Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın doğum günüdür

Bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın doğum günüdür

Bakı, 14 oktyabr, AZƏRTAC

Xalq şairi Məmməd Araz Azərbaycan ədəbiyyatında çoxcəhətli və zəngin ədəbi irsinə, sənətkarlıq qüdrətinə görə özünəməxsus yeri və mövqeyi olan görkəmli söz ustadıdır. Məmməd Araz mənalı, keşməkeşli və şərəfli, bütövlükdə Vətənə və sənətə həsr olunmuş əsl şair-vətəndaş ömrü yaşayıb. Sənətkarın tərcümeyi-halı, taleyi daha çox onun yaradıcılığında öz əksini tapıb. Məmməd Araz özü də şeirlərində bunu dəfələrlə etiraf edib. Kitablarından birinə yazdığı müqəddimədə deyilir: “Əsl tərcümeyi-hal şairin şeirləridir. Şair çox halda öz yazılarının baş qəhrəmanı ola bilir”.

Dərin məzmunlu, oxunaqlı və milli mündəricəli şeirləri ilə Məmməd Araz vətəndaş qeyrətli ədəbiyyat nəhəngidir. O, həm də milli azadlıq ideyalı əsərləri ilə istiqlal şairi olaraq əbədi şöhrət qazanıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu gün Xalq şairi Məmməd Arazın anadan olmasının 91-ci ildönümü tamam olur. Böyük sənətkarın təkrarolunmaz yaradıcılığı zəngin ənənələrə malik milli ədəbiyyatımızı yeni mərhələyə çıxarıb, Azərbaycan fəlsəfi və siyasi lirikası onun dühası hesabına daha da zənginləşib.

Məmməd Araz böyük poetik ilhama malik olan sənətkarlardan idi. Sözün və sənətin Məmməd Araz zirvəsinə gedən yolu heç də həmişə hamar olmayıb. Onun həyatı da sənəti kimi daşlı-qayalı yollardan keçib.

1933-cü il oktyabrın 14-də Şahbuz rayonunun Nursu kəndində dünyaya göz açan Məmməd Araz ilk təhsilini həmin kənddə alıb. 1954-cü ildə Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunu bitirən böyük sənətkar 1961-ci ildə Moskvada Maksim Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda oxuyub. Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında bədii ədəbiyyat redaksiyasının müdiri, sonra isə baş redaktorun müavini, “Ulduz” jurnalında məsul katib, “Ədəbiyyat və incəsənət” qəzetində baş redaktorun müavini işləyib. 1971-1981-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının poeziya bölməsinə rəhbərlik edən Məmməd Araz 1974-cü ildən ömrünün sonunadək “Azərbaycan təbiəti” jurnalının baş redaktoru olub.

Böyük sənətkar 2004-cü ilin dekabrın 1-də Bakıda vəfat edib və Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Harada işləməsindən, hansı vəzifəni tutmasından asılı olmayaraq, Məmməd Araz əslində bütün ömrü boyu bir vəzifəni icra edib. O da poetik Azərbaycan dünyasına xidmət, Vətən qarşısında vətəndaşlıq borcunu yerinə yetirməkdir. Böyük istedadı və poetik bacarığı sayəsində Məmməd Araz Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, Mirzə Ələkbər Sabir və Səməd Vurğun poeziyası ilə ona qədər gəlib çatan klassik şeir ənənəsini və üslubunu təkmilləşdirərək hamının gördüyü və bildiyi, lakin dilə gətirməyi bacarmadığı məsələləri ictimai düşüncənin məhsulu edib, Azərbaycanda vətəndaşlıq poeziyasının əsasını qoyub. Gənc yaşlarından başlayaraq yarım əsrdən artıq davam edən Məmməd Araz yaradıcılığı mənsub olduğu xalqa layiqli şair – vətəndaş xidməti nümunəsidir. Onun şeirinin əvvəli də, axırı da Vətəndir. Məmməd Araza məxsus “Vətən daşı olmayandan olmaz ölkə vətəndaşı” məşhur misraları müasir dövrdə poeziyada və ictimai mühitdə vətəndaşlığın milli düsturu kimi qəbul olunur.

