Naxçıvan, 29 oktyabr, AZƏRTAC

Bu gün Azərbaycanın qədim və dilbər guşələrindən biri olan Zəngilan rayonunun Ermənistan tərəfindən işğalından 27 il ötəcəkdi. Həm də özlərini daim bizim torpaqlarımızda aborigen xalq kimi göstərməyə çalışan mənfur, vəhşi bir millət tərəfindən. Bu gün qüdrətli Azərbaycan Ordusu bu həsrətə son qoydu. Bundan sonra biz işğal tarixlərini deyil, torpaqlarımızın düşmən tapdağından azad edildiyi tarixləri qeyd edəcəyik. Bu, Prezidentimizin, Müzəffər Ali Baş Komandanımızın və ordumuzun xalqımıza bəxş etdiyi ən böyük sevincdir.

AZƏRTAC-ın Naxçıvan bürosuna müsahibəsində bu sözləri Naxçıvan Muxtar Respublikasının Dövlət Miqrasiya Xidmətinin mətbuat xidmətinin əməkdaşı Arif Bayramov deyib. O bildirib ki, ötən 26 il ərzində tarixi abidələrimiz, məscidlərimiz, qəbiristanlıqlar, mədəniyyət abidələrimiz erməni vandalizminin qurbanına çevrilib, dağıdılıb. Mənfur düşmənin işğal edilmiş bütün torpaqlarımızda Azərbaycan xalqının mədəni irsini, məscidlərimizi dağıtdıqlarını vurğulayan dövlətimizin başçısı bu barədə danışaraq deyib: “Onlar məscidləri dağıda bilərlər, amma bu məscidləri biz öz qəlbimizdə yaşadırıq və gün gələcək bütün bizim dağıdılmış məscidlərimiz bərpa ediləcək, bütün şəhərlərimiz, kəndlərimiz bərpa ediləcək. Biz Böyük Qayıdış astanasındayıq və Azərbaycan dövləti əlindən gələni edəcək ki, işğal edilmiş və azad edilmiş torpaqlara qayıdacaq Azərbaycan vətəndaşları rahat yaşasınlar, əmin-amanlıq şəraitində yaşasınlar. Bu torpaqlarda həyat canlanacaq”.

1988-ci ildən 1993-cü ilin noyabrına qədər düşmənə baş əyməyən, yağı hücumlarına qarşı sinə gərən, yüzlərlə şəhid verən Zəngilanın işğala məruz qalan ən sonuncu rayon olduğunu diqqətə çatdıran Arif Bayramov qeyd edib ki, mənəviyyat, əqidə və vicdan yoxsulları ermənilərin Qubadlı və Cəbrayıl rayonlarını işğalı nəticəsində mühasirəyə düşən Zəngilan əhalisi çıxış yolunu Araz çayından İran ərazisinə keçməkdə görüb. Əks təqdirdə növbəti Xocalı hadisəsinin baş verməsi qaçılmaz olacaqdı. Beləliklə 44 sakini itkin düşmüş Zəngilan Birinci Qarabağ müharibəsində, ümumilikdə, 188 şəhid verib. Zəngilan yerləşdiyi coğrafi mövqeyinə və qədimliyinə görə həm də tarixi abidələr yurdudur. XIV əsrdə yaşamış məşhur coğrafiyaşünas və tarixçi Həmdullah Qəzvininin yazdığına görə, Zəngilanın əsası hicri tarixin 15-ci ilində, yəni 636-cı ildə qoyulub. Rayonun ərazisində Xudafərin su qovşağının yaradılması ilə əlaqədar olaraq burada 1974-cü və 1979-cu illərdə arxeoloji qazıntı işləri aparılıb və məlum olub ki, ərazi arxeoloji və memarlıq abidələri ilə zəngindir. Rayonda XII əsrdən başlayaraq müxtəlif dövrlərə məxsus sərdabələr, türbələr, hamam kompleksləri, məscidlər və digər maddi mədəniyyət yadigarlarımızın dağıdılması erməni vandallarının hansı əqidəyə və xislətə sahib olduqlarını açıq-aşkar sübuta yetirir. Sübuta yetirir ki, bu proses həm də mənfur ermənilərin mədəniyyətimizə qarşı soyqırımı aktıdır.

O qeyd edib ki, Azərbaycan Respublikasının işğal olunmuş ərazilərində erməni işğalçılarının özbaşınalığı tarix və mədəniyyət abidələrimizin dağıdılması və qəsdən korlanması “Silahlı münaqişə baş verdikdə mədəni dəyərlərin qorunması haqqında” 1954-cü il Haaqa Konvensiyasına, “Arxeoloji irsin mühafizəsi haqqında” 1992-ci il Avropa Konvensiyasına, “Ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında” UNESCO-nun 1972-ci il Konvensiyasına ziddir.

Arif Bayramov deyib: “Məşhur fransız ictimai xadim Qabriel Mirabonun dediyi kimi: “Ədalət topaldır, yavaş-yavaş yeriyir, amma gedəcəyi yerə gec-tez çatır”. Bəli, bu gün tarixi ədalət rəşadətli Azərbaycan Ordusunun mərdliyi, vətənpərvərliyi, polad iradəsi və dönməz əqidəsi hesabına bərpa olunub. Şanlı Aprel qələbəsindən, qələbə soraqlı Günnüt zəfərindən, Cəbrayıl və Füzulidən sonra müzəffər Azərbaycan Ordusu xalqımıza növbəti dəfə Zəngilan sevincini və həyəcanını yaşatdı. 27 il əvvəl tariximizə qara hərflərlə yazılan işğal tarixi indi Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin qələbə müjdəsi ilə tariximizə qızıl hərflərlə yazıldı.