İQTİSADİYYAT
Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının tikintisi sürətlə davam edir VİDEO
Bakı, 26 oktyabr, AZƏRTAC
Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının tikintisi sürətlə davam edir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin "Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kompleksinin tikintisi haqqında" 2007-ci il 18 oktyabr tarixli Sərəncamının icrası olaraq, Ələt qəsəbəsinin ərazisində Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı Kompleksinin tikintisi həyata keçirilir.
Azərbaycan Respublikasının Xəzər dənizi boyu 900 kilometrdən çox sərhəd xəttinin olmasına baxmayaraq, yeni limanın məhz Ələt qəsəbəsində inşası barədə qərar qəbul edilib. Sözsüz ki, bu təsadüfi deyildir. Ələt qəsəbəsi ölkə ərazisindən keçən mühüm beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri: Şimal-Cənub və Şərq-Qərb dəhlizlərinin Azərbaycan seqmentləri olan avtomobil və dəmir yolu xətlərinin kəsişməsində yerləşir və yeni limanın inşası ilə buraya su magistrallarının da əlavə edilməsi, mahiyyət etibarilə bu ərazinin mühüm nəqliyyat qovşağına çevrilməsinə imkan verəcək və daşımalar üçün geniş logistik imkanlar yaradacaq. Məhz bu prizmadan yanaşaraq, yeni limanın Ələt qəsəbəsində inşasına qərar verilib.
Yeni limanın inşası üçün 400 hektar torpaq sahəsi ayrılıb, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin iştirakı ilə 2010-cu il 3 noyabr tarixində yeni liman kompleksinin təməli qoyulub.
Dövlət başçının "Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kompleksinin tikintisinin sürətləndirilməsi sahəsində əlavə tədbirlər barədə" 2017-ci il 13 aprel tarixli Sərəncamına əsasən Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kompleksinin tikintisi üzrə layihənin davam etdirilməsi və başa çatdırılması üçün görüləcək işlərin sifarişçisi Azərbaycan Respublikasının İqtisadiyyat Nazirliyi təyin edilib. Bu istiqamətdə Prezident İlham Əliyevin qarşıya qoyduğu vəzifələrin vaxtında və keyfiyyətli icrası üçün işlərin başlanma və tamamlama tarixləri göstərilməklə tədbirlər planı işlənib hazırlanıb və artıq onun yerinə yetirilməsinə başlanılıb.
Yeni liman kompleksinin Baş Planı və ümumi layihəsi beynəlxalq açıq tenderin qalibi Hollandiyanın "Royal Haskoning" şirkəti tərəfindən işlənib hazırlanıb və müvafiq qaydada təqdim edilib. İnşaat işləri liman ərazisinin iki hissəsində - quru və dəniz seqmentlərində aparılır.
Hollandiyanın "Van Oord Dredging and Marine Contractors" B.V. şirkəti tərəfindən liman akvatoriyasında aparılmış dibdərinləşdirmə işləri nəticəsində uzunluğu 7,5 kilometr, eni 160 metr, dərinliyi 7 metr və dönmə dairəsinin diametri 450 metr olan giriş kanalı inşa edilib. Bu, Xəzər dənizində üzən bütün növ gəmilərin limana təhlükəsiz və sərbəst yanalmasını təmin etmək imkanı verir. Kanalın eninin 160 metr olması gəmilərin yüksək məhsuldarlığını və iki gəminin eyni zamanda hərəkətini təmin edir.
Hollandiyanın "Royal Haskoning" şirkətinin Baş Planına əsasən limanın 3 fazalı inkişafı nəzərdə tutulur. Hazırda birinci fazada dinamik şəkildə işlər görülür. Perspektivdə yük axınlarının həcminin artacağı təqdirdə, onların aşırılmasını təmin edəcək yeni infrastrukturun yaradılması (layihənin 2-ci mərhələsinin tikintisi) üçün böyük vəsait sərf etmədən, layihənin 1-ci mərhələsi daxilində infrastrukturun təkmilləşdirilməsi yolu ilə onun yükaşırma imkanının artırılması dövlət investisiya xərclərində əhəmiyyətli dərəcədə qənaət olunması baxımından rasional qiymətləndirilib və bunun nəzərə alınması ilə layihənin birinci fazası üzrə Baş Plan təkmilləşdirilərək, müvafiq qaydada razılaşdırılıb və təsdiq edilib.
