Bakı, 12 iyun, Elvira Məmmədova, AZƏRTAC

İyunun 12-də Bakıda Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsi (ƏMDK) və Dünya Bankının birgə təşkilatçılığı ilə “Dövlət müəssisələrinin fəaliyyətində şəffaflıq və səmərəliliyin təşviqi” mövzusunda konfrans keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, konfransda ƏMDK-nın, Dünya Bankının nümayəndələri, İqtisadiyyat və Maliyyə nazirliklərinin əməkdaşları, müstəqil iqtisadçı ekspertlər, ictimai təşkilatların təmsilçiləri iştirak ediblər.

Konfransın məqsədi dövlət əmlakının idarə edilməsi sahəsində səmərəliliyin, şəffaflığın artırılması, optimallığın təmin olunması istiqamətində mövcud metodların tətbiqinin daha da genişləndirilməsidir. Həmçinin dövlət müəssisələrinin fəaliyyətinin əsas göstəricilərinin təhlili üçün düzgün maliyyə monitorinqi alətlərinin seçilməsi və sistemli tətbiqi istiqamətində fikir mübadiləsi də əsas vəzifələrdəndir. Eyni zamanda, dövlət müəssisələri arasında daha uğurlu idarəetmə üzrə məlumat mübadiləsinin təkmilləşdirməsi, o cümlədən hökumət, onun qurumları və dövlət müəssisələrinə dair islahatların həyata keçirilməsi ilə bağlı müzakirələrin aparılması da konfransın məqsədlərindəndir.

Konfransın işinə uğurlar arzulayan Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinin sədri Kərəm Həsənov bildirib ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin dövlət əmlakının idarə edilməsində səmərəliliyin artırılması və onun idarə olunmasının təkmilləşdirilməsi ilə bağlı müəyyənləşdirdiyi strategiya və hədəflər çərçivəsində komitə yeni metodların və yanaşmaların tətbiqinə başlayıb. Eyni zamanda, ölkə başçısının “Dövlət əmlakının özəlləşdirilməsinin sürətləndirilməsi və idarə edilməsinin səmərəliliyinin artırılması ilə bağlı” imzaladığı 2016-cı il 19 iyul tarixli Fərmana əsasən də özəlləşən müəssisələrin idarəetmə mexanizmi müasir prinsiplər əsasında həyata keçirilir. Komitə tərəfindən ortamüddətli dövr ərzində dövlət mülkiyyətində saxlanılacaq müəssisələrin restrukturizasiyası həyata keçirilib, qeyri-profil müəssisə və obyektlərin siyahısı müəyyənləşdirilib, onların özəlləşdirilməsi istiqamətində zəruri tədbirlər görülüb. “Azərbaycan Respublikasının milli iqtisadiyyat perspektivi üzrə Strateji Yol Xəritəsi”ndə də bu hədəflərin icrası məqsədilə dövlət mülkiyyətində olan müəssisələr üzrə islahat tədbirlərinin icrası öz təsdiqini tapıb. Hazırda bu istiqamətdə işlər davam etdirilir. Görülən tədbirlər isə ölkədə iqtisadi fəallığın gücləndirilməsinə, sağlam rəqabət mühitinin formalaşdırılmasına və milli iqtisadiyyatın səmərəliliyinin yüksəldilməsinə şərait yaradır.

Qeyd edilib ki, dövlət əmlakının idarəçiliyi sahəsində elektron xidmətlərə keçidin daha geniş tətbiqi, innovativ resurslardan istifadə və şəffaflığın artırılması istiqamətində mühüm nəticələr əldə olunub. Bu sahədə müasir standartlara əsaslanan korporativ idarəetmə prinsiplərinin tətbiqi və beynəlxalq maliyyə hesabatlılıq sisteminə keçid əsas məqsədlərdəndir.

Dünya Bankının tövsiyələri də nəzərə alınmaqla, iri dövlət şirkətlərinə dair vahid məlumat bazası formalaşdırılıb. Bu strukturda kadr uçotu üzrə məlumatlar, maliyyə və mühasibat göstəriciləri, o cümlədən daşınmaz əmlaka dair informasiyalar yer alır. Həmin məlumat bazasına iri dövlət şirkətləri tərəfindən onlayn rejimdə müvafiq məlumatları daxil etməyə imkan verən veb-platforma yaradılıb. Bu platforma komitənin elektron xidmətlər portalında yerləşdirilib və yekun forma ƏMDK tərəfindən hökumətə təqdim edilib. Bu informasiya sistemi vasitəsilə dövlət əmlakı daha səmərəli istifadə ediləcək, həmin müəssisələrdə korporativ idarəetmənin tətbiqi və onların maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətində şəffaflıq artırılacaq. Hazırda bazada 20-yə yaxın dövlət müəssisəsinin məlumatları yerləşdirilib. Tam əhatəli, dəqiq, etibarlı və çevik qaydada yenilənən bazaya gələcəkdə digər dövlət müəssisələrinin də inteqrasiyası həyata keçirilə bilər.

Qeyd edilib ki, dövlət əmlakının idarə edilməsi və onun qorunub saxlanılması ilə bağlı hesabatların təqdim edilməsi elektron qaydada həyata keçirilir. Hesabata əsasən, dövlət əmlakının istifadə vəziyyəti təhlil edilir, faktiki vəziyyəti müəyyənləşdirilir, o cümlədən onun qorunub-saxlanılması və səmərəli istifadəsi, bu sahədə nəzarətin gücləndirilməsi təmin edilir. Nəticədə hesabatın qəbulunda şəffaflıq, operativlik artırılır, optimallıq təmin olunur.

