Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

ELM VƏ TƏHSİL

Vaksinləşmə pandemiyadan qurtuluşun ən effektiv yoludur

Vaksinləşmə pandemiyadan qurtuluşun ən effektiv yoludur

Bakı, 6 may, AZƏRTAC

Yeni növ koronavirusa (COVID-19) ilk yoluxmanın (Çinin Uhan şəhərində) qeydə alınmasından il yarımdan da artıq vaxt keçir. 2020-ci ilin fevralında adı Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən SARS CoV-2 qoyulan bu kəskin respirator xəstəlik 2020-ci ilin mart ayının 11-də elə ÜST tərəfindən pandemiya elan edildi.

AZƏRTAC bununla bağlı AMEA-nın vitse-prezidenti, Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun direktoru, akademik İradə Hüseynovanın “Vaksinləşmə pandemiyadan qurtuluşun ən effektiv yoludur” sərlövhəli məqaləsini təqdim edir.

Pandemiya elan olunmasından indiyə qədər 155 milyondan çox insan bu virusa yoluxub, 90,5 milyon (bəzi mənbələrdə 132,9 milyon) adam sağalıb və təəssüflər olsun ki, 3,24 milyondan çox insan isə həyatını itirib. Dünya üzrə pandemiyadan ölüm halları yoluxanların sayına görə təqribən 2,1 faiz təşkil edib. Bu göstəricilər respublikamızda 5 may tarixinə olan statistikaya əsasən belə olub: yoluxanların sayı 323 min 841 nəfər, sağalanlar 298 min 949 nəfər, ölüm halları 4617 nəfər (1,42 faiz). Göründüyü kimi, Azərbaycanda dövlət başçısının rəhbərliyi ilə vaxtında görülmüş hərtərəfli, o cümlədən önləyici tədbirlər kompleksi, mərhələlərlə tətbiq olunan bir sıra karantin rejimi qaydaları nəticəsində respublikada ölüm halları dünya üzrə orta göstəriciyə nisbətən xeyli aşağı olub (1,5 dəfə).

Koronavirusla əsas mübarizə tədbiri effektiv vaksin(lər)in yaradılmasıdır. Vaksinlərin hazırlanmasında əsas problemlərdən biri koronavirusun zaman keçdikcə mutasiyalara uğramasıdır. Təbiətdə virusun (SARS CoV-2) minlərlə ştamı var. Xəstəliyə səbəb genomu oxunmuş (Uhan variantı) virusun ilkin ştamı WIV04/2019 sayılır. Bundan başqa, pandemiyanın gedişində Cənubi Afrika (501.V2), Böyük Britaniya (202012/01), Tokio (B.1.1.248), Kaliforniya (CAL.20C) və s. kimi qorxulu ştamlar aşkarlanıb. Son dövrlərdə mətbuatda Tanzaniya, Sudan, Avstraliya, Hindistan və s. kimi ştamların da olması haqqında məlumatlara rast gəlinir. Bu ştamlar virusun yayılma sürəti və simptomlarına görə fərqləndirilərək, termostabil, mötədil, simptomsuz və sürətlə yayılan olurlar. Qrip virusu kimi, koronavirusun da sürətlə dəyişikliyə uğraması ona qarşı vaksinlərin yaradılmasında bu amili nəzərə almağa məcbur edir. Bu isə bütün ştamlara qarşı tam effektivliyə malik vahid vaksinin əldə edilməsinə mane olur.