"HaskoningDHV UK" Ltd şirkəti tərəfindən yeni Baş Plana edilmiş dəyişikliklərin limanın fəaliyyəti üçün təhlükəsizlik və funksionallıq baxımından texniki təftişi aparılmış və liman əməliyyatlarının təhlükəsizlik və funksionallığı baxımından müsbət qiymətləndirilib.
Hazırda 1200-dən çox işçi qüvvəsinin, 300-ə yaxın texnikanın cəlb olunduğu Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı kompleksində tikinti işləri sürətlə davam etdirilir.
İqtisadiyyat Nazirliyinin tikilən Yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı Kompleksinin müdiriyyətinin direktoru Heydər Turabov bildirib ki, layihənin 1-ci fazası üzrə Ro-Ro tipli gəmilər üçün 2 körpü və 7 körpüdən ibarət universal quru yük və konteyner terminalı inşa olunacaq. Həmçinin xidməti donanma gəmiləri üçün körpünün və təmir bazasının, limanın əməliyyat binasının, yük sahələri və anbarların, sərhəd və gömrük xidməti məntəqələrinin, bütövlükdə təxminən 34 ədəd müxtəlif təyinatlı binaların tikintisinin həyata keçirilməsi, sərnişinlər üçün beynəlxalq terminalın layihələndirilməsi, kranların alınması, təchizatı və quraşdırılması nəzərdə tutulub.
O bildirib ki, Baş Plana əsasən, 1 ədəd Ro-Ro və 3 ədəd ümumi yük körpüsü əlavə olunmaqla, ümumi körpülərin sayı 8-dən 12 ədədə çatdırılıb, bunun nəticəsində layihənin birinci fazasının yükaşırma imkanı illik 10 milyon ton yükdən 15 milyon ton yükə və 50 000 TEU-dan 100 000 TEU konteynerə qədər artırılması təmin edilib.
Tikinti işlərinin sürətlə aparıldığı körpülər barədə məlumat verən H.Turabov qeyd edib ki, Bakı Limanının tikilməkdə olan birinci fazasının ərazisi 117 hektar təşkil edir. "İşlərin sürətlə görüldüyü 1 nömrəli yük körpüsünün uzunluğu 300 metrdir. Bu körpü vasitəsilə ağır həcmli yüklərin boşaldılması həyata keçiriləcək. Körpünün sol istiqamətində 1A körpüsü mövcuddur ki, onun da uzunluğu 145 metr təşkil edir və 1 gəminin yanalması nəzərdə tutulub. 1A körpüsünün yuxarı istiqamətində isə Ro-Ro-1 və Ro-Ro-2 körpülərində tikinti işləri aparılır. Körpülərin müvafiq uzunluğu 222 və 185 metrdir. Bu körpülərə Ro-Ro tipli gəmilər yan alacaq və təkərli texnikanın daşınması da bu körpülər vasitəsilə təmin ediləcək. İşlərin ən qızğın getdiyi ikinci körpünün uzunluğu isə 654 metrdir. Bu körpüyə 4 gəminin yanalması planlaşdırılıb. Körpüdə portal kranlar işləyəcək. Artıq kranların quraşdırılma işlərinə başlanılıb. Yükləmə-boşaltma əməliyyatlarının effektivliyinin yüksəldilməsi məqsədilə Almaniyanın "Ardelt" şirkətindən 6 ədəd yeni portal kran alınıb. Bu kranlara 2 ədəd 80 tonluq, 2 ədəd 40 tonluq Kondor tipli və 2 ədəd 32 tonluq "Sokol" tipli yeni kran aiddir. Tikinti işlərinin görüldüyü üçüncü körpünün uzunluğu 262 metrdir və 1 gəminin yanalması nəzərdə tutulub. Bu körpüdə 2 ədəd mövcud portal kranın modernləşdirilərək təchizatı və quraşdırılması nəzərdə tutulub".
