SİYASƏT
Ankarada dəyirmi masa: Şuşa Bəyannaməsi XXI əsrin beynəlxalq əhəmiyyətli tarixi qalibiyyət sənədidir VİDEO










Ankara, 23 dekabr, AZƏRTAC
AZƏRTAC-ın Türkiyə bürosu 2021-ci ilin yekunları ilə əlaqədar görkəmli ictimai-siyasi xadimlərinin, tanınmış alimlərin fikir və düşüncələrini geniş ictimaiyyətə çatdırmaq üçün Ankarada dəyirmi masa təşkil edib.
Türkiyə-Azərbaycan Dostluq, Əməkdaşlıq və Həmrəylik Fondunun (TADƏHF) ev sahibliyi, Azərbaycanın Türkiyədəki səfirliyinin dəstəyi ilə Ankaradakı Azərbaycan Evinin Şuşa Konfrans Mərkəzində keçirilən dəyirmi masada rəsmi şəxslər, hazırkı və sabiq deputatlar, diplomatlar, sabiq səfirlər, media təmsilçiləri iştirak ediblər.
Dəyirmi masa ölkəmizin ərazi bütövlüyü və müstəqilliyi yolunda mübarizədə canlarını fəda edən şəhidlərimizin əziz xatirəsinin bir dəqiqəlik sükutla yad olunması ilə başlayıb.
Türkiyə Prezidenti yanında Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Şurasının üzvü, Türkiyə-Azərbaycan Dostluq, Əməkdaşlıq və Həmrəylik Fondunun rəhbəri professor Aygün Attarın sədrliyi ilə keçirilən tədbirdə Türkiyə-Azərbaycan parlamentlərarası dostluq qrupunun sədri Şamil Ayrım, Türkiyənin ölkəmizdəki sabiq səfiri Hulusi Kılıçın, ehtiyatda olan türkiyəli general Yücel Karauz, Türkiyə Dünyası Parlamentlər Birliyinin sədri, Türkiyə Böyük Millət Məclisinin sabiq deputatı Nail Çələbi, Türk-Yapon Fondunun rəhbəri, professor Nejat Bora Sayan və tanınmış tarzən Abdulla Qurbani AZƏRTAC-ın Türkiyə bürosunun rəhbəri Sabir Şahtaxtının suallarını cavablandırıblar.
Azərbaycanın Ankaradakı səfiri Rəşad Məmmədov ölkələrimiz arasında münasibətlərin inkişaf dinamikasından bəhs edərək diqqətə çatdırıb ki, başa çatan 2021-ci ildə həqiqətlərin geniş ictimaiyyətə daha dolğun çatdırılmasında media böyük rol oynayıb. Bu dəyirmi masada iştirak edən şəxslər Azərbaycan və Türkiyənin gündəlik həyatına dair mühüm məsələləri fərdi qaydada davamlı olaraq təhlil ediblər. Onların dəyirmi masa ətrafında prosesləri birlikdə təhlil etməsi mühüm yanaşmadır.
AZƏRTAC-ın Türkiyə bürosunun rəhbəri vurğulayıb ki, prosesləri birlikdə təhlil etməkdə məqsəd Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri, eləcə də 2021-ci ildə siyasi, diplomatik, diaspor, hərbi, iqtisadi, təhsil, mədəniyyət sahələrində qazanılmış uğurları, qarşıda duran vəzifələri müqayisəli şəkildə diqqətə çatdırmaqdır.
Jurnalistin Şuşa Bəyannaməsinin tarixi-siyasi əhəmiyyəti ilə bağlı sualını şərh edən professor Aygün Attar deyib ki, Qars müqaviləsinə əsaslanan siyasi müttəfiqliyimiz 100 ildən sonra Şuşa Bəyannaməsi ilə bir daha təsdiqləndi. Şuşa Bəyannaməsi Azərbaycanın rəşadətlə başa çatdırdığı 44 günlük Vətən müharibəsinin yaratdığı yeni geosiyasi vəziyyətin qorunmasının zəmanətçisinə çevrilib. Hazırda həm ikitərəfli münasibətlərimiz, həm də regional əməkdaşlığımız yeni mərhələyə yüksəlib. “Azərbaycan və Türkiyə arasında müttəfiqlik münasibətləri haqqında Şuşa Bəyannaməsi”nin müddəalarını müfəssəl təhlil edən professor deyib: “Bu sənəd bütün parametrlərinə görə Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusunun qazandığı parlaq hərbi Qələbənin təsdiqidir”.
Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərinin dinamik inkişafında parlamentlərarası əlaqələrin tarixi əhəmiyyətini yüksək dəyərləndirən TBMM-in deputatı Şamil Ayrım Vətən müharibəsi günlərində ölkəsinin sərgilədiyi qətiyyətli mövqeyi xatırladaraq, Türkiyə rəsmilərinin Azərbaycana səfərlərini qardaşlıq nümunəsi kimi səciyyələndirib. Şamil Ayrım əminliklə bildirib ki, Türkiyə və Azərbaycan parlamentarilərinin ikitərəfli və beynəlxalq təşkilatlardakı əməkdaşlığı nümunəvi məcrada dinamik inkişaf edir. Deputat qeyd edib ki, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qazanılan tarixi Qələbə əbədiyyətə qədər qorunacaq. Türkiyə parlamenti bundan sonra da bütün məsələlərdə Azərbaycanın yanında olacaq.
Vətən müharibəsindən sonra bölgədə davamlı sülhün təmin olunması üçün aparılan siyasi və diplomatik danışıqları yüksək dəyərləndirən Türkiyənin Azərbaycandakı sabiq səfiri Hulusi Kılıç deyib: “Prezident İlham Əliyev qüdrətli Ordunun və xalqının dəstəyinə güvənərək əzəmətli hərbi Qələbə qazanıb. Bu Zəfər bütün diplomatik danışıqlarda və siyasi müzakirələrdə Azərbaycana güc verir. Ermənistanla münasibətlərin normallaşması üçün istər Moskvada, istərsə də Brüsseldə keçirilən görüşlərdə Azərbaycan öz şərtlərini qətiyyətlə diktə edib”.
AZƏRTAC-la əməkdaşlığın real nəticələrini yüksək dəyərləndirən səfir Hulusi Kılıçın “44 gün Vətən müharibəsi, Hulusi Kılıç informasiya cəbhəsində” adlı kitabını misal göstərərək diqqətə çatdırıb ki, bu nəşr qarşılıqlı səmərəli münasibətlərin real nəticəsidir.
Qazanılan hərbi Zəfərin qorunmasında, eləcə də regionda davamlı sülh və sabitliyin təmin olunmasında Azərbaycan Ordusunun yeri və rolu mövzusunda jurnalisti maraqlandıran sualları cavablandıran general Yücel Karauz vurğulayıb: “Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev prezidentliyi dövründə Azərbaycan Ordusunun inkişafına bir nömrəli məsələ kimi yanaşıb. Prezident İlham Əliyevin birbaşa rəhbərliyi ilə Vətən müharibəsində tətbiq olunan hərbi taktikaların dünyanın aparıcı hərbi akademiyalarında təhlil edilməsi, öyrənilməsi və bu sirlərin mənimsənilməsinə göstərilən cəhdlər onu göstərir ki, Azərbaycanın dövlət başçısı dünya hərb tarixinə ən müasir yeniliklər gətirib”.
Tədbirdə, eyni zamanda, Ermənistanla əlaqələrin normallaşması prosesində real vəziyyət təhlil olunub. Hazırda bütün dünya mətbuatında, eləcə də beynəlxalq təşkilatlarda ən aktual müzakirə mövzuları sırasına daxil olan Zəngəzur dəhlizinin açılması məsələsi ilə bağlı fikir mübadiləsi aparılıb. Türkiyə parlamentinin sabiq deputatı Nail Çələbi əminliklə vurğulayıb ki, adıçəkilən dəhlizin faydalı cəhətlərini saymaqla bitməz. Zəngəzur dəhlizi türk dünyasının mədəni inteqrasiyasında, eləcə də millətlər və dinlər arasında əlaqələrin inkişafında əvəzsiz gücə malik beynəlxalq layihədir. N.Çələbi, həmçinin deyib: “Azərbaycan və Türkiyə başda olmaqla, türk xalqlarının mədəniyyətlərinin tanıtdırılması nə qədər vacibdirsə, qarşılıqlı olaraq mədəniyyətlərimizi tanımaq da o qədər vacib və əhəmiyyətlidir”.
Azərbaycanın qazandığı Zəfərin, türk dünyasının birliyinin “Gündoğan ölkə”dən necə göründüyü barədə sualı cavablandıran Türk-Yapon Fondunun rəhbəri, professor Nejat Bora Sayan diqqətə çatdırıb ki, təkcə Azərbaycanın deyil, bütün türk dünyasının fəxarətlə qarşıladığı böyük Qələbə, dövlət sərhədlərimizin bərpası 44 günlük savaşın nəticəsi olmaqla yanaşı, uzunmüddətli inkişaf strategiyasının, xalq-dövlət birliyinin bəhrəsidir. “Azərbaycanın böyük Zəfəri bizi istəməyənləri narahat etsə də, sülhə və inkişafa töhfə verən türk dünyasının dostları da artmaqdadır”, - deyə Nejat Bora Sayan vurğulayıb.
Vətənimizə, Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığına sevgisini tarın dili ilə çatdırdığını vurğulayan tanınmış tarzən Abdulla Qurbani vurğulayıb ki, Qarabağ Zəfərinə qədər olan işğal hər zaman onu səhnədə sıxıb. Lakin indi o, qalib xalqın, qalib ölkənin vətəndaşı olaraq musiqisevərlərin qarşısında alnıaçıq dayanır.