Tam effektivliyə malik həqiqi vaksinlərin yaradılmasında digər əsas çətinliklərdən biri bu iş üçün həddən artıq çox vaxt (5-7 ildən 15-25 ilə qədər) tələb olunmasıdır. Ümumilikdə dünyada tam virus (15 vaksin), protein subvahidli (13 vaksin), nuklein turşusu (20 vaksin) və viral vektor (15 vaksin) əsaslı 63 vaksin üzərində iş aparılır və onlar potensial olaraq koronavirusa qarşı tətbiq olunma imkanlarına malikdir. Hazırda sınaqdan keçirilmiş 9 vaksin (mRNT-əsaslı vaksinlər: Comirnaty (Pfizer/BioNTech (BNT162b2), Moderna COVID-19 Vaccine (mRNA-1273); inaktiv vaksinlər: CoronaVac, Adsız vaksin (Çinə aiddir), BBIBP-CorV, Covaxin; adenovirus vaksin: COVID-19 Vaccine AstraZeneca (AZD1222 və ya Covishield); replikasiya etməyən viral vaksin Sputnik V və peptid vaksin: EpiVacCorona), sınaqları hələlik davam etdirilən müxtəlif tiplərə (DNT-(plazmid) və mRNT-əsaslı, bitki əsaslı, nanohissəcik, rekombinant və s.) aid 58 vaksin hazırlanıb. Sınaqlarda yüksək effektivlik göstərən və daha uzunmüddətli immunitet yaradan vaksinlərdən bəziləri isə artıq real tətbiq olunmağa başlanıb. Bunlardan biri də Çinin “SinoVac” şirkətinin hazırladığı və kütləvi istehsal etdiyi “CoronaVac”dır. Hazırda respublikamızda bu vaksinlə peyvəndləmə aparılır.

Keçən ilin sonlarına yaxın dünyanın aparıcı ölkələri (ABŞ, İsrail, Rusiya, Çin, əksər Avropa ölkələri və s.) vaksinasiyaya başladılar. Hazırda dünya üzrə ümumən 1,18 milyard doza vaksin vurulmaqla, dünya əhalisinin 280 milyonu (3,6 faiz) tam peyvəndlənib. Azərbaycanda bu göstəricilər uyğun olaraq 1,56 milyon və 578 min (5,4 faiz) təşkil edir. Qeyd edək ki, İsrail dövləti vaksinləşmədə liderlik edir (10 milyon doza vaksin vurulub, əhalinin yarısından çoxu iki dəfə peyvəndlənib).

Bir sıra mənbələrdə vaksinasiya və ölüm halları arasında müəmmalı əlaqənin varlığı bildirilir. Belə ki, bir çox ölkələrdə vaksinasiyanın başlaması pandemiyanın ikinci-üçüncü dalğaları ilə eyni vaxta düşüb. Bu müddətdə koronavirusdan ölənlərin də sayında artım müşahidə edildiyindən bir sıra xəbər agentlikləri, hətta mütəxəssislər belə bunu “tətbiq olunan vaksinlərin effektivliyinin aşağı olması, bilavasitə vaksinin təsiri ilə” əlaqələndirib. Analoji hallar İsraildə, Norveçdə, Avropa və Amerikanın bəzi ölkələrində qeydə alınıb. Lakin vaksin istehsalçıları, eləcə də bu ölkələrin səhiyyə idarələrinin rəhbərləri yayılmış xəbərləri təkzib edib, bu dövrdə yeni növ koronavirusdan ölüm hallarının əsasən yaşlı şəxslərdə, bir sıra digər problemləri (xroniki astma, şəkərli diabet, tromboz, qan təzyiqi, qan laxtalanması və s.) olan insanlarda baş verdiyi açıqlanıb.

Qeyd edək ki, bir sıra mütəxəssislər bu fenomenin, yəni vaksinləşmədən sonra yoluxmanın artması və xəstəliyin gedişində mümkün ağırlaşma hallarının baş verməsinin elmi əsası olduğunu göstəriblər. Anticisimdən asılı güclənmə (inkişaf) – ADE (antibody-dependent enhancement) adlanan fenomen mövcuddur ki, bu zaman virus vaksinin təsiri ilə yaranan (və ya hər hansı yolla orqanizmə daxil edilən) anticisim (antikor) ilə birləşərək hüceyrələrə (əsasən immun hüceyrələrə) endositoz etmə və orada replikasiya imkanı əldə edir. Bu isə immuncavabla yanaşı, xəstəliyin də güclənməsinə səbəb olur.

Dünyada pandemik vəziyyəti daha yaxşı təsəvvür etmək üçün yoluxmaların nisbətən güclü olduğu ölkələr üzrə statistikaya nəzər salsaq görərik ki, koronavirusa yoluxanların və bu pandemiya qurbanlarının 80 faizdən çoxu 27 ölkəyə aiddir.