H.Turabov, hazırda tikinti işlərinin yüksək sürətlə davam etdirildiyini və yeni liman kompleksinin bütün seqmentlərində inşaat işləri aparıldığını diqqətə çatdırıb. Davam edən tikinti fəaliyyəti torpaqtökmə, dibdərinləşdirmə, metal konstruksiya, infrastruktur (elektrik, rabitə, su, kanalizasiya, yanğınsöndürmə, drenaj xətləri), mülki inşaat işlərini əhatə edir.
Liman ərazisində quru infrastrukturu obyektlərinin tikintisinin və mülki inşaat işlərinin də həyata keçirildiyini diqqətə çatdırıb. Yüklərin saxlanılması üçün burada açıq yük sahələri və 2 növ örtülü anbar tikilir. Örtülü anbarlar metal konstruksiyalı binalar olacaq. Tikilən anbarların hər birinin ərazisi təxminən 1200 kvadratmetrdir.
Onun sözlərinə görə, yeni liman kompleksinin akvatoriya hissəsinə aid olan qurğuların tikintisinin 2017-ci ilin sonunadək başa çatdırılması nəzərdə tutulur. Bura 7 ümumi yük körpüsü, 2 Ro-Ro körpüsü, xidməti donanma gəmiləri üçün körpünün inşası daxildir. Layihəyə əsasən, 2018-ci ilin birinci rübünün sonunadək olan dövrdə anbarlar, yardımçı binalar, digər əlaqəli infrastruktur obyektləri inşa olunacaq, onların mühəndis-kommunikasiya xətləri (elektrik, rabitə və sair daxil olmaqla) çəkiləcək. Bu dövrdə, həmçinin yardımçı sistemlərin (drenaj, siqnalizasiya, yanğınsöndürmə və yanğın xəbərdarlığı, İT, videomüşahidə, İSPS tələblərinə uyğun olaraq mühafizə sistemi və sair daxil olmaqla) quraşdırılmasının başa çatdırılması nəzərdə tutulub, bu istiqamətdə işlər görülür.
Yeni limanın inşası zamanı hədəfə alınan əsas məsələlərdən biri də müasir tələblərə cavab verən İT və təhlükəsizlik infrastrukturunun yaradılmasından ibarət olub.
H.Turabov bildirib ki, bu hədəfə nail olmaq məqsədilə, liman ərazisində əməliyyatların effektiv idarəolunmasını təmin edəcək Liman İdarəetmə və İnformasiya Sisteminin və digər İT komponentlərinin tətbiqi, eləcə də Gəmilərin və Liman Vasitələrinin Mühafizəsi üzrə Beynəlxalq Kodeksin (İSPS) tələblərinə uyğun olaraq mühafizə sisteminin yaradılması nəzərdə tutulub.
Artıq qeyd etdiyimiz kimi, yeni liman kompleksi Azərbaycan Respublikasının ərazisindən keçən Şimal-Cənub və Şərq-Qərb beynəlxalq nəqliyyat dəhlizləri üzərində yerləşir. Bu coğrafi mövqe, yeni liman üçün zəngin tranzit potensialı yaratmaqla, ölkəyə daxil olan, ölkədən çıxan və tranzit yüklərin aşırılmasında strateji nəqliyyat qovşağı funksiyalarını yerinə yetirməyə imkan verərək, Xəzər dənizi üzərindən effektiv, sürətli və təhlükəsiz bərə keçidini təmin etmiş olacaq.
Şimal, cənub, şərq və qərb istiqamətlərindən dəhlizlər üzrə ölkəyə daxil olan yük axınlarının yeni liman kompleksində cəmlənərək, buradan Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti ilə Avropa istiqamətində və ya gəmilər vasitəsilə şərq istiqamətində nəql edilməsini təmin edən effektiv və dayanıqlı logistik zəncir yaradıla bilər.
Qeyd edilənlərlə bərabər, yeni limanın ərazisi də daxil olmaqla Ələt qəsəbəsində azad ticarət zonası tipli Xüsusi İqtisadi Zonanın yaradılması nəzərdə tutulub ki, bu da öz növbəsində mühüm nəqliyyat qovşağı kimi yeni limana daha geniş tranzit və daşıma imkanları verəcək.