. Belə ki, 2022-ci ilin sonunda müşavir cib telefonunu Macarıstan səfirliyində qoyub və o, gecəni orada qalıb, 2023-cü ilin yanvarında isə müsahibədən sonra “Sveriges Radio”nun redaksiyasında qeyd kitabçasını unudub.

Gallöfsta hadisəsi xüsusi maraq oyadıb, çünki Landerholmun unutduğu sənədlər məxfi olub. Bu sənədlərlə bağlı ciddi saxlama və işləmə qaydalarına riayət olunmalı idi. “DN”-nin apardığı araşdırmaya görə, bu sənədlərdən biri “məxfi” kimi təsnif edilib. Belə sənədlər sızacağı halda ölkənin təhlükəsizliyinə ciddi ziyan vura biləcək məlumatlar ehtiva edir.

Rəsmi şəxslər hadisəni “çox ciddi” kimi qiymətləndirsələr də, polisə şikayət verilməyib. Landerholm unudulmuş sənədlərin tez bir zamanda həmkarı tərəfindən tapılaraq geri qaytarıldığını iddia edir. Mühafizə xidmətinin rəisi ilə məsləhətləşdikdən sonra onun barəsində əlavə heç bir tədbir görülməyib.

“DN”dəki material tənqid dalğasına səbəb oldu. Keçmiş müdafiə naziri Peter Hultkvist Baş nazir Ulf Kristerssonu ictimaiyyətə aydın izahat verməməkdə ittiham edib.

Tənqid dalğasını artıran başqa bir amil Landerholm və Kristersson arasındakı dostluq münasibəti oldu. Çoxları hesab edir ki, bu, Landerholmun təyinatına və görülən tədbirlərin yumşaqlığına təsir göstərə bilərdi. Landerholm Baş nazirin uşaqlıq dostudur. 2022-ci ilin noyabrında o, İsveçdə əvvəllər mövcud olmayan Milli Təhlükəsizlik Müşaviri vəzifəsinə təyin edilib.

Landerholm özü məxfiliyi əsas gətirərək, unudulmuş sənədlərin məzmununu şərh etməkdən imtina edib.

İsveçin Cinayət Məcəlləsinə görə, məxfi məlumatlarla ehtiyatsız davranma cərimə və ya bir ilədək müddətə azadlıqdan məhrum etmə ilə nəticələnə bilər. 2008-ci ildə Müdafiə Nazirliyinin əməkdaşı hərbi məxfi məlumatların olduğu qovluğu kitabxanada unutduğuna görə Stokholm Şəhər Məhkəməsi tərəfindən 140 günlük cərimə cəzasına məhkum edilib.