MƏDƏNİYYƏT
AZƏRBAYCANIN GƏNC MUSİQİÇİLƏRİ
Mahmud Raştiyev
Bakı, 25 may, Anara Axundova, AZƏRTAC
AZƏRTAC beynəlxalq müsabiqələr laureatı olmuş Azərbaycanın gənc istedadlı musiqiçiləri haqqında məqalələr silsiləsini davam etdirir.
Növbəti həmsöhbətimiz Əfrasiyab Bədəlbəyli adına 23 nömrəli 11 illik musiqi məktəbinin şagirdi, klarnet ifaçısı, bir çox respublika və beynəlxalq müsabiqələrin iştirakçısı və laureatı Mahmud Raştiyevdir.
Mahmudun 17 yaşı var. O, ümumtəhsil məktəbinin 11-ci sinfində oxuyur, atası hərbi həkim, Birinci və İkinci Qarabağ müharibələrinin iştirakçısıdır. Anası fortepiano müəllimidir. İstedadlı gənc öz istəyinə əsasən musiqi ilə məşğul olmağa başlayıb.
“Musiqi mənim həyatımdır, onsuz özümü təsəvvür edə bilmirəm”, - deyə həmsöhbətimiz vurğulayır.
Mahmud əvvəlcə fortepianoda ifa etməyi öyrənib, lakin sonra klarnet sinfinə keçib, 11 yaşından etibarən müsabiqələrdə iştirak etməyə başlayıb. Yeniyetmənin sözlərinə görə, o, ilk vaxtlar üçüncü yerləri tuturdu, lakin 2018-ci ildən bəri qalib gəlməyə başlayıb.
İstedadlı klarnet ifaçısı xatırlayır: “İlk müsabiqəmdə çox həyəcan keçirirdim. Həmin vaxt üçüncü yeri tutmuşdum. 2018-ci ildə isə “Ruhun bulaqları” adlı müsabiqədə birinci yeri tutdum və bundan sonra məndə özünəinam yarandı”.
Mahmud üçün ən yaddaqalan müsabiqə 2020-ci ildə keçirilən “World Harmony” beynəlxalq müsabiqəsi oldu.
“Orada mən öz potensialımı tam göstərə bildim”, - deyə klarnet ifaçısı vurğulayır. - Çaykovskinin romansını ürəkdən ifa etdim. Çıxışdan sonra öz hisslərimi tamaşaçılara çatdıra bildiyimə görə fəxr etdim. Ümumiyyətlə, mən kantilena - lirik musiqini çox sevirəm”.
Gənc musiqiçi müsabiqələrə hazırlaşarkən daha çox məşq etmək üçün vaxt tapmağa çalışır: “Adətən gündə üç-dörd saat, bəzən altı saat çalıram. Amma müsabiqələr üçün əlavə məşq edirəm”.
Səhnəyə çıxmazdan əvvəl yaranan həyəcandan danışan Mahmud deyir ki, o, həmişə özünü ruhlandırır, çıxış zamanı diqqətini cəmləmək üçün xüsusi texnikalardan istifadə edir.
“Əvvəllər ifa edərkən bir nöqtəyə baxmağa çalışırdım, sonra isə gözlərim bağlı ifa etməyə başladım. Bunun sayəsində əsərin daxilinə daha dərindən qərq olaraq musiqini hiss edirəm və musiqinin ab-havasını daha yaxşı çatdıra bilirəm”, - deyə gənc qeyd edir.
Mahmud Qərbdə, o cümlədən Mərkəzi Avropa ölkələrində çıxış etmək istəyir, həmçinin başqa bir alətə - saksofona da yiyələnməyi planlaşdırır. Bu il istedadlı musiqiçi Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasına daxil olmağa hazırlaşır. Məzun olduqdan sonra isə xaricdə təhsil almaq istəyir.
Söhbətimizdə Mahmudun müəllimi Elşad Mustafayev də iştirak edir. Elşad müəllim tələbəsi haqqında danışarkən qeyd edir ki, Mahmud əvvəlcə musiqi məktəbinə pianoçu kimi gəlib.
“Musiqiçi aləti seçmir, alət özü onu seçir. Yəni, biz peşəkarlar, şagirdin fiziki imkanlarına baxaraq ona uyğun olanı seçməyi tövsiyə edirik. Mahmud da həmçinin”, - deyə müəllim qeyd edir. – Mahmudun bəxti gətirib ki, onun həm valideyn nəzarəti, həm də istəyi güclü olub. Ən əsası isə odur ki, valideynlərindən böyük dəstək görüb və hələ də görməkdədir”.
Elşad müəllimin sözlərinə görə, müsabiqəyə hazırlıq böyük zəhmət tələb edir: “Uzun illərdir uşaqlarımızı müsabiqələrə aparırıq. Müsabiqəyə hansı proqramla gedəcəyimizi, ora kimi aparacağımızı, hansı uşağın həm psixoloji, həm də texniki cəhətdən müsabiqənin öhdəsindən gələ biləcəyini əvvəlcədən bilirik. Bu, çox böyük zəhmətdir!”
