DÜNYA
Milyarder Ceff Bezos Aya qayıtmaqda NASA-ya kömək edəcək
Bakı, 20 may, AZƏRTAC
ABŞ-ın Milli Aerokosmik Agentliyi (NASA) astronavtları Aya qaytarmaq üçün öz kosmik missiyalarına ikinci milyarderi cəlb edib. AZƏRTAC BBC telekanalına istinadla xəbər verir ki, Agentlik artıq İlon Maskın “SpaceX” şirkəti ilə 2025-ci ildə Ayın səthinə eniş edəcək yeni “Starship” raketinə əsaslanan sistem üzərində işləyir. NASA indi, həmçinin “Amazon” şirkətinin qurucusu Ceff Bezosu da bu onilliyin sonunda ekipajla birlikdə Ayın səthinə endirmək üçün eniş kosmik gəmisi inşa etmək üçün müqavilə imzalayıb. Milyarderin “Blue Origin” şirkəti daha ənənəvi görünüşlü zond istehsal edəcək.
C.Bezos bu missiyanın yerinə yetirilməsi prosesində “Lockheed Martin”, “Boeing”, “Draper” və “Astrobotic” daxil olmaqla, Amerika aerokosmik sektorunda tanınmış firmalardan kömək alacaq. “Blue Origin” NASA ilə müqaviləni “Dynetics” və “Northrop Grumman” şirkətləri ilə rəqabət şəraitində əldə edib.
Milyarderin ABŞ-ın Vaşinqton ştatının Kent şəhərində yerləşən şirkəti müqavilə çərçivəsində NASA-dan 3,4 milyard dollardan bir qədər çox vəsait alacaq. Həmçinin firma layihəyə öz tərəfindən də 3,4 milyard dollardan çox sərmayə qoyacaq.
NASA-nın inzibatçısı Bill Nelson deyib: "Biz öyrənmək, yaşamaq, icad etmək məqsədilə Aya gedirik, bütün bunları sonra Marsa uçmaq üçün edirik. Bəşəriyyətin kosmosa doğru irəliləyən böyük macərası buradadır. Bu missiya həmin macəranın bir hissəsidir."
Astronavtların Ayın səthinə ayaq basmasından artıq 50 ildən çox vaxt keçib. NASA növbəti dəfə Yerin təbii peykində daha davamlı insan mövcudluğuna nail olmaq üçün yol xəritəsi hazırlayıb. Belə ki, Agentliyin “Artemis” proqramı Ayın səthində 1960-1970-ci illərdə olduğu kimi günlərlə deyil, həftələrlə qalmağı nəzərdə tutur. “Artemis III” və “Artemis IV” missiyaları çərçivəsində 2025-ci ildə və ya 2026-cı ilin sonunda “SpaceX” şirkətindən iki astronavtı Ayın cənub qütbünə, sonra isə 2028-ci ildə şimal qütbünə endirmək planlaşdırılır.
“Blue Origin” şirkətinin 16 metr hündürlüyündə, 45 ton ağırlığında olan kosmik gəmisi "Mavi Ay" adlanır. Onun Ayın səthinə enməsi 2029-cu ildə NASA-nın “Artemis V” missiyası çərçivəsində həyata keçiriləcək.