CƏMİYYƏT
SAĞLAMLIĞINIZI QORUYUN
MEXİKO. Təxminən 10 milyon meksikalı şəkərli diabet xəstəliyinə mübtəladır ki, bu da bütün Latın Amerikası ölkələri arasında ən yüksək göstəricidir. Diabetlə, köklüklə və ürək-damar xəstəlikləri ilə mübarizə üzrə milli komitənin sədri xanım Melçor Salasar bu xoşagəlməz xəbəri açıqlayaraq bildirmişdir ki, qanda şəkərin yüksək olması ölkədə ölüm hallarına gətirib çıxaran üçüncü səbəbdir, xəstəlik hər il 36 min adamın həyatına son qoyur. Mütəxəssis demişdir ki, dünyada 175 milyon belə xəstə var və onların 23 faizi Latın Amerikasındadır. Özü də, xəstəlik insanın nə maddi vəziyyətinə, nə mədəni səviyyəsinə, nə də cinsinə baxır.
Xanım Salasar Meksika vətəndaşlarının yanlış həyat və qidalanma tərzini bu kədərli tibb siyahısında ölkənın liderliyinin əsas səbəblərindən biri adlandırmışdır. Ölkədə uşaqdan böyüyə qədər hamı istər “Koka-kola” olsun, istərsə də piroq, fərqi yoxdur, karbohidrogenlərlə zəngin müxtəlif şirniyyatdan gen-bol istifadə edir. Bu isə kökəlməyə, ürək-damar xəstəliklərinə gətirib çıxarır. Şəhərlilərin əksəriyyətinin oturaq həyat tərzi, siqaret çəkmək, alkoqollu içkilərə aludəlik və mütəmadi stress hər il diabetiklərin sayını 180 min nəfər artırır. Bu xəstəlikdən əziyyət çəkənlərin xeyli hissəsinin gənclər olması da həkimləri narahat edir. Son illər diabetiklərin beşdə biri 20 yaşınadək olan adamlardır. Salasar gileylənmişdir ki, bir çox valideynlər uşaqlarının kompüter arxasında oturmasını küçələrdə oynamasından və ya idmanla məşğul olmasından üstün tuturlar. O demişdir ki, əgər təsirli tədbirlər görülməsə, 2025-ci ilədək meksikalıların 20 faizi diabetdən əziyyət çəkəcəkdir.
Meksika Sosial Təminat İnstitutunun tədqiqatçısı Manuel Qonsales bu yaxınlarda bildirmişdir ki, ölkə əhalisinin yarısını, xüsusən də cəmiyyətin yoxsul təbəqələrini və qadınları diabetlə xəstələnmək ehtimalı çox böyük olan qruplara aid etmək olar.
x x x
SİDNEY. Nə qədər az həyəcan keçirsən, bir o qədər çox yaşayarsan - bu uzunömürlülük reseptini Avstraliyanın ən qoca sakini, yanvarın 22-də 111 yaşı tamam olmuş Cek Lokett vermişdir.
İTAR-TASS-ın yaydığı xəbərə görə, Bendiqo şəhərində (Viktoriya ştatı) Cek babanın ad gününü onun bütün çoxsaylı ailəsi - üç oğlu və bir qızı (onların hamısının yaşı 70-i keçmişdir), 15 nəvəsi və 24 nəticəsi (onların böyüyü 50 yaşında, kiçiyi isə 10 aylıqdır) qeyd etmişlər. Yeri gəlmişkən, Lokettin gənc olmayan övladları da sapsağlamdırlar. Baba 1891-ci ildə doğulmuşdur. Az qala ömrü boyu fermerliklə məşğul olmuş, 1950-ci illərdə pensiyaya çıxmışdır.
O, Avstraliyada ən qoca adam olmaqla yanaşı, o, həm də ən yaşlı hərbçidir. Birinci dünya müharibəsi illərində o, Fransada xidmət etmiş və mükafat - Fransa legionerlərinin “Şərəf” medalını almışdır.
Dünyada ən qoca adam olmaq üçün hələ illərlə yaşayacağına ümid bəsləyən Cek baba öz uzunömürlülüyünün sirrini gizlətmir: “Mən həmişə deyirəm ki, həyəcanlanmamaq çox vacibdir. Dərd-sərə həyəcan keçirmədən dözməyə çalışın, həyacanlanmaq insanı hər şeydən çox məhv edir”. İndi o, özünü 80 yaşında olduğu kimi hiss edir.
Baba hazırda bir qədər narahatdır, ad günü ərəfəsində şam yeməyi zamanı qabaq dişlərindən biri sınmışdır. Hesab edir ki, bu, fotoqrafların və televiziyaçıların xoşuna gəlməyə bilər.