Masallı, 19 iyun, İsmayıl Cəfərli, AZƏRTAC

Bazarlarda 60 qəpik - 1 manata satılan kartofun sahələrdə qiyməti 20 qəpikdir. Hazırkı vəziyyət min tonlarla kartof yerişdirən Masallı fermerlərinə çəkdikləri xərci çıxarmağa belə imkan vermir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, ötən il kartofu yaxşı qiymətə satan Masallı fermerləri bu il ruhlanaraq 70 hektar çox, yəni 900 hektar sahədə məhsul yetişdiriblər. Amma onların sevinci uzun çəkməyib. Bir neçə həftə əvvəl istixana kartofu 1 manat - 1 manat 30 qəpiyə satılsa da, indi faraş kartofu 4-5 dəfə ucuz alırlar, yəni 20 qəpiyə. Fermerlər deyirlər ki, bu qiymət çəkilən xərclərin heç yarısını belə ödəmir.

Rayonun ən çox, 150 hektar sahədə kartof yetişdirən böyük Təklə kəndinin fermerləri də eyni durumdadır.

“Kartofun satışı maya dəyərinin yarısını da ödəmir, çox aşağı, yəni 20-25 qəpiyədir. Bu, fəhlə puludur, çəkilən əziyyətə, xərcə uyğun gəlmir. Sağ olsun dövlət torpaq verib, 8 hektar sahədə əkin aparmışam. Məhsulumuz da yaxşıdır. Amma qiymətlər çəkilən xərci ödəmir”, - fermer Pərviz Həsənov deyir.

İşçi Fərid Nağdıyev də qiymətin ucuz olmasından gileylənir. Bildirir ki, 1 manat 30 qəpiyə toxum alıb əkib, amma məhsul 20 qəpiyədir. İşçilər sahədə günü 12-15 manata işləyirlər. Fermerin qazancı olmadığına görə, burada da ziyan edirlər.

Sahələrin çoxunda kartof hələ də çıxarılmayıb. İsti havalarda uzun müddət torpaq altında qalan kartofun çürüməsi qaçılmazdır. Masallı Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzindən bildirilib ki, bu il kartofun bol olması və Rusiya bazarlarına çıxışın əvvəlki illərlə müqayisədə azalması qiymətə təsir göstərir. Rayonda anbarların olmaması isə vəziyyəti daha da çətinləşdirir.

Qeyd olunub ki, 2023-cü ildə 900 hektar sahədə kartof əkilib. Bu da keçən illə müqayisədə 60-70 hektar çoxdur. Ötən illərdən fərqli olaraq bu il kartof əsasən daxili bazara çıxarılır deyə, hazırda qiymət 20-25 qəpikdir. Əsas səbəblərdən biri də rayonda anbarın olmamasıdır. Bir neçə aydan sonra qiymətin 60-80 qəpiyə olacağı proqnozlaşdırılır. Amma hazırkı qiymət fermerləri qane etmir. Anbar olsa, fermerlər məhsullarını orada saxlayıb, payız-qış aylarında yaxşı qiymətə satışa çıxararlar. Bu məsələ ilə bağlı müvafiq qurumlara da müraciət olunub.

Məsələyə Kiçik və Orta Biznesin İnkişafı Agentliyi (KOBİA) də münasibət bildirib. KOBİA-nın KOB dostu departamentinin müdir müavini Eldəniz Əmirov qeyd edib ki, Agentlik problem barədə məlumatlıdır: “Masallı rayonunun Təklə kəndində kənd təsərrüfatı ilə məşğul olan fermerlərin problemləri barədə məlumatlıyıq. Qısa müddət ərzində məsələ KOBİA tərəfindən araşdırılacaq və nəticəsi barədə əlavə məlumat veriləcək”.

Sahibkarlığın İnkişafı Fondundan verilən məlumata görə, Fond tərəfindən son 5 ildə, ümumilikdə, 18 soyuducu anbar kompleksinə 25,1 milyon manat güzəştli kredit verilib. Bu dövrədə Qubada 5, Qusar və Tovuzda hərəsində 4, Xaçmaz, Ağdaş, Sabirabad, Bakı və Sumqayıtda hərəsində 1 layihə üzrə güzəştli kredit ayrılıb.

“Anbar komplekslərinin yaradılması ilə əlaqədar layihələrin dəstəklənməsi 2023-cü ildə də Fondun güzəştli kredit mexanizmi üzrə prioritet istiqamətlərinə daxil edilib. Sahibkarlar anbar kompleksi layihələrinin dəstəklənməsi üçün Fondun müvəkkil kredit təşkilatlarına (banklar, bank olmayan kredit təşkilatları, kredit ittifaqları) müraciət edərək, güzəştli kreditdən yararlana bilərlər”, - deyə Fonddan bildirilib.

Belə nəticəyə gəlmək olar ki, eyni problemin növbəti illərdə də yaşanmaması üçün rayonda soyuducu anbarların tikilməsi vacibdir. Bunun üçün dövlətin ayırdığı güzəştli kreditlərdən yararlanmaq olar. Soyuducu anbarlar tikilərsə, bu, fermerlərin problemini qismən həll etməklə yanaşı, xaricdən asılılığı da azaldar.