Qərbi azərbaycanlı: Ən böyük istəyim kəndimizə gedib anamın qəbrini ziyarət etməkdir

Tərtər, 26 mart, Tahir Ağaməmmədov, AZƏRTAC
Azərbaycanlıların 1988-1991-ci illərdə Qərbi Azərbaycanda deportasiyaya məruz qaldıqları kəndlərdən biri də Basarkeçər rayonunun Bala Məzrə kəndidir. Sonuncu etnik təmizləmə prosesinə qədər burada yaşamış ailələrdən birinin nümayəndəsi Fazil Vəliyev AZƏRTAC-ın bölgə müxbiri ilə söhbətində doğma kəndləri, azərbaycanlıların oradakı həyatı, öz torpaqlarından qovularaq çıxarılmaları ilə bağlı xatirələrini bölüşüb.
F.Vəliyev 1963-1973-cü illərdə doğma kəndində orta təhsil alıb. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra İrəvan Azərbaycanlı Kənd Təsərrüfatı Texnikumunu bitirib. Sonra kolxozda baş mühasib işləyib.
O deyir ki, Məzrə çayının kənarında yerləşən kəndin təbiəti gözəl olmaqla yanaşı, kənd təsərrüfatının inkişafı üçün də əlverişli idi. Kənd sakinləri əkinçilik, heyvandarlıq, tütünçülük, taxılçılıqla məşğul idilər. Kolxozda 700 baş mal-qara, 3000 baş qoyun var idi.
Məzrə kəndinin qədim yurd yerlərimizdən biri olduğunu söyləyən F.Vəliyev bildirir ki, orada qədim qəbiristanlıq, alban və türk yadigarı olan abidələr olub. “Kəndimizdə qədim alban məbədi və müxtəlif yerlərdə abidəyəbənzər daşlar var idi. Onların üzərində albanca yazılar, işarələr var idi, ermənilər oxuya bilmirdilər. Kəndimizin sakinləri isə bu abidələri ziyarət edirdilər, nəzir qoyurdular. Bu, yerli azərbaycanlı əhalinin qədim ənənələri qoruyub saxladığını göstərir”, - deyə o əlavə edib.
Bala Məzrənin sakinlərinin XX əsrin əvvəllərində də ermənilər tərəfindən kütləvi qırğına məruz qaldığını xatırladan Fazil Vəliyev qeyd edib: “Ermənilər 1918-ci ildə kəndimizdə qırğınlar törədib, hamını güllələyib quyuya doldurublar. Sağ qalan sakinlər həmin vaxt kəndi tərk edib, sonrakı illərdə geri qayıdıblar. 1988-ci ildə kəndimizin sakinləri növbəti dəfə deportasiyaya məruz qaldı, millət qan ağlayırdı. Göz yaşı içində kəndimizi tərk etməli olduq. Gədəbəyə qədər yollar köç maşınları ilə dolu idi. Çox çətinliklərlə qarşılaşdıq. Bizim ailəmiz birbaşa gələrək Tərtər rayonunda məskunlaşdı”.
Bala Məzrə kəndi üçün çox darıxdığını deyən Fazil Vəliyev bildirib: “Kənddə əzizlərimiz dəfn olunub. Anamı orada dəfn etmişəm. Ən böyük istəyim kəndimizə gedib anamın qəbrini ziyarət etməkdir”.