SİYASƏT
Xalqa bağışlanmış ömürdən anlar: 1974-cü il
Bakı, 25 oktyabr, AZƏRTAC
AZƏRTAC müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin banisi, görkəmli siyasi və dövlət xadimi Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi ilə əlaqədar xalqımızın Ulu Öndərinin parlaq, zəngin və şərəfli həyat yolunun əsas məqamlarını, bənzərsiz siyasi və dövlətçilik fəaliyyətini - xalqa bağışlanmış ömrünün anlarını xronoloji ardıcıllıqla təqdim edir.
15 yanvar. Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi Heydər Əliyev cənub bölgəsinə səfər edib. Səfər çərçivəsində Lənkəran zonasında faraş tərəvəz məhsullarının artırılması və çatdırılması ilə bağlı məsələlər müzakirə olunub.
8 fevral. İstehsalat qabaqcıllarının respublika yığıncağında çıxış edib.
21 fevral. Naxçıvan partiya vilayət komitəsinin və Naxçıvan MSSR Ali Sovetinin təntənəli yığıncağında nitq söyləyib.
29 mart. Pambıqçıların respublika yığıncağında nitq söyləyib.
11 aprel. Azərbaycan KP MK-nın plenumunda məruzə edib.
15 aprel. Bakıda keçirilən VII Ümumittifaq kinofestivalının iştirakçıları ilə görüşüb.
13 may. Dünyada ilk qadın kosmonavt, Sovet İttifaqı Qəhrəmanı Valentina Tereşkovanı qəbul edib.
14 may. “Azərbaycan qadını” jurnalının 50 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yığıncaqda nitq söyləyib.
31 may. Azərbaycan Dövlət Akademik Dram Teatrının 100 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yığıncaqda çıxış edib.
17 iyun. Neft Daşlarının 25 illiyi ilə əlaqədar keçirilən mitinqdə çıxış edib.
18 iyun. Neft Daşlarında neft yataqlarının istismara verilməsinin 25 illiyinə həsr olunmuş təntənəli yığıncaqda nitq söyləyib.
5 iyul. Şəkidə keçirilən seminar-müşavirədə nitq söyləyib.
6 iyul. Şamaxı rayonuna səfər edib.
12 iyul. Azərbaycan KP MK-nın plenumunda məruzə edib.
28 avqust. Sovet İttifaqının aparıcı ali məktəblərinə oxumağa gedən azərbaycanlı tələbələrlə görüşüb.
7 sentyabr. Pambıqçılıq rayonları rəhbərlərinin zona müşavirələrində çıxış edib.
4 oktyabr. Naxçıvan MSSR-in yaradılmasının 50 illik yubileyi ilə əlaqədar təntənəli yığıncaqda nitq söyləyib.
15 oktyabr. Azərbaycan zəhmətkeşləri nümayəndələrinin yığıncağında çıxış edib.
5 noyabr. Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının təqdimetmə mərasimində nitq söyləyib.
8 dekabr. Azərbaycan KP MK-nın plenumunda məruzə edib.
30 dekabr. Xəzər ali hərbi-dəniz peşə məktəbinin 35 illiyi münasibətilə keçirilən təntənəli yığıncaqda iştirak edib.
X X X
Heydər Əliyev Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında neft sənayesinə xüsusi önəm verir, neftçilərin əməyini yüksək qiymətləndirirdi. Neft Daşlarının 25 illik yubileyinin qeyd olunduğu günlərdə “Möcüzələr adası”na gedən Heydər Əliyev neftçilərlə görüşüb söhbət etdi, onların uğurları ilə tanış oldu, qayğı və problemləri ilə maraqlandı. Daha sonra yubiley tədbirində nitq söylədi, dəniz neftinin tarixindən, neftçilərin hünərindən danışdı. Qabaqcıl neftçilər orden və medallarla təltif olundu.
Yubiley tədbiri indiki Heydər Əliyev sarayında davam etdirildi. Dahi rəhbər buradakı çıxışında da dəniz neftçilərinin fədakar əməyinə yüksək qiymət verməklə yanaşı, bu sahənin inkişaf yollarından bəhs etdi, təkliflərini bildirdi, tapşırıqlar verdi.
Ötən əsrin 70-ci illərində Azərbaycan bütün sahələrdə inkişaf etməyə başladı. Əhalinin rifahı xeyli yaxşılaşdı, geniş quruculuq işləri aparıldı. Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi Heydər Əliyev rayonların inkişafını da diqqətdə saxlayırdı.
