Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Almaniyanı kəşf edərkən: Münster tələbə və böyük sənətlər şəhəridir

Bakı, 31 oktyabr, Emil Eyyubov, AZƏRTAC

Əhalisi 300 min nəfər olan Münster 1,5 milyon insanın yaşadığı Münsterlend regionunun inzibati mərkəzidir. Almaniyanın ən böyük universitetlərindən birinin yerləşdiyi Münster ölkədə və dünyada haqlı olaraq həm “gənclər şəhəri”, həm də velisopedçilər üçün ən əlverişli şəhər hesab edilir. B şəhər bizi gənclik eşqi, yaşlılara ehtiram, ənənələrin nəsildən-nəslə ötürülməsi ilə heyrətləndirdi. Belə ki, burada indiyədək şəhər kilsəsinin qülləsində hər axşam şeypur çalınır və bürgerlərə gün ərzindəki vəziyyət barədə məlumat verilir. Bizə şeypurçu ilə görüşmək də nəsib oldu: sən demə o, xoşsifət bir qız imiş.

Velosipedlər, heykəllər və Vestfaliya sülhü

Almaniyanın Münster şəhəri Niderland sərhədinin yaxınlığında Şimali Reyn-Vestfaliya torpağında yerləşir. Bəlkə ona görə də burada velosipedçilərin sayı çoxdur, yəni qonşuların təsiri hiss edilir. Şəhərin hər sakininə azı bir velosiped düşür. Hər yerdə xüsusi velosiped dayanacaqlarını və ümumi uzunluğu 290 kilometrə çatan velosiped yollarını görmək mümkündür. Özü də velosipedçilərin avtomobil sürücülərindən və hətta piyadalardan daha çox imtiyazlı statusu var. Gəzərkən səki ilə paralel olan velosiped xəttinə keçməmək üçün ehtiyatlı olmaq lazımdır.

Biz Münsterə Münxendən gəldik. Onların arasındakı məsafə 600 kilometrdən çoxdur. Əgər sizin “German Pass” qatarına abonementiniz varsa, onda heç bir məsafə qorxulu deyil. O, nə tarixə, nə vaxta bağlı deyil. Sadəcə, vağzala gəlin, qatara əyləşin, ölkə və Avropa üzrə istənilən istiqamətdə gedin. Bu bileti indi Bakıda da - Avropada dəmir yolu daşımalarını idarə edən “Rail Europe”nin satışlar üzrə baş agentinin - “SI Travel” şirkətinin ofisində almaq mümkündür.

Münsterin baş vağzalından çıxıb, yaxınlıqdakı otelə gedərək əşyalarımızı qoyduq və ləngimədən şəhərin tarixi mərkəzi ilə tanışlığa başladıq.

Yolda biz qarşısında insanların toplaşdıqları avanqard instalyasiya gördük. Məlum oldu ki, bu, Münsterdə 1977-ci ildən bəri on ildə bir dəfə keçirilən “Heykəltəraşlıq layihələri” festivalının eksponatıdır. Festival 2007-ci ildə olduğu kimi, bu il də dünyanın hər yerindən rəssam və heykəltəraşları toplayıb ki, onlar “hamı üçün” müasir incəsənətə öz baxışlarını əks etdirsinlər. Festival üçün meydança kimi qalereya və sərgi salonları deyil, şəhərin parkları və küçələri seçilib. Ən maraqlı əsərlər burada qalır və şəhər landşaftının daimi hissəsinə çevrilir. Münsterin müxtəlif guşələrini bəzəyən 60-dan çox heykəl və instalyasiya əvvəlki festivallardan qalıb.

Başdan-başa yaşıllığa bürünən Münster üç dəfə “Avropanın ən ekoloji şəhəri” adını alıb. Şəhərin bütün mərkəzi hissəsi iki cərgə əkilmiş qocaman cökə ağaclarından ibarət kölgəli xiyabanla əhatə olunub, onların yanından isə piyada və velosiped yolu uzanır. Xiyaban, vaxtilə şəhər divarlarının ucaldıldığı yerdə salınıb. Beləliklə, xiyabanda gəzərək köhnə şəhərdə dövrə vurmaq və çıxış nöqtəsinə qayıtmaq olar.