Mayın 5-nə olan məlumata görə, ABŞ (yoluxma – 33 milyon 280 min 601, ölüm – 592 min 537), Hindistan (yoluxma – 21 milyon 49 min 663, ölüm - 229 min 756), Braziliya (yoluxma – 14 milyon 860 min 812, ölüm – 411 min 854), Fransa (yoluxma – 5 milyon 680 min 378, ölüm – 105 min 387), Türkiyə (yoluxma – 4 milyon 929 min 118, ölüm – 41 min 527), Rusiya (yoluxma – 4 milyon 847 min 489, ölüm – 111 min 895), Birləşmiş Krallıq (yoluxma – 4 milyon 425 min 940, ölüm – 127 min 570), İtaliya (yoluxma – 4 milyon 70 min 400, ölüm – 122 min 5), İspaniya (yoluxma – 3 milyon 551 min 262, ölüm – 78 min 566) və s. ölkələr ən pis statistikaya malik ölkələr kimi fərqləniblər.

Yoluxmaların və ölüm hallarının böyük əksəriyyəti Amerika (41 faiz), Avropa (34 faiz), Cənub-Şərqi Asiya (15 faiz) və Şərqi Aralıq dənizi (6 faiz) ölkələrinin payına düşür.

Nə qədər qəribə olsa da, ilk 27-liyə daxil olan dövlətlər arasında iqtisadi və elmi-texnoloji cəhətdən kifayət qədər inkişaf etmiş, güclü və yaxşı təşkil olunmuş səhiyyəyə, xüsusən farmakologiyaya malik ölkələr kifayət qədər çoxdur.

Əksər dövlətlərdə kritik pandemik durum davam etməkdədir. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, bir sıra ölkələrdə, xüsusən də Hindistan, Braziliya, İngiltərə, İspaniya, Argentina, Kolumbiya, Cənubi Afrika və s. kimi ölkələrdə bu, daha qabarıq şəkildə özünü göstərməkdədir. Buna baxmayaraq, qeyd edilən dövlətlərdə karantin rejiminin sərtləşdirilməsi və qapanmaların tətbiqi səviyyələri müxtəlifdir. İngiltərədə və İspaniyada xarici ölkə vətəndaşlarının ölkəyə girişinə qoyulan qadağa götürülüb. Əsas iqtisadi gəlir mənbələrindən biri turizm olan İspaniyada turist axınını azaltmamaq üçün ölkədə məcburi qaydada maska taxılmasına qoyulan məhdudiyyət aradan qaldırılıb. Almaniyada qapanmalar və karantin qaydalarının bir qədər yumşaldılması müşahidə olunur, lakin bu tədbirlər Angela Merkelin bəyan etdiyinə görə, vaksinin real təsirinin gözlənildiyi yay aylarına qədər davam etdiriləcək. Əhali arasında qapanmalar və lokdaunlara qarşı etirazlar da baş verib. Çexiya və Hollandiyada da analoji vəziyyət müşahidə olunur.

Hazırda pandemik şəraitin xüsusi kəskinləşməsi Hindistan, Türkiyə və Pakistanda yayılıb. Bu ölkələrdə yoluxmaların artmasında bir səbəb kimi sosial kontaktları məhdudlaşdırmaq üçün bir sıra rayon və şəhərlərdə qismən, bəzi yerlərdə isə tam “lokdaun” (yaşadığı yeri tərk etmə qadağası, qapanma) tətbiq edilib. Yoluxmaların sayına görə antirekord vuran Hindistanda ağır vəziyyət davam etməkdədir. Antisanitariya şəraitinin mövcud olduğu rayonlarda və şəhərlərdə gərginlik xüsusilə yüksəkdir. Digər tərəfdən, ölkənin bəzi ştatlarında gedən seçkilərlə əlaqədar yoluxmalar da pik həddə çatıb. Buna görə də bir çox ştatlarda komendant saatı tətbiq edilib. Əhali sayı 1,4 milyarda çatan bu ölkədə, eyni zamanda, zəruri dərmanlar, aparatlar, oksigen, müdafiə vasitələri və s. çatışmır.

Türkiyədə son dövrlərdə, xüsusən müqəddəs Ramazan ayında artan yoluxma və ölüm sayları ölkədə 17 maya qədər davam edəcək sərt lokdaunun tətbiqinə səbəb olub. Ölkədə şəhərlərarası gediş-gəlişlər xüsusi icazələrlə həyata keçirilir. “Qırmızı zona” adlandırılan rayonlarda qadağalar daha sərtdir. Belə ki, əyalətlərdən böyük şəhərlərə alış-veriş məqsədilə edilən səfərlər nəticəsində nəqliyyat vasitələrindəki sıxlıqlar da yoluxmaların həm artmasına, həm də arealının böyüməsinə səbəb olur. Ümumiyyətlə, bütün ölkələrdə şəhərdaxili ictimai nəqliyyatlarda, alış-veriş və əyləncə yerlərindəki mövcud sıxlıqlar pandemiyanın inkişafı üçün münbit şərait yaradır.