Moskvanı və Rusiyanın digər şəhərlərini bostan-tərəvəz məhsulları ilə təmin etdiyinə görə Lənkərana “ümumittifaq bostanı” adı verilmişdi. Heydər Əliyev oraya tez-tez gedir, əmək adamları və ziyalılarla görüşür, onların qayğıları ilə maraqlanır, problemlərinin həlli üçün göstərişlər verirdi. Onun hər gəlişindən sonra bu cənub şəhəri daha da abadlaşır, gözəlləşirdi.
Respublika rəhbəri 1974-cü il iyulun 5-də Şəkiyə səfər etdi, orada ümumrespublika müşavirəsi keçirdi. Həmin vaxtdan başlayaraq rayonda köklü dəyişikliklər həyata keçirildi. Şəkinin sel sularından mühafizəsi üçün bəndlərin, Kiş çayı üzərində nəhəng körpünün və Əyriçay su anbarının tikintisinə başlanıldı. Daşüz Atçılıq İdman Mərkəzi istifadəyə verildi, konserv zavodu tikildi.
Şamaxıya ümumilikdə 14 dəfə səfər edən dahi rəhbər bu rayona xüsusi diqqət və qayğı göstərirdi. Şəhərin, kənd və qəsəbələrin siması sürətlə dəyişirdi. Çox keçmədən Şamaxı Azərbaycanın ən böyük üzümçülük rayonlarından birinə çevrildi.
1974-1975-ci illərdə Azərbaycan kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının artım sürətinə görə SSRİ-də ön sıraya çıxdı, hər il yeni uğurlar əldə edilməsi ənənə halını aldı. İstehsalat qabaqcılları dövlətin diqqət və qayğısı ilə əhatə olundu. Heydər Əliyev kənd təsərrüfatının əsas inkişaf istiqamətlərini uzaqgörənliklə çox düzgün və dəqiq müəyyən edərdi ki, bu da bitkiçilik və heyvandarlıqda məhsuldarlığın artması ilə nəticələnirdi. Respublikamızda quşçuluq fabrikləri, heyvandarlıq kompleksləri, yem sexləri, müasir texnika ilə təchiz edilmiş bitkiçilik müəssisələri yaradıldı.
Ulu Öndərin respublikaya rəhbərliyinin birinci mərhələsində (1969-1982) xüsusən pambıqçılıq sürətlə inkişaf edirdi. Bu sahənin böyük sənaye potensialı yaradılır, torpaqlarda meliorativ tədbirlər görülür, irriqasiya sistemi qurulur və pambıqçılığın elmi əsaslarla inkişafı təmin olunurdu. Əgər 1969-cu ildə respublikada 300 min ton pambıq istehsal edilmişdisə, 1981-ci ildə bu göstərici 1 milyon tonu ötdü. Həmin illərdə respublika büdcəsinin 22-25 faizini pambıqçılıq təmin edirdi.
O vaxt bölgələrdə pambıqçılıq üzrə zona müşavirələrinin keçirilməsi ənənəyə çevrilmişdi. Həmin müşavirələrdə çıxış edən Heydər Əliyev öz dəyərli tövsiyələrini və müvafiq tapşırıqlarını verirdi. Respublika rəhbəri 1969-1982-ci illərdə pambıqçılığın mərkəzi sayılan Sabirabad rayonuna 14 dəfə səfər etmiş və orada 8 dəfə zona müşavirəsi keçirmişdi.
Ulu öndər Heydər Əliyev Azərbaycana rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə mədəniyyətin inkişafına böyük qayğı göstərirdi. 1974-cü ilin aprelində Bakıda Ümumittifaq kinofestivalının keçirilməsi və Heydər Əliyevin festival iştirakçıları ilə görüşü bu sahənin inkişafına təkan verdi.
1974-cü ildə Azərbaycan teatrının 100 illiyinə həsr olunmuş tədbirdə çıxış edən Heydər Əliyev Azərbaycan teatr xadimləri qarşısında ciddi vəzifələr qoydu, gənc kadrların hazırlanması işinə xüsusi diqqət yetirməyi tövsiyə etdi.
