ELM VƏ TƏHSİL
AMEA Rəyasət Heyətinin növbəti iclası keçirilib
Bakı, 27 oktyabr, AZƏRTAC
AMEA Rəyasət Heyətinin növbəti iclası keçirilib.
Bu barədə AZƏRTAC-a AMEA-dan məlumat verilib. Bildirilib ki, iclasda müzakirəyə çıxarılan birinci məsələ AMEA-da 8 Noyabr - Zəfər Gününün qeyd edilməsi haqqında olub. İsa Həbibbəyli bildirib ki, 2020-ci il sentyabrın 27-də ədalətin bərpası, torpaqlarımızın işğaldan azad olunması üçün Azərbaycan xalqı Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Vətən müharibəsinə başladı. Bu müqəddəs amal uğrunda bütün Azərbaycan xalqı Prezident İlham Əliyevin ətrafında birləşərək həmrəy oldu.
44 gün sürən hərbi əməliyyatlar nəticəsində müzəffər Azərbaycan Ordusunun ümumilikdə 300-dən çox yaşayış məntəqəsini işğaldan azad etdiyini deyən akademik İsa Həbibbəyli 2020-ci ilin noyabr ayının 8-də Azərbaycan əsgər və zabitlərinin dünya hərb tarixində nadir təsadüf edilən rəşadət və qəhrəmanlığı sayəsində Qarabağın tacı, Azərbaycanın qədim mədəniyyət paytaxtı Şuşa şəhərinin erməni işğalından azad olunduğunu, düşmənin təslimçi bəyanata imza atmağa məcbur edildiyini söyləyib. Diqqətə çatdırıb ki, Prezident İlham Əliyev xalqımızın qüdrətinin və milli qürurumuzun təntənəsinə çevrilən, dövlətimizin nüfuzu və gələcək inkişafı baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edən bu misilsiz qələbənin əbədiləşdirilməsi məqsədilə Şuşa şəhərinin işğaldan azad edildiyi noyabr ayının 8-nin Azərbaycan Respublikasında Zəfər Günü kimi təntənəli şəkildə qeyd edilməsi haqqında 2020-ci il 3 dekabr tarixli Sərəncam imzalayıb.
AMEA prezidenti, həmçinin bildirib ki, 2023-cü il sentyabrın 19-20-də həyata keçirilən lokal antiterror tədbirləri ilə Qarabağda Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya quruluşu bərpa edildi, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev Azərbaycanın Dövlət Bayrağını Xankəndi şəhərində ucaltdı.
İclasda, Rəyasət Heyəti tərəfindən AMEA-da Zəfər Gününə həsr olunmuş təntənəli tədbirlərin təşkili, qazilər, müharibə iştirakçıları və şəhid ailələri ilə görüşlərin, xatirə günlərinin keçirilməsi, Qarabağ müharibəsinə, müharibə qəhrəmanlarına, şəhidlərə həsr olunmuş ənənəvi və virtual kitab sərgilərinin hazırlanması barədə qərar qəbul edilib.
Tədbirdə müzakirə olunan növbəti məsələ ölkə başçısının 2023-cü il 28 sentyabr tarixli Sərəncamına əsasən hazırlanmış “Akademik Ziya Bünyadovun 100 illik yubileyi ilə bağlı AMEA-nın tədbirlər planı”nın təsdiq edilməsi haqqında olub. Akademik İsa Həbibbəyli qeyd edib ki, Sərəncamın icrasını təmin etmək məqsədilə AMEA-nın Rəyasət Heyəti tərəfindən “Akademik Ziya Bünyadovun 100 illik yubileyi haqqında” qərar qəbul olunub. Qərarda AMEA Rəyasət Heyətinə akademik Ziya Bünyadovun anadan olmasının 100 illiyinə həsr edilmiş elmi sessiyanın keçirilməsi, İctimai Elmlər Bölməsinə Şərqşünaslıq İnstitutunun bazasında ənənəvi “Akademik Ziya Bünyadov qiraətləri”nin təşkil edilməsi və müvafiq materialların çap olunması ilə bağlı tapşırıqlar verilib.
Daha sonra Rəyasət Heyəti tərəfindən “Akademik Ziya Bünyadovun 100 illik yubileyi ilə bağlı AMEA-nın tədbirlər planı” təsdiqlənib.