Epidemioloji situasiya Braziliyada da gərgindir – ölkə koronavirusa yoluxanlar (dünya üzrə 3-cü yer) və ölənlərin sayına görə (dünya üzrə 2-ci yer) liderlər sırasındadır. Ölənlərin arasında çoxlu həkimlər və digər səhiyyə personalı da var. Pandemiya başlandıqdan indiyə qədər “çökmüş səhiyyə sisteminin” rəhbəri – səhiyyə naziri dörd dəfə dəyişdirilib. Bir sıra ştatlar rəsmən karantin elan etsələr də, bütün ölkə üzrə vahid karantin qaydaları və sərt qapanmalar hələ tətbiq edilmir. Eyni zamanda, ölkədə zəruri preparatların, oksigen, süni tənəffüs aparatları və s. çatışmaması ilə yanaşı, xəstəxanalarda intensiv terapiyaya yararlı yerlərin demək olar ki, 95 faizinin dolması gərginliyi daha da artırır.

Kolumbiya, Argentina, Meksika, İran, Polşa və s. ölkələrdə də yoluxma və ölüm halları sürətlə artdığından sərt qapanmalar tətbiq edilir. Ramazan bayramı və Həcc ziyarətləri ilə əlaqədar Məkkə və Mədinə şəhərlərində də xüsusi karantin rejimlərinin tətbiqi gözlənilir.

Pandemiyanın törətdiyi bir sıra ciddi çətinlik və problemlər var. Sırf xəstəliklə bağlı çətinlikləri aşağıdakı kimi qruplaşdırmaq olar:

1) Virusun sürətlə mutasiya edərək yeni ştamlarının yaranması onsuz da böyük zəhmət, maliyyə və uzunmüddətli vaxt tələb edən yüksək effektivliyə malik universal vaksin hazırlığı işlərini çətinləşdirir.

2) Yaradılan vaksinlərin sınaqları da ciddi problemlər əmələ gətirir. Bu özünü vaksinin kənar effektlərə malik olduğu hallarda daha aydın göstərir.

3) Bir çox hallarda vaksin və intensiv terapiya üçün digər müalicəvi preparatların, avadanlığın – oksigen, havalandırma aparatları, hətta adi maskaların belə kəskin çatışmazlığı müşahidə olunur.

4) Bir sıra ölkələrdə ağır xəstələrin yerləşdirilməsi üçün xəstəxanalarda terapiyaya yararlı yerlərin olmaması da bu qəbil problemlərdəndir.

Pandemiya nəticəsində dünya iqtisadiyyatına dəyən zərərlər trilyon dollarlarla ölçülür. Bu zərərlərə təkcə qapanmalar, digər məhdudlaşdırıcı karantin rejimləri hesabına istehsalçı müəssisələrin tam gücü ilə işləməməsi və ya tamamilə dayandırılması daxil deyildir. Hava, dəniz, dəmir yolu və avtomobil nəqliyyatları ilə yük və sərnişin daşınmalarının qismən və ya tam şəkildə dayandırılması, müxtəlif məqsədli səfərlərin məhdudlaşdırılması, turizmin demək olar ki, tam aradan qaldırılması iqtisadi ziyanın əsas mənbələrindəndir. Bir çox dövlətlər qapanmaların, karantin rejimini sərtləşdirmə tədbirlərinin tətbiqində böyük çətinliklərlə rastlaşırlar. Belə ki, bu zaman onlar ixtisarlar nəticəsində işindən məhrum olan və ya evdə oturmağa məcbur edilən əhaliyə kompensasiya xarakterli ödənişlərin edilməsi və ya müavinətlərin verilməsi problemi qarşısında qalırlar.

Ən böyük maddi və mənəvi zərər isə onlayn dərs rejiminə keçmək məcburiyyətində qalan orta və ali təhsil sistemidir. Bu sahələrə dəyən zərbə gec aradan qaldırılacaq və itkilərin ləğvi çətin olacaq.