Məmməd Araz yaradıcılığının baş qəhrəmanı Azərbaycandır. Onun “Vətən mənə oğul desə”, “Məndən ötdü, qardaşıma dəydi”, “Mənim Naxçıvanım”, “Ata ocağı”, “Ana yurdum, hər daşına üz qoyum” şeirləri vətən mövzusunda ən yaxşı əsərlər kimi dillər əzbəridir. Poeziyamızda Azərbaycan mövzusunda çox yazılıb. Azərbaycana çoxlu şeirlər ithaf olunub. Amma Məmməd Arazın “Azərbaycan – dünyam mənim” şeirinin bənzəri yaradılmayıb. Bu şeirin bütün intonasiyası şair qəlbinin ağrılarından, fəal vətəndaş narahatlığından keçir. Şeir yaradıcılığında olduğu kimi, poemaları ilə də Məmməd Araz təkrarsızdır. Onun “Üç oğul anası”, “Araz axır”, “Mən də insan oldum”, “Paslı qılınc”, “Əsgər qəbri”, “Atamın kitabı” poemaları hər şeydən əvvəl, insan mənəviyyatının mürəkkəbliyi, tarix və müasirlik, milli tale və tarixi yaddaşın bərpası kimi fundamental məsələlərə həsr olunub.

Ümummilli Lider Heydər Əliyev Xalq şairi, poeziyamızın istedadlı nümayəndəsi Məmməd Araz yaradıcılığına və şəxsiyyətinə daim yüksək qiymət verib. Təsadüfi deyil ki, Məmməd Araz ilk yaradıcılığa ötən əsrin 50-ci illərindən başlasa da, onun təkrarsız istedadı 1970-ci illərdə, Ulu Öndərin Azərbaycana rəhbərliyinin birinci dövründə parlayıb. Məmməd Araza böyük şöhrət gətirən “Atamın kitabı”, “Həyatın və sözün rəngləri”, “Oxucuya məktub”, “Qanadlı qayalar”, “Aylarım, illərim” kitabları məhz bu illərdə çap olunub, əsərləri xarici dillərə tərcümə edilərək geniş oxucu kütləsinin məhsuluna çevrilib. 1975-ci ildə Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif olunan böyük şairə 1978-ci ildə “Əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adı verilib, 1995-ci ildə isə Ümummilli Lider Heydər Əliyev Xalq şairi Məmməd Arazı “İstiqlal” ordeni ilə təltif edib. Ulu Öndər Məmməd Araz sənətini yüksək dəyərləndirərək deyib: “Bu gün bir daha Məmməd Arazın Azərbaycan xalqının mədəniyyətinə, ədəbiyyatına verdiyi töhfələri gördük, eşitdik və bunların xalqımız üçün nə qədər faydalı olduğunu bir daha bildik, bir daha dərk etdik ki, Azərbaycan xalqının həyatında Məmməd Arazın yaradıcılığının nə qədər böyük əhəmiyyəti var”. Ümidvaram ki, Azərbaycan xalqı daim müstəqilliyini qoruyub saxlayacaq və müstəqil Azərbaycanın ilk “İstiqlal” ordeninə layiq görülmüş şəxsiyyətlərdən biri kimi Məmməd Araz Azərbaycan xalqının tarixində indi olduğu kimi, gələcəkdə də öz yerini tutacaqdır”.

Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı xidmətlərini nəzərə alan Prezident İlham Əliyev görkəmli sənətkarın xatirəsinin əbədiləşdirilməsi, yubileylərinin keçirilməsi haqqında sərəncamlar imzalayıb. Bu sərəncamlar Azərbaycan ədəbiyyatının, bütövlükdə yaradıcı ziyalıların, o cümlədən Məmməd Araz sənətinin və şəxsiyyətinin böyük himayədarı, Ulu Öndər Heydər Əliyev ənənələrinin müasir şəraitdə uğurlu davamı kimi yüksək dəyərə malikdir.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

“Mərkəzi Asiya-Qafqaz Təqaüd Proqramı”nın iştirakçıları ilə görüş olub

Media: İsrail “Hizbullah” komandirini ələ keçirib

İmişli Rayon Ağsaqqallar Şurasının Zəfər Gününə həsr edilmiş konfransı olub

İstanbul sərgisində Azərbaycan yazarlarının iştirakı ilə ədəbi müzakirələr və imza mərasimi keçirilib

Braziliya klubu Marselo ilə müqaviləyə xitam verib

Tovuzda bəy idarə etdiyi avtomobili aşırdıb, xəsarət alanlar var

Bakıda yorğa atların ölkə çempionatı və cıdır yarışlarının qalibləri müəyyənləşib

Nazir: Ukrayna COP29-da tərəfdaşlarla yaşıl transformasiya üzrə işləyəcək

Premyer Liqa: “Liverpul”dan qələbə, “Arsenal” və “Mançester Siti”dən məğlubiyyət

Bodibildinq üzrə III muxtar respublika birinciliyi təşkil edilib

COP29 çərçivəsində Davamlı İnnovasiya Forumu keçiriləcək

Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin kollektivi ilə görüş olub