Münsterin tarixi 1200 ildən çox əvvələ gedib çıxır, şəhərin adı monastır (latınca “monasterium”) sözündən götürülüb. Patrisilərin orta əsr evləri və səciyyəvi tağ sırasından ibarət Prinsipalmarkt meydanı köhnə şəhərin mərkəzidir. Qədim fənərlərlə bəzədilmiş çoxsaylı tağlar meydana bənzərsiz görünüş verir.

İkinci Dünya müharibəsi illərində Münsterin bombardman zamanı dağıdılan tarixi hissəsi sonra tədricən şəhər sakinləri tərəfindən bərpa edilib. Şəhərin əsas görməli yerlərindən biri də tarixi ratuşadır. Burada 1648-ci ildə Avropada Otuzillik müharibəyə son qoyan Vestfaliya sülh müqaviləsi imzalanıb.

XV əsrin ortalarında tikilmiş bu qotik tağabənzər bina keçən əsrin 50-ci illərində orijinal plan əsasında bərpa edilib. Bu gün ratuşa zallarından birində Vestfaliya müqaviləsinə həsr edilən ekspozisiya yerləşir. Hər il payızda burada “Sülhü dəstək dialoqları” keçirilir. Beləliklə, Münster “sülh şəhəri” kimi ənənəni davam etdirməyin və öz reputasiyasını möhkəmləndirməyin zəruriliyini xatırladır.

Qüllə gözətçisi və 50 mindən çox tələbə

Münsterin tarixi hissəsinin görməli məkanları sırasında 1375-1450-ci illərdə tikilmiş Müqəddəs Lambert kilsəsi xüsusi yer tutur. Onun qülləsində indiyədək üç dəmir qəfəs asılır. Bu qəfəslərdə XVI əsrin ortalarında anabaptistlər (Reformasiya dövrünün dini hərəkatı) üsyanının yatırılmasından sonra onların edam edilmiş üç başçısının cəsədi saxlanılırdı. Məhz bu qüllədə indiyədək kilsə gözətçisi yaşayır, onun vəzifəsi çərşənbə axşamından başqa hər gün şeypur çalmaqdır. Qüllə tamaşaçılar üçün bağlıdır. Lakin jurnalist olduğumuz üçün bizə qüllə nəzarətçisi ilə eksklüziv görüş təşkil edildi. Tarixən bu vəzifədə kişilər olub, lakin 2014-cü ildə bu məsuliyyətli iş ilk dəfə olaraq qadına tapşırılıb. Münster Turizm Ofisinin əməkdaşı Martye Salye bizi qüllənin girişində qarşıladı. Demək olar ki, hər gün axşam o, 300 dik pilləkəni çıxaraq qülləyə qalxır və saat 21:00-dan gecəyarısınadək hər 30 dəqiqədən bir tunc şeypuru çalır. Şəhərin hər tərəfinin göründüyü bu yerdən qədim zamanlarda gözətçi şeypur çalmaqla yanğın və digər fəlakətlər barədə xəbər verərmiş. Bu gün bu vəzifə ənənələri qorumaq naminə saxlanılır və rəmzi xarakter daşıyır. Lakin postuna keçən və 75 metr hündürlükdən ətrafa göz qoyan gözətçi qız, həqiqətən, yanğından mühafizə xidmətinə zəng edir və Münsterdəki vəziyyət barədə məlumat verir. Onun sərəncamında qüllənin yuxarısında yerləşən, içərisində mebel, kitablar, radio və rahatlıq üçün digər şəraiti olan xudmani otaq var. Martyenin dediyinə görə, biz qülləyə qalxan ilk azərbaycanlı qonağıq. Bizdən təəssüratımızı rəy kitabına yazmağı xahiş etdilər və biz buna məmnuniyyətlə razılaşdıq.