İclasda, həmçinin “İraq Respublikasında yaşayan türkmanlarla tarixi, mədəni və humanitar sahələrdə əlaqələrin genişləndirilməsinə dair AMEA-nın tədbirlər planı” haqqında müzakirələr aparılıb. Məsələ ilə əlaqədar çıxış edən akademik İsa Həbibbəyli bildirib ki, Rəyasət Heyətinin müvafiq qərarı ilə İraq-Türkman Araşdırmaları üzrə Əlaqələndirmə Şurası yaradılıb və Şuraya İraq-Türkman tarixi, dili, ədəbiyyatı, mədəniyyəti, etnoqrafiyası və folkloru ilə bağlı araşdırmaların əlaqələndirilməsi və sistemli koordinasiyası istiqamətində tədbirlərin həyata keçirilməsi tapşırılıb. Həmin qərarda İraq-Türkman Araşdırmaları üzrə Əlaqələndirmə Şurasına AMEA-nın Humanitar və İctimai Elmlər bölmələrinin elmi-tədqiqat müəssisələrinin təklifləri nəzərə alınmaqla İraqda yaşayan türkmanlarla tarixi, mədəni və humanitar sahələrdə əlaqələrin genişləndirilməsinə dair AMEA-nın tədbirlər planının hazırlanması barədə müvafiq tapşırıq verilib. Qeyd olunan məsələ Şuranın oktyabrın 20-də keçirilən iclasında müzakirə olunub, şura üzvlərinin rəy və təkliflərinə əsasən tədbirlər planı layihəsi hazırlanıb.
Bundan əlavə, Şuranın ilk iclasında AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun Dialektologiya şöbəsinin aparıcı elmi işçisi dosent Kübra Quliyevanın “İraq-Türkman ləhcəsinin tarixi-dialektoloji təsviri” mövzusunda məruzəsi dinlənilib, eləcə də kərküklü şair, tədqiqatçı, ədəbiyyatşünas, ictimai xadim Şəmsəddin Kuzəçinin “Çağdaş Türkman ədəbiyyatı” mövzusunda elmi seminarı olub.
Akademik İsa Həbibbəyli İraqın 7 universitetində Türkologiya fakültəsinin fəaliyyət göstərdiyini və həmin fakültələrin Azərbaycan dili, lüğəti, ədəbiyyatı, tarixi, folkloru, arxeologiyası ilə bağlı elmi ədəbiyyata ehtiyacları olduğunu söyləyib, həmin universitetlərin nəşr ehtiyacını ödəmək üçün AMEA-nın elmi müəssisə və təşkilatlarından kitabların toplanaraq göndəriləcəyini vurğulayıb.
İclasda qeyd olunanları nəzərə alaraq, AMEA Rəyasət Heyəti “İraq Respublikasında yaşayan türkmanlarla tarixi, mədəni və humanitar sahələrdə əlaqələrin genişləndirilməsinə dair tədbirlər planı”nı təsdiq edib.
Tədbirdə, eyni zamanda, AMEA-nın vitse-prezidenti, akademik İradə Hüseynova Laçın şəhərində Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş ərazilərində məsələlərin mərkəzləşdirilmiş qaydada həll edilməsi üçün yaradılmış Əlaqələndirmə Qərargahının nəzdində fəaliyyət göstərən İdarələrarası Mərkəzin Ekoloji məsələlər üzrə işçi qrupunun iclasında iştirakı barədə məlumat verib. Qarabağda kəhrizlərin bərpası və su ehtiyatlarının idarə olunmasında onlardan istifadə perspektivləri, Laçın şəhərində yaşıllıqların mühafizəsi və bərpası perspektivləri və digər mühüm məsələlərin müzakirə edildiyini söyləyib.
İclasda, həmçinin İraq-Türkman Araşdırmaları üzrə Əlaqələndirmə Şurasının tərkibində, eləcə də AMEA-nın “İlin Gənc Alimi” mükafatının əsasnaməsində dəyişiklik edilib, AMEA-nın Naxçıvan Bölməsinin strukturu və ştat cədvəli təsdiqlənib.
Həmçinin akademik Nazim Məmmədovun 70, AMEA-nın müxbir üzvü Valeh Cəfərovun 80, AMEA-nın müxbir üzvü Zülfüqar Zülfüqarovun 110 illik yubileyləri haqqında qərarlar qəbul olunub.
İclasda qeyd olunan məsələlər ətrafında akademiklər Arif Həşimov, Dilqəm Tağıyev, Rasim Əliquliyev, Gövhər Baxşəliyeva, AMEA-nın müxbir üzvü Musa Qasımlı, professorlar Habil Qurbanov, İmamverdi Həmidov və başqaları çıxış edərək təkliflərini səsləndiriblər.
Sonda bir sıra cari məsələlər, eləcə də AMEA-nın təşkilatçılığı ilə noyabr ayında keçiriləcək “Nobel mükafatına aparan yolun dərsləri: mif, çətinliklər, uğurlar və çağırışlar” mövzusunda elmi konfransa hazırlıq işləri müzakirə olunub.