Əminliklə demək olar ki, bütün dünyada olduğu kimi, Azərbaycanda da mövcud durumdan çıxmaq üçün ən effektiv vasitə kütləvi vaksinasiyanın həyata keçirilməsidir. Prosesi mümkün qədər sürətlə aparmaq, qısa müddətdə əhalinin əksər hissəsini əhatə etmək vacibdir. Lazımi miqdarda vaksinlərin alınaraq ölkəyə gətirilməsi istiqamətində dövlət tərəfindən bütün addımlar atılıb. Lakin bildiyimiz kimi, vaksin vurdurmaq könüllüdür və əhalinin müəyyən hissəsinin peyvəndlənməyə inamsız və ya laqeyd yanaşması ciddi problemlər törədir. Vaxtilə dünyada geniş yayılmış və vaksinasiya nəticəsində qalib gəlinmiş yoluxucu xəstəliklərlə bağlı əhalinin mütəmadi məlumatlandırılması səmərə verə bilər. Qeyd edilən məsələlərlə bağlı insanların düzgün yönləndirilməsi, müvafiq maarifləndirmə işinin aparılmasında ziyalıların, mütəxəssislərin üzərinə mühüm vəzifələr düşür. Bu məqsədlə qəzet və jurnalların, televiziya və radio kanallarının, sosial şəbəkələrin imkanlarından geniş istifadə etmək məqsədəuyğundur.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Müəlliflə əlaqə

Papa Fransisk Fransada apostol səfərindədir

Depressiya diqqəti azaldır, qərar qəbul etməyə mane olur

İtaliyanın Siciliya adasında meşə yanğınları davam edir

Vyanada keçirilən mədəniyyət həftəsində Azərbaycan milli geyimləri təqdim olunub

Serbiyalı nazir: Rusiyanın Ukraynaya hücumunu pisləyirik

BMT rəsmisi Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni sakinlərin reinteqrasiyası ilə bağlı təşəbbüslər barədə məlumatlandırılıb

Qara metal və ondan hazırlanan məmulatların idxalı artıb

ABŞ dövlət katibinin müavini nüvə silahına malik olan ölkələri sınaqlardan çəkinməyə çağırıb

Ceyhun Bayramov İƏT və ASEAN üzv Dövlətlərinin Xarici İşlər Nazirlərinin 15-ci Birgə İclasına sədrlik edib

Robert Menendez ABŞ Senatının komitə rəhbəri vəzifəsindən istefa verib

Corcio Napolitano üçün İtaliya Senatında cənazə otağı qurulacaq

Qırğızıstanda Türk Əməkdaşlıq Təşkilatlarının ortaq layihəsi təqdim olunub

Daxili İşlər Nazirliyi özlərini qazi kimi təqdim edən şəxslərin intihara cəhd görüntüləri ilə bağlı açıqlama yayıb

Hansı hallarda vergi orqanı bazar qiyməti tətbiq edə bilər?

Türkiyənin xarici işlər naziri ABŞ-ın Dövlət katibi ilə Qarabağdakı vəziyyəti müzakirə edib

Üçqat dünya çempionu: Medalımı Azərbaycan hərbçilərinə həsr edirəm

“Gaceta UNAM”: Azərbaycan Avrasiya regionunun enerji xəritəsini dəyişərək, mühüm nəqliyyat və enerji mərkəzinə çevrilib

Azərbaycanın xarici işlər naziri rusiyalı həmkarı ilə bölgədəki son vəziyyəti müzakirə edib

Pakistan Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü və suveren ərazilərində həyata keçirdiyi legitim addımları dəstəkləyir

Göyçayda şəhid ailələri ziyarət edilir

Naxçıvan üzrə 4691 obyektdə uçot məlumatlarının dürüstləşdirilməsi aparılıb

Azərbaycan və UNAOC arasında əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub

Rusiya Hökumətinin kvotası üzrə təhsil almaq məqsədilə müraciət edənlər üçün məsləhətləşmələr keçirilib

Azərbaycanın iki güləşçisi dünya çempionu olub, biri gümüş medal qazanıb

İtaliyanın keçmiş prezidenti vəfat edib

Azərbaycanın xarici işlər naziri albaniyalı həmkarı ilə görüşüb

Azərbaycan Cənubi Qafqazın sülh və əməkdaşlıq məkanına çevrilməsində mühüm təşəbbüslərlə çıxış edir - ŞƏRH