Ənənələrə həssaslıqla yanaşan Münster sakinləri, eyni zamanda, novator tendensiyaları alqışlayırlar. Başqa nə cür ola bilər, axı, şəhərin təravətli gənclik nəbzinin sirri keçmişdə deyil, indiki vaxtdadır. Münster qabaqcıl elmin mütərəqqi ideyalarını inkişaf etdirən universitet şəhəridir. Ümumilikdə şəhərin ali təhsil müəssisələrində 50 mindən çox tələbə təhsil alır ki, Almaniyanın heç bir böyük şəhərində bu qədər tələbə yoxdur. Münsterdə əsası 1780-ci ildə qoyulmuş Vestfaliya universiteti ölkənin ən böyük ali təhsil ocaqlarından biridir. Burada, həmçinin Almaniyanın ən böyük peşə məktəbi - Münster Ali Peşə Məktəbi və digər yeddi ali məktəb yerləşir. Dünyanın müxtəlif ölkələrindən tələbələrin təhsil aldıqları şəhərdə ixtisas seçimi də müxtəlifdir. Çoxdan bəridir burada intensiv inkişaf edən fənlərə nanobiotexnologiyalar, xəstəliklərin profilaktikası və tibbi texnika kimi aparıcı sahələr əlavə edilib. Bir sözlə, almanların “Gözəllər arasında ağıllı” zərb-məsəlini Münsterə tam tətbiq etmək olar.

Münsterin muzeyləri və mağazaları

Münsterdə 30-dan çox tematik muzey fəaliyyət göstərir. Onların arasında ən orijinalı “Lak sənəti muzeyi”dir. Burada Şərqi Asiya rəssamlığının lakla çəkilmiş zərif əsərləri, Hindistan və İranın İslam sənətinin lak miniatürləri, habelə barokko və rokoko dövründə avropalı ustaların lakla ərsəyə gətirdikləri nəfis işlər nümayiş etdirilir. Populyar elmlərin həvəskarları isə Vestfaliya-Lippe regionunun Təbiətşünaslıq Muzeyindən zövq ala bilərlər. Maraqlıdır ki, böyük muzey planetariyasının rəqəmsal proyektorları dünyada ən yüksək təsvir qabiliyyətinə malikdir. Pablo Pikassonun Rəssamlıq Muzeyinə də getməyinə dəyər. Muzey Köniqştrasse küçəsində, qədim zadəgan sarayı binasında yerləşir. Bu, rəssamın qrafik işlərinin ilk və yeganə muzeyidir. Daimi ekspozisiya ilə yanaşı, burada Pikassonin, habelə onun müasirlərinin yaradıcılığına həsr edilən çoxsaylı sərgilər keçirilir.

Aazee gölü şəhər əhalisinin sevimli istirahət yeridir. Orada gəzmək, idmanın qaçış və su növləri ilə məşğul olmaq mümkündür. Buraya gələnləri gölün şimal sahilində bir neçə görməli yer cəlb edir. Onlardan biri “Allwetterzoo” (istənilən havada zoopark) adlandırılan zooparkdır. Bura 300 müxtəlif növdən olan 3 min heyvanın sığınacaq məkanıdır.

Gölün qarşısında maraqlı muzeylər var. Məsələn, Vestfaliya at muzeyinin ekspozisiyası Münster və region atçılığının zəngin ənənəsindən danışır. Həmçinin açıq səma altında yerləşən “Mülenxof” muzeyini qeyd etmək olar. Orada siz ötən əsrlər Münsterlendinin səciyyəvi kənd həyatı ilə yaxından tanış ola bilərsiniz, məsələn, bu region üçün ənənəvi olan yel dəyirmanına, içi su ilə dolu xəndəklə əhatə edilmiş 1720-ci ilə aid karvansaraya və ya kənd mağazasına gedə bilərsiniz.

Münsterdə ildə üç dəfə - mart, iyun və oktyabr aylarında şəhər qəsrinin qarşısında “Send” xalq gəzintiləri keçirilir. Bu tədbir vaxtı qəsrin qarşısındakı meydan yelləncəklər, attraksionlar, habelə ərzaq və suvenir tacirlərinin çadırları və digər yarmarka atributlarının olduğu böyük yarmarkaya çevrilir. Xalq gəzintiləri böyük atəşfəşanlıqla yekunlaşır.

