İQTİSADİYYAT
Ekspert: Ötən il Azərbaycanın qeyri neft-qaz sektorunda 9,2 faiz artım olub
Bakı, 10 yanvar, AZƏRTAC
Ötən ilin on bir ayında Azərbaycanda ümumi daxili məhsulun (ÜDM) artımı dekabr ayına qədər təqribən 4,8 faizə çatıb ki, bunun da əsas drayveri qeyri neft-qaz sektoru olub. Hesabat dövründə qeyri neft-qaz sektorunda 9,2 faiz artım qeydə alınıb. 2022-ci ildə Azərbaycanda artımın əsas mənbəyi qeyri neft-qaz sektoru və qeyri neft-qaz idxalıdır. Bu, çox yaxşı rəqəmdir. ÜDM-in strukturunda ciddi dəyişiklik yoxdur. Ümidverici haldır ki, Azərbaycanda qeyri-neft ÜDM-i getdikcə artacaq.
Bu fikirləri AZƏRTAC-a müsahibəsində iqtisadçı ekspert Xalid Kərimli söyləyib.
Onun sözlərinə görə, 2022-ci ildə Azərbaycan hökumətinin rastlaşdığı ən ciddi problem inflyasiya ilə əlaqədar idi: “Düzdür, bunu neytrallaşdırmaq üçün addımlar atıldı, manat güclü valyuta kimi saxlanıldı. Bu tədbirlər inflyasiyanın səviyyəsinin bir qədər aşağı düşməsinə səbəb oldu. 2022-ci ilin əvvəlindən dövlət sektorunda işləyən işçilərin minimum əməkhaqqı, əhalinin pensiyaları artırıldı ki, bu da inflyasiya ilə mübarizədə neqativ təsirləri aşağı saldı. 2023-cü ildə də bu tədbirlər reallaşdırılır. Həmçinin ötən il əhalinin gəlirlərində artım oldu, orta aylıq əməkhaqqı yüksəldi. İqtisadiyyatımız üçün gərgin il oldu. O baxımdan ki, Rusiya-Ukrayna müharibəsinin neqativ təsirlərini inflyasiya formasında hiss elədik. Ancaq ölkəmiz ərzaq, enerji böhranı ilə üz-üzə qalmadı. Ortaya çıxan inflyasiya ilə mübarizə isə intensiv şəkildə oldu”.
Xalid Kərimli ötən il ərzində Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun bərpası istiqamətində atılan addımları da vurğulayıb: “Zəngilan aeroportu, Ağalı yaşayış məntəqəsi istifadəyə verildi, yolların çəkilişi, otellərin tikintisi həyata keçirildi, enerji infrastrukturunun yenidən qurulması üçün addımlar atıldı. 2022-ci ildə baş verən proseslərdə ən mühüm hadisələrdən biri enerji bazarında idi ki, bu da Azərbaycanın Avropa Komissiyası ilə qaz ixracatını 2 dəfəyə qədər artırılması haqqında razılaşma, Cənub Qaz Dəhlizinin ötürülmə imkanlarının genişləndirilməsi ilə bağlı investisiya, ilin əvvəlində alternativ enerjinin - külək, günəş enerjisi istehsalı üçün “Masdar” və “ACWA Power” şirkəti ilə müqavilələrin bağlanmasını əhatə edir. Həmçinin alternativ enerjinin istehsalı ilə bağlı “BP Cəbrayıl” qovşağı istiqamətində 3 böyük müqavilənin imzalanması baş tutdu. İlin sonlarına yaxın isə Azərbaycan üçün əhəmiyyətli olan və gələcəkdə ölkəmizin enerji siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri olacaq memorandum da imzalandı. Macarıstan, Rumıniya və Gürcüstanın birlikdə Azərbaycanın bərpaolunan elektrik enerjisinin Avropaya, Qara dənizin dibi ilə Gürcüstan şəbəkəsindən istifadə etməklə ixracı ilə bağlı müqavilə çox perspektivdir və bu, qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi, qeyri-neft ixracının gələcəkdə artım istiqamətlərindən birini təşkil edir”.
“Bundan əlavə, ilin sonlarında Azərbaycan iqtisadiyyatı üçün daha vacib bir məlumat da açıqlandı. SOCAR şirkəti ilə Rumıniyanın “Romgaz” şirkəti arasında imzalanan memoranduma əsasən maye qazın Qara dəniz üzərindən Rumıniyaya ixracı ilə bağlı layihənin öyrənilməsinə başlanılıb. Bu layihə icra olunduqda Azərbaycanın Avropaya daha bir qaz ixracı marşrutunun yaranmasına səbəb olacaq. Bu tədbirlərin hər biri Azərbaycanın gələcək iqtisadiyyatında, enerji ixracı imkanlarının, nəqliyyat dəhlizi kimi strateji əhəmiyyətinin artırılmasında və sair istiqamətlərdə mühüm rol oynayacaq”, - deyə ekspert qeyd edib.