Çıxışlarda diqqətə çatdırılıb ki, 100 ildən artıq zaman kəsiyində Azərbaycan xalqını dövlətçilik arzularından çəkindirmək üçün xalqımıza qarşı ağır cinayətlər törədilib. Buna görə də 44 günlük Vətən müharibəsi sayəsində aradan qaldırılan məlum problem milli və dini zəmində mövcud olan keçmiş münaqişə kimi sayıla bilməz. Həmin münaqişə təcavüzkar Ermənistan dövlətinin Azərbaycana qarşı əsassız ərazi iddiaları ilə yaranıb. Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qəhrəman Azərbaycan Ordusu mənfur işğala son qoymaqla 100 ilik problemə son qoyub.
Sual-cavab sessiyasından sonra dəyirmi masa müzakirələrlə davam edib. Çıxışlarda vurğulanıb ki, 2020-ci il böyük Zəfərin qazanıldığı il kimi tarixə düşdüyü kimi, 2021-ci il də Azərbaycan-Türkiyə müttəfiqliyi, Azərbaycanın hərbi rəşadətinin qorunması üçün mühüm siyasi və diplomatik uğurların əldə olunduğu il kimi türk xalqlarının yaddaşında əbədi qalacaq. Çıxış edənlər Şuşa Bəyannaməsini XXI əsrin beynəlxalq əhəmiyyətli tarixi qalibiyyət sənədi kimi səciyyələndiriblər.
Sonra professor Aygün Attar Prezident İlham Əliyevə 60 illik yubileyi münasibətilə təbriklərini çatdırıb.
Türkiyə-Azərbaycan parlamentlərarası dostluq qrupunun sədri Şamil Ayrım Azərbaycan Prezidentinə ünvanlandığı yubiley təbriki məktubunu oxuyub.
Dövlətimizin başçısı ilə şəxsən tanış olanlar onunla xoş xatirələrini bölüşüblər. Vurğulanıb ki, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev prezidentliyi dövründə işğal altındakı torpaqların azad edilməsini hər zaman başlıca vəzifə kimi qarşıya qoyub və bu Qələbəyə inamı həmişə böyük olub.
Natiqlər bu şərəfli günləri, uğurlu anları bizə bəxş edən Müzəffər Ali Baş Komandan, Türk Dünyasının Ali Ordeninə layiq görülmüş Prezident İlham Əliyevə 60 illik yubileyi münasibətilə ən xoş arzularını, səmimi təbriklərini çatdırıblar. Böyük Zəfərə, qələbənin qorunması üçün həyata keçirilən siyasi diplomatik uğurlara, müasir ordu qurduğuna görə Prezident İlham Əliyevə minnətdarlıq ifadə olunub.
Səfir Rəşad Məmmədov vurğulayıb ki, böyük Zəfərin qazanılması, Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəlməsi, iki qardaş ölkənin dinamik inkişafı ümummilli lider Heydər Əliyevin xilaskarlıq missiyasına və müəyyən etdiyi inkişaf strategiyasına bağlıdır. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın səmimi dostluq və qardaşlıq münasibətləri, liderlərimizin birgə qəbul etdikləri qətiyyətli siyasi qərarlar Qələbənin və qüdrətlənməyin əsasını təşkil edir. Səfir bildirib ki, Azərbaycan və Türkiyənin liderliyi ilə hazırda uğurla fəaliyyət göstərən Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərləri, TANAP, Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu, eləcə də perspektivdə olan digər layihələr Ulu Öndərimizin müəyyən etdiyi strategiyanın nəticələri olaraq böyük bir coğrafiyada iqtisadi yüksəlişi təmin edir.
Çıxışlarda diqqətə çatdırılıb ki, Türkiyə Cümhuriyyətinin banisi Mustafa Kamal Atatürkün “Azərbaycanın sevinci bizim sevincimiz, kədəri bizim kədərimizdir!” və ümummilli lider Heydər Əliyevin “Türkiyə ilə Azərbaycan bir millət, iki dövlətdir!” şüarları bu gün həyat reallığına çevrilib.
Dəyirmi masada 2022-ci ildə milli və dövlətçilik məsələləri üçün xüsusi əhəmiyyət daşıyan mühüm informasiyaların ənənəvi media ilə geniş ictimaiyyətə daha təsirli formada çatdırılması üçün səmərəli fikir mübadiləsi aparılıb, bəzi təkliflərin nəzərə alınmasının vacibliyi qeyd olunub.
Müzakirələrdən sonra tanınmış tarzən Abdulla Qurbaninin ifa etdiyi zəfər musiqiləri hərarətli alqışlarla qarşılanıb.
Sabir Şahtaxtı
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Ankara