Nəhayət, Münsteri tərk edərkən şəhərin müqəddəs Pavel kilsəsinin divarları qarşısında çərşənbə və cümə günlərində keçirilən həftə bazarına getməyi unutmayın. Buradan ekoloji cəhətdən təmiz ənənəvi fermer məhsulları - pendir, tərəvəz, balıq, çörək məmulatları almaq olar. Onlar yerli kəndli təsərrüfatları ilə yanaşı, həm də qonşu ölkələrdən gətirilən məhsullardır.

Daha ənənəvi şopinq üçün Prinsipalmarkt meydanı ərazisinə, habelə Salts və Lüdqeriştrasse (Münster passajı) küçələri ətrafındakı keçidlərə getmək olar. Eksklüziv geyim, dəbli aksesuarlar, zərgərlik məmulatlarının butikləri və əntiq mağazaları burada geniş istehlakçı diapazonu brendlərinin təqdim edildiyi ticarət mərkəzləri ilə yanaşı fəaliyyət göstərir.

Mağazaları gəzdikdən sonra çoxsaylı küçə kafelərinin birində əyləşərək şəhər həyatının mənzərəsindən zövq almaq olar. Münsterə səfər barədə qısa videosüjeti “Pulsuz tur” müəllif kanalında izləmək mümkündür.

Münsterdə vaxtı bölmək və Münsterlendin mənzərəli regionunun şəhərlərindən birinə baş çəkmək olar. Biz bunun üçün Varendorf şəhərini seçdik. Bu şəhər Münsterin təxminən 30 kilometrliyində yerləşir. Varendorf meşələri və gölləri olan gözəl təbiət qoynunda yerləşir və Almaniyada atçılıq mərkəzi kimi məşhurdur. Bu barədə növbəti reportajımızda söz açacağıq.

Fotolar E.İbrahimin və “Münster Marketing”indir.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Türkiyədə 4,4 bal gücündə zələzələ olub

Firəngiz Əlizadə “Üzbəüz” layihəsinin qonağı olub

Avro-2024: İngiltərə Serbiyanı minimal hesabla məğlub edib

MDU-da “Azərbaycanın COP29-a sədirliyi qlobal şimal və cənub arasında körpüdür” mövzusunda dəyirmi masa keçirilib

"Nero" rəqs studiyasının hesabat konserti keçirilib

Yaşar Gülər: Türkiyə beynəlxalq danışıqlar üzrə proseslərin əvəzolunmaz memarıdır

Avro-2024: Danimarka qələbə hesabını qoruya bilməyib

İsveçdə həmvətənlərimizə səyyar konsulluq xidməti göstərilib

Azərbaycan Paris Olimpiadasına növbəti lisenziyanı qazanıb VİDEO

Gürcüstanda bir gündə 3 zəlzələ baş verib

Azərbaycan ağırlıqqaldıranı Avropa birinciliyində üç qızıl medal qazanıb

"Zəngəzur sənətkarlığı" adlı layihə üzrə iş davam edir

"Sabah"ın yay hazırlıq planı bəlli olub

Texasda tədbir zamanı atışmada 2 nəfər ölüb

ABŞ-da İkinci Dünya müharibəsi dövrünə aid təyyarə qəza törədib, 2 nəfər ölüb

ABŞ Dövlət katibi müsəlmanları Qurban bayramı münasibətilə təbrik edib

Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalı təqdim edib VİDEO

Avro-2024: Niderland Polşaya qalib gəlib

Baş katib: Ümid edirik Azərbaycan 2026-cı ildə də dünya çempionatına ev sahibliyi edəcək

Çin tarixinin ən görkəmli hərb strateqi Su Cının muzey kompleksi - FOTOSESSİYA VİDEO

BÇF-nin prezidenti: Dünya çempionatında bütün komandalar layiqincə mübarizə apardılar