Kikboksinq üzrə XXVII Azərbaycan Çempionatı və Birinciliyinin təntənəli açılış mərasimi keçirilib

Ulu Öndərin qəbul etdiyi strateji qərarlar Azərbaycanın bugünkü inkişafına zəmin yaradıb

İndoneziya sahillərində 5,7 bal gücündə zəlzələ baş verib

Ceyhun Bayramov “77-lər Qrupu” və JCC-nin xarici işlər nazirləri səviyyəsində iclasına həmsədrlik edib

Müasir Azərbaycan Ulu Öndər Heydər Əliyevin həyat amalının təntənəsidir

Finlandiya şirkətləri Ələt Azad İqtisadi Zonasında yaradılmış əlverişli şəraitdən yararlanmağa dəvət olunub

Uqandanın vitse-prezidenti: Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatının nüfuzunun artırılması istiqamətində göstərdiyi səylər təqdirəlayiqdir

Ədliyyə Nazirliyi tərəfindən cinayətkarlıqla mübarizədə səmərəli beynəlxalq əməkdaşlıq davam etdirilir

Türkiyəli general: Azərbaycan artıq oyun qaydalarını özü diktə edən dövlətə çevrilib ŞƏRH

Metyu Brayza Ermənistanın xarici işlər nazirinin BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının iclasındakı demarşından danışıb

Zaqatalada yol qəzasında piyada ölüb

Ceyhun Bayramov: Türk birliyini hədəf alan bütün məkrli təhdidlərə qarşı mübarizə aparmaq üçün birlikdə olmaq vacibdir

Qarabağdakı erməni sakinlər üçün ərzaq məhsulları və gigiyenik vasitələr aparan avtomobillər yükü boşaldaraq geri qayıdıb

Dünya mətbuatı Prezident İlham Əliyevin xalqa müraciətində səsləndirdiyi fikirləri diqqət mərkəzində saxlamaqda davam edir

Politoloq: Azərbaycan regionda siyasi, iqtisadi və hərbi baxımdan böyük gücə sahibdir

Dünya Bankı ilə əməkdaşlıq məsələləri müzakirə olunub

Azərbaycan DİN: Xankəndi şəhərində qəsdən yanğınlar törədilir VİDEO

Qarabağ bölgəsində erməni silahlı birləşmələrindən müsadirə edilmiş döyüş texnikası, silah və sursatlar VİDEO

Şeyxülislam: Azərbaycan-İraq əlaqələrində yeni dövr başlayır

Ümumdünya Kosmos Həftəsi çərçivəsində müzakirələr keçiriləcək

® “Nar”ın bölgələr üçün “Yerlim+” tarifi ikiqat sərfəli oldu

Milli Məclisdə Asiya Parlament Assambleyası çərçivəsində əməkdaşlıq perspektivlərinə dair müzakirələr aparılıb

Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinin sədri Naxçıvanda vətəndaşları qəbul edib

Gürcüstanda avtomobil yanacağının qiyməti yenidən bahalaşa bilər

Prezident İlham Əliyev xalqa müraciətində Cənubi Qafqazın sülh və inkişaf konsepsiyasını açıqladı - Deputat

ISESCO-nun sabiq Baş direktoru antiterror tədbirlərində qələbə münasibətilə Prezident İlham Əliyevi təbrik edib

AQTA Argentinadan məhsul idxalına məhdudiyyət qoyulacağı ilə bağlı xəbərdarlıq edib

Ermənilərin “böyük Ermənistan” xülyası məğlubiyyətə düçar oldu – AÇIQLAMA

Yaşar Nəcəfov: Mənim üçün gözlənilən bir qələbə oldu

Parlamentdə Rəqabət Məcəlləsinin layihəsi üzrə ictimai dinləmə keçiriləcək

Nikol Paşinyan: Bəzi qüvvələr İrəvanda qan tökmək istəyir

Qurumuş və qəzalı vəziyyətdə olan ağacların götürülməsinə dair müzakirələr aparılıb

ISESCO-nun sabiq Baş direktoru, Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzinin üzvü Əbdüləziz bin Osman əl-Tuveycridən