Bildirilib ki, səhmdar cəmiyyətlərdə ümumi yığıncaqların təşkili, müşahidə şuralarının, idarə heyətinin və təftiş komissiyalarının yaradılması istiqamətində də müəssisələrə metodiki kömək göstərilir, müəssisələr tərəfindən maliyyə, o cümlədən digər zəruri hesabatların vaxtında təqdim edilməsi təmin edilir. Hazırda 142 dövlət paylı müəssisələrdə korporativ idarəetmənin tətbiqi istiqamətində komitə tərəfindən daima metodiki kömək göstərilir.

Dünya Bankının Azərbaycan üzrə ölkə meneceri Navid Həsən Naqvi bildirib ki, Azərbaycan hökuməti bu yaxınlarda dövlət müəssisələrinin idarəedilməsi sahəsində iddialı islahat prosesinə başlayıb. Dünya Bankı isə prosesə dövlət müəssisələrinin korporativ idarəçilik sisteminin təhlili, risklərin və fəaliyyət göstəricilərinin qiymətləndirilməsinin təkmilləşdirilməsi sahəsində məsləhətlər vermək vasitəsilə dəstək verib. Ümid edirik ki, belə yardım gələcək islahat tədbirlərinin həyata keçirilməsində hökumətə istiqamət verəcək və bu, dövlət müəssisələrinə nəzarət funksiyasının gücləndirilməsinə və onların effektiv idarə edilməsinə gətirib çıxaracaq.

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin direktoru Vüsal Qasımlı qeyd edib ki, “Strateji Yol xəritələri və “Paylarının (səhmlərinin) nəzarət zərfi dövlətə məxsus olan hüquqi şəxslərin fəaliyyətində səmərəliliyin artırılması ilə bağlı əlavə tədbirlər” haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2016-cı il 5 sentyabr tarixli Sərəncamı dövlət müəssisələrində korporativ idarəetmə sisteminin effektiv şəkildə qurulması üçün əsas zəmindir. Mərkəzdə bu mövzu geniş araşdırılıb və qabaqcıl dünya təcrübəsi nəzərə alınıb. Korporativ idarəetmə standartlarının effektiv şəkildə tətbiq edilməsi istiqamətində dövlətin üzərinə bir sıra mühüm vəzifələr düşür. Bunlara dövlət müəssisələrində icra göstəricilərinin mütəmadi olaraq monitorinqini aparmaq, onların korporativ idarəçilik standartlarına uyğunluğuna nəzarət etmək imkanı verən hesabatvermə sistemlərinin yaradılması, o cümlədən ixtisaslı peşəkarların cəlb edilməsi, həvəsləndirilməsi və digərləri aiddir. Dövlət müəssisələrində korporativ standartların tətbiqinin genişləndirilməsi isə rəqabət mühitinin daha da yaxşılaşdırılması, göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, sərmayə cəlbi və dövlət aktivlərinin səmərəli istifadəsi ilə nəticələnəcək.

İqtisadiyyat nazirinin müavini Sevinc Həsənova müvafiq Tədbirlər Planına uyğun olaraq, İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən görülən işlərdən danışıb.

S.Həsənova qeyd edib ki, Tədbirlər Planına uyğun olaraq, 20 dövlət şirkətindən 18-ində artıq müvafiq mühasibat uçotunun beynəlxalq və milli standartlara uyğunlaşdırılması prosesi başa çatdırılıb, lisenziyalaşdırılmış mühasibat uçotu proqramı tətbiq edilib. Mühasibat uçotu üzrə məlumat bazasının yaradılması və təhlükəsizliyinin təminatı ilə bağlı müvafiq işlər görülür. Eyni zamanda, şirkətlərə tapşırıq verilib ki, mövcud kreditor borclarının həll olunmasını təmin etsinlər.

Sonra Dünya Bankının nümayəndəsi Natalia Manuilovanın "Dövlət müəssisələrinin korporativ idarəçiliyi və maliyyə hesabatlılığı sahəsində Dünya Bankının tövsiyələri" mövzusunda çıxış edib.

Daha sonra dövlət müəssisələrinin korporativ idarəçiliyi və maliyyə hesabatlılığı sahəsində, onların fəaliyyəti zamanı şəffaflığın və səmərəliliyin artırılması ilə bağlı, eləcə də maliyyə qiymətləndirmə sistemi və vahid məlumat bazası haqqında təqdimatlar olub.

Konfrans çərçivəsində dövlət müəssisələrinin fəaliyyətinin əsas göstəricilərinin təhlili üçün maliyyə monitorinqi alətləri və sistemi təqdim edilərək, hökumət, onun qurumları və dövlət müəssisələri arasında daha uğurlu idarəetmə üzrə məlumat axınının inzibatçılığını təkmilləşdirmək və Azərbaycanda dövlət müəssisələrinə dair islahatların aparılmasının davam etdirilməsi barədə qərarların qəbul edilməsi sahəsində müzakirələr aparılıb.

Sonda dövlət əmlakının idarə edilməsi və onun qorunub saxlanılması sahəsində tədbir iştirakçılarını maraqlandıran suallar cavablandırılıb.