“Avrora Qrup” aztəminatlı ailələrə bayram sovqatı çatdırıb

Türkiyədə Qurban bayramı: Antalya aeroportu dəqiqədə bir təyyarə qəbul edir

Azərbaycan millisi ardıcıl ikinci dəfə çövkən üzrə dünya çempionatının qalibi olub

Hərbi Nəşriyyatın 30-cu ildönümü qeyd edilib VİDEO

Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası aztəminatlı ailələrə qurban payları təqdim edib

“Yaşıl dünya naminə həmrəylik ili” çərçivəsində Luanda şəhərində sərgi açılıb VİDEO

“İstəyirik ətraf gözəlliklə dolu olsun” – Qusarda tingçilik təsərrüfatından VİDEOREPORTAJ FOTO

Xalq yazıçısı Anarın əsəri Türkiyə radiosunda səsləndirilib

Gəncədə Bəstəkarlar İttifaqının səyyar plenumu işinə başlayıb

Azərbaycan Ordusunda Qurban bayramı münasibətilə tədbirlər təşkil olunub

Türkiyədə qaz hasilatı il ərzində iki dəfədən çox artıb

MN: Hərbi hissələrdə Qurban bayramı mərasimləri qapalı şəkildə keçirilir

Altı əsrdən sonra nəşinin yeri dəyişdirilən sufi aliminin qəbri Lənkərandadır VİDEO

Şuşa sakini: Çox xoşbəxtik ki, Qurban bayramını doğma yurdumuzda qeyd edirik

Bakıda çövkən üzrə dünya çempionatının bağlanış mərasimi olub

Qurban bayramı ilə əlaqədar heyvanların satışı və kəsimi həyata keçirilir

Ağalı sakinlərinin qurbanlarını kəsməsi üçün kənddə səyyar çadır məntəqəsi qurulub VİDEO

Ağdamda şəhid və aztəminatlı ailələrə Qurban sovqatı paylanıb

Rostovdakı istintaq təcridxanasının iki əməkdaşını girov götürən məhkumlar məhv edilib

Prezidentin Mətbuat Xidmətinin məlumatı

COP29 Təşkilat Komitəsinin üzvləri DOST İnklüziv İnkişaf və Yaradıcılıq Mərkəzi ilə tanış olublar

Saatlıda Qurban bayramı münasibətilə şəhid ailələrinə, eləcə də aztəminatlı ailələrə bayram sovqatları paylanılıb

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Qurban bayramı münasibətilə Gürcüstanda xeyriyyə aksiyası keçirib

Naxçıvanda 8 ünvanda qurbanlıq heyvan kəsimi və satışı təşkil olunub

Sabaha dağlıq və dağətəyi rayonlarda yağıntılar intensiv olacaq, dolu düşəcək

Dahi Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzuli yaradıcılığı xarici portallarda

Biləsuvarda yol qəzası baş verib, xəsarət alanlar var

FHN: Sumqayıt şəhəri ərazisində sursat aşkar edilib VİDEO

Şuşalılar Qurban bayramını 32 ildən sonra doğma yurdlarında qeyd ediblər VİDEO

Bayramlarla əlaqədar bölgələrə axın müşahidə edilir

Bayramla bağlı 147 ünvanda qurbanlıq heyvanların satışı və kəsimi xidmətləri göstərilir

Zəngilanda Bayram namazı qılınıb

Avro-2024: Niderland və İngiltərə millisi mübarizəyə başlayır

Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyeva Qurban bayramı münasibətilə paylaşım edib

Naxçıvan istiqamətində yerləşən mövqelərimiz növbəti dəfə atəşə tutulub VİDEO

İllər sonra Füzuli şəhər sakinləri qurbanlarını doğma yurdda kəsirlər VİDEO

Ulu Öndərin 101 illiyi münasibətilə keçirilən minifutbol çempionatına yekun vurulub

Təzəpir məscidinin imamı: Mağazalarda qurban əti adı altında heyvan kəsilib satılması şəriətə uyğun deyil və Qurban əti sayılmır VİDEO

