CƏMİYYƏT
Ankaranın BRICS-ə müraciəti Aİ-yə mesaj və ya Qərbdən uzaqlaşmaq siqnalıdır?
Ankara, 10 sentyabr, AZƏRTAC
Getdikcə daha çox dövlətin qoşulduğu BRICS-in mövqeyi güclənir. Təkcə son bir ildə təşkilatın sıralarına Misir, Efiopiya, İran və BƏƏ qoşulub ki, bu da Qərbin yaxından diqqət obyektinə çevrilir.
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikri Ankara Universitetinin professoru Yıldız Deveci Bozkuş Türkiyənin BRICS-ə qoşulması perspektivini şərh edərkən deyib.
Onun sözlərinə görə, qlobal səviyyədə artan rəqabət fonunda Türkiyə kimi inkişaf etməkdə olan ölkələrin xarici siyasət vektoru xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.
“Bu gün BRICS bir çox analitiklər tərəfindən təkcə Avropa İttifaqına deyil, həm də ABŞ-a mümkün alternativ kimi qəbul edilir. Demək olar ki, hər il təşkilatın sammitləri keçirilir, onlardan birincisi 2009-cu ildə Rusiyada baş tutub. Eyni zamanda, BRICS sammitlərinin gündəliyinə daxil edilən mövzular çox müxtəlifdir: ərzaq təhlükəsizliyi və nəqliyyatdan tutmuş qadın hüquqlarına, ekologiyaya, münaqişələrə və nüvə enerjisinə qədər”, - deyə professor bildirib.
Ekspert Ankaranın BRICS-in oktyabrda Kazanda keçiriləcək sammitində iştirakı xəbərinin Türkiyə xarici işlər nazirinin son beş ildə ilk dəfə Aİ-nin xarici siyasət rəhbərlərinin Brüsseldəki qeyri-rəsmi görüşünə dəvət edilməsi xəbəri ilə üst-üstə düşməsinə diqqət çəkib. O əlavə edib: “Sirr deyil ki, Türkiyə Ankaranın tələbi ilə dialoqu qəsdən gecikdirən Avropa İttifaqının qərəzli mövqeyini dəfələrlə bəyan edib. Mümkündür ki, bununla Türkiyə alternativlərinin olduğunu açıqlayır və ölkə Avropa İttifaqının qapılarında sonsuza qədər gözləmək fikrində deyil”. O vurğulayıb ki, Türkiyə hakimiyyəti BRICS vasitəsi ilə Qərbə müəyyən mesaj verib.
Professor onu da xatırladıb ki, Ankara ildən-ilə Qərbi getdikcə daha çox tənqid edir. Türkiyə bu ölkələrin NATO-da rəsmi olaraq “strateji müttəfiqi” hesab edilsə də, onlardan lazımi dəstək almır. Görünən odur ki, xarici siyasətdə Türkiyənin Qərblə - ABŞ və Aİ ilə təmas nöqtələrindən çox, ziddiyyətləri var.
Ankaranın son zamanlar fəal xarici siyasət apardığını qeyd edən Türkiyə universitetinin professoru əlavə edib ki, bu kursun prioritetlərindən biri dost ölkələrin sayının artırılmasıdır. Onun sözlərinə görə, Türkiyənin Qərbə alternativ bloklarla yaxınlaşması ən bariz şəkildə özünü Ukraynadakı müharibə və Yaxın Şərqdəki proseslərin nümunəsində göstərib. Nəticədə Ankaranın müttəfiqlərinin sayı hər il dəyişir.
“BRICS-ə qoşulmaq Türkiyənin uzun onilliklər ərzində izlədiyi qərbyönlü kursdan çıxmasına səbəb ola bilər. Türkiyə hakimiyyətinin BRICS ilə yaxınlaşma istiqamətində atdığı addımlar həm də Ankaranın artıq üzv olduğu təşkilatlarda olan ziddiyyətlərlə bağlıdır”, - deyən Bozkuş Şimali Atlantika Alyansında anti-Türkiyə əhvali-ruhiyyəsinin artdığını istisna etməyib.
Ramin Abdullayev
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Ankara