Müəllim şagirdinin uğurları ilə fəxr edir: “Mahmudla biz on üç müsabiqədə iştirak etmişik. Onlardan yeddisi beynəlxalqdır. Hamısı birinci yerlərlə nəticələnib. Keçən il Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illiyinə həsr olunmuş müsabiqədə də biz mükafat almışdıq. Bundan əlavə, gənclərə dəstək layihələri var. Onların tərkibində dəfələrlə Dövlət Akademik Filarmoniyasının səhnəsində, Beynəlxalq Muğam Mərkəzində çıxış etmişik. Orada uğurlu konsert çıxışlarımız olub”.
Elşad müəllim deyir ki, o, şagirdlərini həmişə qələbəyə, uğura hazırlaşdırır - istər müsabiqədə, istər konsertdə, istərsə də imtahanda.
“Mahmud bu il Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasına daxil olmağa hazırlaşır. Orada ciddi müsabiqə proqramı var. Ona uğurlar arzulayıram. Şagirdlərimiz hər il yüksək balla Akademiyaya qəbul olunurlar. Mən inanıram ki, Mahmud da ən yüksək bal toplayacaq!”, - deyə müəllim gülümsəyir.
Söhbətdə Ə.Bədəlbəyli adına 23 nömrəli musiqi məktəbinin direktoru Afət Qəmbərova da iştirak edir.
“Müsabiqələrə münasibətim birmənalı deyil, - deyə Afət xanım söyləyir. – Mən mükəmməl sovet təhsili almışam, nəzəriyyəçiyəm və bütün musiqi ədəbiyyatını praktiki olaraq əzbər bilirəm. Bir əsərdən ibarət müsabiqələr təşkil ediləndə, mən oraya uşaq göndərmirəm. Çünki buna müsabiqə kimi baxmıram. Müsabiqə ən azı iki turdan ibarət olmalı və hər turda ən azı iki və ya üç əsər ifa edilməlidir. Müəllimlər mənə müraciət etdikdə, həmişə baxıram ki, bu, necə bir müsabiqədir. Əgər o, ciddidirsə, nüfuzludursa, razılığımı verirəm. Bu həm uşaq, həm də müəllim üçün çox böyük məsuliyyət və gərgin zəhmətdir. Bir direktor kimi, müsabiqədəki çıxışa görə məsuliyyət daşıyıram. Mən buna çox ciddi yanaşıram”.
Afət xanımın dediyinə görə, Mahmud klarnet sinfinə keçəndən sonra tədricən potensialını ortaya qoyub. Direktorun qeyd etdiyi kimi, Mahmudun musiqiçi kimi yetişməsində anasının böyük rolu var.
“Onun təhsilində çox böyük rol oynayır. Əlbəttə ki, bu, həm müəllimin, həm də Mahmudun özünün zəhmətidir. Müəllim, valideyn, uşaq - bu üç komponent həmişə mövcud olmalıdır. Onlar bir yerdə olanda, uşaqlar balaca “ulduzlara” çevrilirlər”, - deyə Afət xanım vurğulayır. – Əminəm ki, Mahmud bu il mütləq Musiqi Akademiyasına daxil olacaq, orada yaxşı müəllimlərimiz var. Ümid edirəm ki, onlar onu görəcəklər. Ən azından, gələcəkdə Mahmud bizim Simfonik orkestrdə ifa edə biləcək. Ən yaxşı halda isə solist olacaq. Mən ona bunu arzulayıram və ümid edirəm ki, bu, belə də olacaq!”
Mahmudun anası, 23 saylı musiqi məktəbinin fortepiano müəllimi Mahirə Osmanova da istedadlı oğlu haqqında bir neçə söz söylədi.
“Mahmud gözlədiyimiz övladımızdır. O, Allahın bir hədiyyəsidir”, - deyə Mahirə xanım bölüşür. – O, kiçik yaşda olanda, fikir verdim ki, eşitdiyi hər parçanı ifa edir. Hansı musiqini eşitdisə, onu pianoda ifa edirdi. Ona görə də onu fortepianoya yazdırdıq. Amma sonra klarnetə keçirdik. Böyük həvəslə başladıq. Sağ olsun, bu təhsil ocağı sayəsində; məktəb bizə alət almaqda kömək etdi”.
Mahirə xanımın sözlərinə görə, Mahmud xaricdə keçirilən müsabiqə və konsertlərdə iştirak etmək üçün tez-tez dünyanın müxtəlif ölkələrindən məşhur insanlar tərəfindən şəxsən dəvət olunur. Lakin istedadlı gənc hələ ki, belə tədbirlərdə iştirak edə bilmir - xaricə səfərlər, bir qayda olaraq, böyük maliyyə xərcləri tələb edir. Həmçinin keyfiyyətli peşəkar alətin alınmasına...
“Mən ona deyirəm: Mahmud, sən özün üçün hər cür şərait yaradacaqsan” – deyə klarnet ifaçısının anası vurğulayır. - Çox motivasiyalıdır. O, aləti əlindən buraxmır. Mən həmişə ona söyləyirəm: Mahmud, sən hər şeyin öhdəsindən gələcəksən! Valideyn övladının arxasında durmalıdır. Müəllim, əlbəttə ki, öz yerində, məktəb də öz yerində, amma hər şeydən əvvəl, ilk növbədə valideyn uşağın arxasında dayanmalıdır. Dağ kimi”.