İmam: Qurban kəsmək müsəlmanlar üçün vacib əməllərdən biridir VİDEO

Mingəçevirdə 10 nəfərin xəsarət alması faktı üzrə araşdırma aparılır

Azərbaycanın ilk Xalq artisti - Hacıağa Abbasov

Şuşada bayram namazı qılınıb VİDEO

Bakıda Qurban bayramı namazı qılınıb VİDEO

GUAM ölkələri nəqliyyat kommunikasiyaları sahəsində əməkdaşlığın gücləndirilməsini müzakirə ediblər

Vətən müharibəsindən sonra 473 hərbçi 566 ədəd yüksək texnologiyalı protezlə təmin edilib

Qurban bayramı: Səxavət, halallıq və həmrəylik rəmzi

® “Rabitəbank” Qurban bayramı ərəfəsində şəhid və qazi ailələrinə dəstək olub

Samuxda yabanı halda bitən 3 tondan çox çətənə məhv edilib

ABŞ-da atışma olub, 9 nəfər yaralanıb

Sunak: Ukraynada sülh Kiyev üçün məqbul şərtlərlə bərqərar edilməlidir

Tramp: ABŞ üçüncü dünya müharibəsi riskindən xilas olmalıdır

Ahıl şəxslər üçün “Fiziki aktivliyin yaşı yoxdur" adlı tədbir təşkil edilib

TDT: geosiyasi reallıqlar və qlobal kataklizmlər fonunda yeni strateji hədəflərə doğru

15 iyun tariximizin ən parlaq səhifələrindən biridir

“Avro 2024”: Son çempion turnirə qələbə ilə başlayıb

Qazaxıstan Almaniyaya bir milyon tondan çox neft tədarük edəcək

Londonda Kral Çarlzın rəsmi doğum günü keçirilib

Avropa çempionatları tarixində ən erkən qol vurulub

Milli Qurtuluş Günündə Şirvanda “Xilaskar” filmi nümayiş olunub

Şimali Kipr Prezidenti Ersin Tatar əlamətdar günlər münasibətilə Azərbaycanı təbrik edib

“Vəhdəti-vücud” günü

Ermənistanda Daşnaksütyun partiyasının 20-yə yaxın üzvü saxlanılıb

“Avro 2024”: İspaniya Xorvatiyaya üç cavabsız qolla qalib gəlib

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan Milli Qurtuluş Günü münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib

Şuşa Bəyannaməsi bu müdrik kəlamların həyatiliyinin təsdiqidir – ŞƏRH

Prezident İlham Əliyev Qurban bayramı ilə bağlı paylaşım edib

Azərbaycanda yay turizm mövsümünə start verilib

BDU kollektivi Fəxri xiyabanda Ulu Öndər Heydər Əliyevin məzarını ziyarət edib

Ulu Öndər Heydər Əliyev həyatının böyük hissəsində Azərbaycanın məsuliyyətini öz çiyinlərində daşıyıb - ŞƏRH

“Qəbələ” klubu fransalı yarımmüdafiəçi ilə vidalaşıb

Türkiyənin Sabancı Universitetinin nümayəndə heyəti SOCAR-da olub

Tbilisidə “Qafqaz evi” ideyası: sülh və təhlükəsizlik” layihəsi çərçivəsində dəyirmi masa keçirilib

“Zirə” braziliyalı hücumçu ilə müqavilə imzalayıb

Fransada fermerler yenidən nümayişə çıxacaqlarını bəyan ediblər

Türkiyənin Milli Müdafiə Nazirliyi Azərbaycan xalqını təbrik edib

Abşeron rayonunda Milli Qurtuluş Günü təntənə ilə qeyd olunub

ŞKTR parlamentinin spikeri Heydər Əliyevin Azərbaycanın xilasında tarixi rolunu vurğulayıb

Türkiyəli ekspert: Bakı ilə Ankaranın birliyi Türk dünyasının həmrəyliyinin stimuludur VİDEO

Şuşada “Türk dünyası-2040: gələcəyə konseptual baxış” mövzusunda panel sessiya təşkil olunub