Fransada polis zorakılığına qarşı aksiyada 30 min nəfərin iştirakı gözlənilir

“Taxt Oyunları” formatlı kiberyarışın qalibi “Cyber Yashma” komandası olub

İqtisadiyyat nazirinin müavini Naftalanda vətəndaşlarla görüşüb

Saxta kampaniyalar və passiv gəlir əldə etməklə bağlı mesajlara qarşı diqqətli olun – Xəbərdarlıq

Gələn il keçiriləcək buraxılış imtahanlarının proqramları təqdim olunub

Yaşar Nəcəfov “Böyük dəbilqə” turnirində qızıl medal qazanıb

“Bakı Təşəbbüs Qrupu” tərəfindən BMT-də Fransa müstəmləkəçiliyi ilə bağlı müzakirələr təşkil olunub VİDEO

Binə qəsəbəsində içməli suyun verilməsində məhdudiyyətlər olacaq

Naxçıvanda bədii gimnastika üzrə beynəlxalq turnir başa çatıb

İcma: Bu gedişlə Aİ Ermənistan ilə Azərbaycan arasında normallaşma prosesindən tam kənarda qalacaq

Sentyabrın 25-nə olan USD/AZN rəsmi məzənnəsi

İtaliya saytları Prezident İlham Əliyevin xalqa müraciətini diqqətdə saxlayıb

“AzerGold” QSC: Cari il üzrə 62,5 min unsiya qızıl hasilatı və ixracı planlaşdırılıb

İnnovasiya üzrə İşçi qrupun iclası keçirilib

Əqli Mülkiyyət Agentliyində təlim kursunu uğurla başa vuran iştirakçılara sertifikatlar verilib

2030-cu ilə qədər Türkiyənin turizmdən 120 milyard dollar gəlir əldə etməsi gözlənilir

Azərbaycanın bir sutkada qazandığı qələbə nadir tarixi hadisədir – gürcü politoloq

Akademik Zərifə xanım Əliyevanın biblioqrafik göstəricisi hazırlanıb

Şarl Mişel BMT-də təcili islahatlar aparmağa çağırıb

Qida sahəsində fəaliyyət göstərən 4 müəssisədə nöqsanlar aşkarlanıb

“Elektrik təchizatı şəbəkələrinə qoşulma” işçi qrupunun iclası keçirilib

FHN-in Bakı Regional Mərkəzində tədbir: Milli tariximizin Heydər Əliyev dövrü tərəqqi və inkişaf mərhələsi olub

Bakı Musiqi Akademiyasında “Üzeyir Hacıbəylinin musiqi inciləri” adlı fotosərgi açılacaq

Azərbaycanda ilk dəfə "EKO Səfir Qızlar" proqramına qəbul başlayır

Erməni silahlılarının Tərtər rayonunun Canyataq yaşayış məntəqəsi yaxınlığında tərk etdiyi döyüş mövqeyi VİDEO

Azərbaycan-İndoneziya parlamentlərarası münasibətlərinin inkişaf perspektivləri müzakirə edilib

Azərbaycan Premyer Liqasında VII turun hakim təyinatları açıqlanıb

“İrəvan” komandası üçün danışılmış oyunlarla bağlı seminar keçirilib

MAR-ın sabiq prezidenti ömürlük həbs cəzasına məhkum olunub

Qalib Sərkərdə qətiyyəti - ŞƏRH

Baş Prokurorluq: Şuşada baş verən mina hadisəsi üzrə araşdırma aparılır

Türkiyə Milli Kitabxanasının baş direktoru BDU-da ustad dərsi keçib

Bakı yol polisi sürücülərə müraciət edib

Bakıda cüdo üzrə “Böyük dəbilqə” turnirinin açılışı olub

Azərbaycan Çində keçiriləcək Qlobal Dayanıqlı Nəqliyyat Forumunda təmsil olunacaq

Gələn il inflyasiya birrəqəmli həddə düşə bilər - İqtisadçı

Saatlıda evdən və mağazadan oğurluq edən şəxs saxlanılıb

Bakı şəhərində mikromobillik infrastrukturunun inkişaf etdirilməsi üçün layihələr hazırlanır

“Araz-Naxçıvan”ın baş məşqçisi azarkeşlərə müraciət edib

Azərbaycanda iqlim dəyişikliyi ilə bağlı məlumatların çatdırılması üçün portal hazırlanır