Heydər Əliyev Azərbaycana rəhbərlik etdiyi illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının inkişafı ilə bağlı önəmli addımlar atıldı. Dahi şəxsiyyət muxtar respublikada aparılan quruculuq-abadlıq işlərinin vəziyyəti ilə tanış olmaq üçün 1970-1982-ci illərdə qədim diyara 4 dəfə səfər etmişdi. 1978-ci il oktyabrın 15-də, 1980-ci il mayın 24-də, 1982-ci il oktyabrın 2-də reallaşan səfərlərin hər birində Naxçıvanın gələcəyi üçün mühüm qərarlar qəbul edilmişdi.
Ulu öndər Heydər Əliyev bütün fəaliyyəti dövründə elm, təhsil və mədəniyyətin inkişafına xüsusi qayğı ilə yanaşırdı. Bu dahi şəxsiyyət yaxşı bilirdi ki, Azərbaycanın tərəqqisinin yeganə yolu məhz xalqın yüksək təhsil almasında, maariflənməsindədir. 1974-cü il noyabrın 5-də elm və texnika sahəsində, ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının təqdim olunması bu baxımdan səciyyəvidir.
XXX
Heydər Əliyevin Azərbaycan Dram Teatrının 100 illik yubiley mərasimində nitqindən:
• Azərbaycan Dram Teatrı böyük və şanlı yol keçib. O, Azərbaycanda mütərəqqi ictimai fikrin təşəkkül və inkişafında fəal iştirak edib, öz xalqının mənəvi xəzinəsini zənginləşdirib.
• Xalqın səadəti uğrunda güclü mübarizə vasitələrindən biri də teatr oldu, çünki teatr hamının üzünə açıq olan yüksək bir tribuna, incəsənətin ən demokratik forması idi.
• Azərbaycan teatrı lap əvvəldən realist teatr kimi təşəkkül tapıb, öz banilərinin arzuladıqları kimi, “həyat məktəbi”, “əxlaqı saflaşdırmaq vasitəsi” olmuşdu.
• Teatrlarımızda getdikcə püxtələşən istedadlı gənclər, Azərbaycan teatr sənətinin ən yaxşı realist ənənələrinin ləyaqətli varisləri və davamçıları böyük yaradıcılıq ilhamı ilə işləyirlər.
• Hər tamaşanın yaradılması bir çoxlarının - dramaturqun, rejissorun, aktyorların, dekoratorların, işıq ustalarının və başqalarının böyük və gərgin əməyidir.
• Teatr tamaşası həmişə bir bayramdır. Elə bir insan çətin tapılar ki, səhnə sənəti onun taleyində, dünyagörüşünün, estetik zövqünün formalaşmasında böyük rol oynamasın.
• Bizim bir çox yaxşı xatirələrimiz, təəssüratlarımız, ürək çırpıntılarımız ecazkar sənət ustalarının nəfəsini duymaqda, sevimli qəhrəmanların səsini eşitməkdə, bir növ onların sevinc və kədərinə şərik olmaqda bizə imkan verən teatrla, səhnə ilə bağlıdır.
Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının təqdim edilməsi mərasimindəki nitqindən:
• Müvəffəqiyyətlərimiz böyük və şəksizdir. Lakin görülmüş işləri layiqincə qiymətləndirməklə, elm, texnika, ədəbiyyat və incəsənət xadimlərinin böyük, səmərəli əməyi üçün minnətdarlığımızı bildirməklə yanaşı, diqqəti yerinə yetirilməmiş vəzifələr üzərində cəmləşdirmək lazımdır. İqtisadiyyat və mədəniyyətin daha intensiv inkişafını təmin etmək bizim borcumuzdur və cəmiyyətimizin mühüm məhsuldar qüvvəsi olan elm, habelə ədəbiyyat və incəsənət bu işdə çox böyük rol oynamalıdır.
• İqtisadiyyatın inkişafındakı müvəffəqiyyətlərdən danışarkən biz yeni kəşflər və onların istehsalatda tətbiqi üçün alimlərimizin xidmətlərini layiqincə qiymətləndiririk. Biz özlərinin yaradıcılığı ilə xalqı yeni əmək qələbələrinə ruhlandıran mədəniyyət xadimlərimizin xidmətlərini layiqincə qiymətləndiririk. Bununla birlikdə biz gözləyirik ki, ziyalılarımız onlardan ötrü yaradılmış imkanlardan yaradıcılıq əməyi üçün və ən əvvəl məhsulun keyfiyyətini yüksəltmək uğrunda, ictimai istehsalın səmərəsini maksimum artırmaq, elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətlərini hər vasitə ilə tətbiq etmək uğrunda mübarizədə daha geniş və səmərəli istifadə etsinlər.