Beynəlxalq Muğam Mərkəzində şair Mahirə Nağıqızının yaradıcılıq gecəsi keçirilib

Mahirə Nağıqızı: Qərbi Azərbaycana qayıdanadək bu istiqamətdə yazıb-yaradacağıq

ADY yaşıl dünya naminə kütləvi iməcilik keçirib

® “Azercell” “Ən Yaxşı Mükafatlandırma və Tanıma Strategiyası” mükafatına layiq görülüb

BDU ilə Əl-Fərabi adına Qazax Milli Universiteti arasında əməkdaşlıq genişləndiriləcək

Vinçentso Montellanın Türkiyə millisindəki gələcəyi müəyyənləşib

İtaliya Albaniyadakı qəbul mərkəzlərinə 70-dək miqrant göndərir

“Zəfər Günü - milli qürur və şərəf tariximiz” mövzusunda elmi-praktik konfrans keçirilib

Azərbaycan modelyerləri “Moda Birliyi” III Beynəlxalq Forumunda iştirak edəcəklər

“Zəfər körpüsü” layihəsi: I və II Qarabağ müharibəsi şəhidlərinin övladları bir araya gətirilib

Nazir müavini: Azərbaycan İstanbulda Beynəlxalq Kitab Sərgisində geniş nümayəndə heyəti ilə təmsil olunur

Azərbaycan İstanbul Beynəlxalq Kitab Sərgisində fəxri qonaq qismində iştirak edir VİDEO

DYP paytaxtın bəzi yollarında hərəkət istiqamətinin dəyişdirilməsi ilə bağlı sürücülərə müraciət edib

Misli Premyer Liqası: “Zirə” səfərdə “Şamaxı”ya qalib gəlib

Britaniyada Mühafizəkarlar Partiyasının yeni lideri seçilib

Şimali Kipr Türk Cümhuriyyəti TDT ölkələri ilə sosial müdafiə sahəsində sazişlərin tezliklə imzalanacağına ümid edir

COP29-la bağlı nəqliyyatın idarə olunması üzrə növbəti monitorinqlər keçiriləcək

Dünya şahmatında yeni rekord qeydə alınıb

Gürcü deputat: COP29-un Bakıda təşkili Azərbaycanın bütün dünyada əhəmiyyətli ölkə olduğunu sübut edir

“ASAN xidmət” mərkəzlərində alternativ enerjidən istifadə olunacaq

Azərbaycan XXX Minsk Beynəlxalq Kinofestivalında təmsil olunur

Azərbaycan Cənubi Qafqazın iqtisadi və hərbi təhlükəsizliyində önəmli aktor kimi çıxış edir ŞƏRH

Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğuna infotur təşkil olunub

Rusiyalı alim: Bakı COP29-un keçirilməsi üçün ən əlverişli məkandır

Tanınmış futbolçu ilə baş məşqçi arasında qalmaqal yaşanıb

“Malayziyadan görünən Şuşa” filmi ingilis dilində təqdim edilib

Döyüş meydanındakı Qələbənin diplomatiya müstəvisində davam etdirilməsi uğurlu siyasətin məntiqi nəticəsidir ŞƏRH

Rusiyada Xəzərin çirklənməsinin yeni mənbələrini aşkar ediblər

Qərb Azərbaycanın xoş niyyətinə zərbə vurmağa çalışır ŞƏRH

Türkiyəli ekspert: Qlobal temperatur artımı əsrin sonunda 3 dərəcə Selsiyə çata bilər

COP29 Azərbaycanın qlobal reytinqini daha da gücləndirəcək - RƏY

Xalqımızın şərəfli qəhrəmanlıq səhifəsi ŞƏRH

Vaşinqton ştatında seçki təhlükəsizliyini Milli Qvardiya təmin edəcək

Türkiyə klubu Olimpiya çempionu olan voleybolçunu yenidən transfer edəcək

“Elm və texnologiya” təqaüdünə layiq görülmüş tələbələrlə görüş keçirilib

Professor: İnklüziv inkişaf müasir dövrdə dövlət idarəçiliyinin mexanizmi kimi qiymətləndirilir

Serbiyada dəmiryolu stansiyasındakı qəzada ölənlərin sayı artıb

Qazaxıstan mediası: COP29 Azərbaycana böyük imkanlar yaradır

“Azərbaycan folklorunda təbiət kultu” - elmi konfrans

Azərbaycan alimləri II beynəlxalq elmi-ekspert forumunda iştirak ediblər

DİN əməkdaşları Zəfər Günü ilə əlaqədar növbəti ağacəkmə kampaniyası keçiriblər

Fransada xəstəxana böhranı dərinləşir

® “Birbank Umico” kart sahibləri noyabrda “Birbank” tətbiqində 3 kateqoriya seçimi ilə daha çox “Umico” bonusları qazanacaqlar

