Martin 4-də ABŞ Dövlət Departamenti insan hüquqlarına dair illik hesabat yaymışdır. 195 dövlətdə mülki, siyasi, əmək və digər sahələr üzrə insan hüquqlarının təhlilini aparan dövlət departamenti bu ölkələrdə fəaliyyət göstərən səfirlikləri və agentlikləri vasitəsi ilə topladığı məlumata əsasən dünyada insan haqları ilə bağlı vəziyyəti işıqlandırmağa çalışmışdır.

Hesabatın Azərbaycana dair hissəsində vurğulanır ki, erməni silahlı qüvvələri tərəfindən Dağlıq Qarabağ da daxil olmaqla torpaqlarımızın təqribən 20 faizinin işğalı iqtisadiyyatın daha sürətli inkişafına əngəl törədir. Azərbaycan hökuməti işğal olunmuş ərazilərə nəzarət etmir və orada heç bir təsir imkanına malik deyildir.

Hesabatda deyilir ki, azərbaycanlı qaçqın və məcburi köçkünlər hələ də çadır düşərgələrində, müvəqqəti sığınacaqlarda ağır vəziyyətdə yaşamağa davam ediblər. Prezident Heydər Əliyev ötən ilin avqustunda Dövlət Neft Fondundan hər ay 906 milyon dollar ayıraraq qaçqınların şəraitinin yaxşılaşmasına sərf etmək haqqında fərman imzalamışdır. Dövlət büdcəsindən qaçqınlara aylıq adambaşına 18 min manat və hər uşağa görə 9 min manat pul verilir.

Hesabatda bildirilir ki, Azərbaycanda adambaşına düşən ümumi daxili məhsul 600 dollara çatmışdır. Müqayisə üçün bildirək ki, ötən ildəki hesabatda bu rəqəm 500 dollara yaxın kimi göstərilirdi.

Departamentin sənədində Prezident Heydər Əliyevin ötən ilin dekabrında müxalifət və müstəqil mətbuat nümayəndələri ilə görüşü yüksək dəyərləndirilərək bildirilir ki, bu görüşün nəticəsi olaraq bir sıra məhdudiyyətlər aradan qaldırılmış, mətbuatın qarşılaşdığı problemlərin həll edilməsi üçün lazımi tədbirlər görülmüşdür.

Dini azadlıqlarla bağlı bildirilir ki, Azərbaycanda minlərlə məscid, kilsə, ibadətxana fəaliyyət göstərir. Ötən ilin sonunda bir sıra dini qurumlar hələ də qeydiyyata alınmasa da, bu fakt onların fəaliyyətinə maneə olmayıbdır.

Sənəddə daha sonra deyilir ki, parlament seçkiləri zamanı bir sıra etirazları nəzərə alan Mərkəzi Seçki Komissiyası 4 dairədə seçkilərin nəticəsini etibarsız elan etmişdir. Beynəlxalq müşahidəçilərin rəyinə görə bu seçkilər ümumilikdə yaxşı keçmişdir.

Qeyd edək ki, Amerika qanunlarına uyğun olaraq, insan haqlarına dair illik hesabat Nümayəndələr Palatasının spikerinə və Senatın xarici əlaqələr Komitəsinə verilməlidir.

Şəfəq Akifqızı

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Vaşinqton