Türkiyə və Azərbaycanın pediatrları ən aktual elmi yenilikləri müzakirə ediblər

Futbol üzrə Çin Superliqasının qalibi müəyyənləşib

Sabah bəzi yerlərdə yağış yağacaq VİDEO

Binəqədidə unlu və kremli qənnadı məmulatlarının istehsalı müəssisəsində nöqsanlar aşkarlanıb

Əfsanəvi basketbolçunun uğuru təkrarlanıb

Kişineu şəhər meri COP29 barədə məlumatlandırılıb

İspaniyalı nazir: Bu fəlakətin krallıq tarixində bənzəri yoxdur

Bakıda mərkəzi küçələrdən birində avtomobillərin hərəkətinə qısamüddətli məhdudiyyət qoyulub

Harrisin səsvermədə tərəddüd edən ştatlarda qələbə üçün yetərli dəstəyi var

Qərbin COP-un ev sahiblərini hədəf alan böhtan kampaniyaları məqsədlərə nail olunmasını çətinləşdirir TƏHLİL

Gələn il Şuşa və Xankəndidə çövkən yarışları keçiriləcək

Azərbaycan millisinin seçmə mərhələ oyunları üçün heyəti bəlli olub

BMT: Jurnalistlərin qətlinin 50 faizdən çoxu münaqişə və böhran zonalarında baş verib

Qubada “İlk tibbi yardım həyat xilas edir” adlı fləş-mob keçirilib VİDEO

Cəbrayılda əmək yarmarkası keçiriləcək - 5 müəssisə tərəfindən 125 vakansiya

Ağ ev Cozef Baydenin nitqinin stenoqramını dəyişib

Dövlət Akademik Filarmoniyasında Anton Bruknerin 200 illiyinə həsr olunmuş konsert təşkil edilib

COP29 Azərbaycan Əməliyyat Şirkəti “AzStateNet” dövlət şəbəkəsinə qoşulub

“Məhəmməd Füzuli yaradıcılığı Şərq ədəbiyyatı kontekstində” - seminar

“Cumhuriyet” qəzeti: COP29 insan sağlamlığı və planetin gələcəyi baxımından ilin əsas hadisəsidir

Ötən ay COP29-la bağlı 11 saxta informasiya resursu bloklanıb

Vətən müharibəsinin xronikası: 2 noyabr

ABŞ və Hindistan birgə hərbi təlimlərə başlayır

“Mançester Yunayted”in yeni baş məşqçisi: “Mənə 3 gün vaxt verildi, dedilər, ya indi, ya da heç vaxt”

Başqa bir Xorvatiya: Medjimurye xəzinələri

Azərbaycanın etibarlı tərəfdaş olması enerji təchizatçısı kimi onun qonşu və Avropa ölkələri üçün imicini gücləndirir – MÜSAHİBƏ

Bakıda yorğa atların ölkə çempionatına start verilib

Polis 31 kiloqram narkotik vasitə aşkar edib VİDEO

Dövlət Xidməti: COP29 trafikinin kiberhücumlara və anomal hadisələrə qarşı mütəmadi monitorinqi təşkil edilib

COP29 günlərində Bakıda 2-ci Yüksək Səviyyəli Nazirlər Dialoqu keçiriləcək

Azərbaycan neftinin qiyməti 75 dollara yaxınlaşır

Hokkeyin 3x3 növü Qış Olimpiya Oyunlarının proqramına daxil edilə bilər

Londonda Azərbaycan-Türkiyə qardaşlıq axşamı təşkil edilib VİDEO

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyində qanvermə aksiyası təşkil olunub

“Abşeron”un baş məşqçisi: “Azərreyl”dən ötənilki finalın revanşını aldıq

FHN uşaqların təhlükəsizliyi ilə bağlı əhaliyə müraciət edib VİDEO

Teatr sənətinin vurğunu – Hökümə Qurbanova

Bu gün görkəmli bəstəkar Emin Sabitoğlunun doğum günüdür

Respublika Şahmat Mərkəzinə direktor təyin edilib

Bu gün Misli Premyer Liqasında daha bir oyun keçiriləcək

Dünya birjalarında neft bahalaşıb

COP29 tarixlərində nəqliyyatın idarə olunması planının təqdimatına dair brifinq keçirilib

Heydər Əliyev Mərkəzində italiyalı heykəltaraş Lorenso Kuinnin “Təbiətdə tarazlıq” sərgisi açılıb

Florida Universiteti: ABŞ seçkilərində təxminən 70 milyon vətəndaş səs verib

ABŞ Yaxın Şərqə əlavə qüvvələr göndərəcək