Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

Səssiz qəhrəmanlıq: Cəlil müəllimin ömür hekayəsi

Səssiz qəhrəmanlıq: Cəlil müəllimin ömür hekayəsi

Bakı, 23 iyun, AZƏRTAC

İrəvanlılar... Mənim üçün bu ad təkcə bir coğrafi mənsubiyyət deyil. Bu adın içində itirilmiş evlərin qoxusu, köç zamanı susub dözən qadınların baxışları, bir də özünü tanıyandan millətə xidmət edən insanların izləri var. Onlar səs-küy salmadan gəlir, səssizcə yaşayır, öz işlərini görür və bir gün arxalarında silinməyən iz buraxaraq bu dünyadan köçürlər. Elə Cəlil müəllim kimi...

Bu fikirlər İrəvan şəhər İcmasının sədri, professor Fəridə Səfiyevanın “Səssiz qəhrəmanlıq: Cəlil müəllimin ömür hekayəsi” sərlövhəli yazısında yer alıb. AZƏRTAC yazını təqdim edir.

Cəlil Tarıverdiyev... Onu ilk dəfə görəndə elə bildim illərdir tanıyıram. Baxışlarında o doğma tanışlıq, o dərin məğrurluq vardı – doğma torpaqdan qopub gəlmiş, amma ruhunda o torpağın hər daşını, hər kölgəsini daşıyan bir İrəvanlının baxışları. Oturuşu, danışığı, söhbət zamanı əlini masanın kənarına toxundurması – bunların hamısı nəsə unudulmuş, amma qayıtmağa can atan bir yaddaş oyadırdı.

Cəlil müəllim danışanda insanın diqqəti səsinə yox, dediklərinin arxasında dayanan şəxsiyyətə yönəlirdi. Hər sözü, hər xatirəsi bir daş kimi yerini tapırdı. O, İrəvan ailəsindən olduğunu tez-tez dilə gətirməzdi, amma onunla bir az ünsiyyətdə olan hər kəs anlayardı: bu adam bir şəhərin – köçürülmüş, susdurulmuş, amma heç vaxt unudulmamış bir şəhərin övladıdır.

Ailə tarixindən, babasından, əmisi oğlanlarından danışarkən, göz önündə İrəvanın daş döşəməli küçələri, yastı damlı evləri, Azərbaycan türkcəsində danışan insanları canlanardı. Onun üçün bu xatirələr tarix kitabından kəsilmiş parçalar deyildi – canlı, nəfəs alan, səssiz danışan ruhlardı.

Peşəkar həyatında o, sadəcə mühəndis deyildi – o, quran və yaradan insan idi. 1972-ci ildə rəhbərlik etdiyi zavoddan çıxan dəmir-beton plitələr Gülüstan sarayının, Əl oyunları sarayının tavanlarına çevrildi. Həmin illərdə memarlıq üslubu ilə xalqın ruhu birləşirdi. Cəlil müəllim isə bu birliyin səssiz qəhrəmanlarından biri idi – adını lövhələrə yazdırmayan, amma hər daşın altında izi qalan insanlardan...

Cəlil müəllimin ictimai fəaliyyəti də zəngin idi. Xətai rayonundan iki dəfə deputat seçilmiş, Kənd Təsərrüfatı Komitəsində sədr müavini vəzifəsində çalışmışdı. 1989-cu ildə “Azərittifaq”da sədr müavini olarkən Qarabağa ezam edilmiş, o zaman münaqişənin yenicə alovlandığı günlərdə müdafiə istehkamlarının, səngərlərin tikintisinə rəhbərlik etmişdi. Birinci Qarabağ müharibəsinin veteranı idi.

Amma Cəlil müəllimin həyatında ən dəyərli səhifə ailəsi idi. Həyat yoldaşı Rəna xanım İbrahimbəyova təkcə Azərbaycanın tanınmış alim və ziyalısı deyil, həm də böyük İbrahimbəyovlar nəslinin ləyaqətli davamçısıdır. Eksperimental psixologiya elminin banisi Fuad İbrahimbəyovun qızıdır. Rəna xanımın əmisi oğlanları ədəbiyyat və kino sahəsinin görkəmli simaları – Rüstəm və Maqsud İbrahimbəyovlardır.

Bakı Dövlət Universitetində Rəna xanımın tələbəsi olmaq xoşbəxtliyi mənə nəsib olub. Onun zərif duruşu, nitqindəki kübarlıq əsil ziyalılığın simvolu idi. O, təkcə elmi bilik vermirdi – insan ruhuna işıq saçırdı..

Cəlil müəllimlə Rəna xanım birlikdə bir iş də qurmuşdular – kəlağayı. Bu söz bir dövrün, bir estetik düşüncənin, bir mədəniyyətin adı idi. Onlar bu qədim sənəti müasir dövrə daşıdılar. Əsl ipəkdən, əsl naxışla hazırlanmış kəlağayılar təkcə baş örtüyü deyil, bir kimlik bəyanı, mədəniyyət çağırışıdır. Bu işi onlar bir biznes kimi yox, bir missiya kimi qəbul etdilər. Bu missiyanı sevgi ilə, səbirlə, zövqlə həyata keçirdilər.

Cəlil müəllimin bir arzusu vardı – qədim İrəvan kəlağayısının naxışını tapıb onu yenidən millətə qaytarmaq. Dəfələrlə deyərdi: “Gərək o ornamenti tapıb yaşadaq. O naxış itibsə, İrəvanın bir nəfəsi də onunla itib...”

Biz çox adamlarla danışdıq, çox qapılar döydük – hələ ki, o naxış tapılmayıb. Amma mən inanıram – nə vaxtsa bir nənənin sandığından, bir xatirə qutusundan çıxacaq. O zaman Cəlil müəllimin ruhu rahatlıq tapacaq.

Cəlil müəllimin və Rəna xanımın mənə hədiyyə etdiyi bir kəlağayı var – ipək kimi yumşaq, xatirə kimi dərin. Hər dəfə onu taxanda mən yalnız bir zinət əşyasını yox, bir ömrün niyyətini, sevgisini, səssiz qəhrəmanlığını başıma salıram. O kəlağayının içində Cəlil müəllimin baxışı, səsi, sükutla danışan hekayəsi var.

Bu gün Cəlil müəllim haqq dünyasına qovuşub. Amma onun əlləri ilə yaratdığı işlər yaşayır. Sarayın tavanında, kəlağayının naxışında, Rəna xanımın davam etdirdiyi yolda yaşayır. Cəlil müəllim və Rəna xanım – bu adları düşünəndə ağlıma bircə cümlə gəlir: Səssizcə sevən, səbirlə yaradan, sayğı ilə yaşayan insanlar...

 

 

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Ərdoğanın yeni uğuru: PKK terrorçuları tərk-silah yolunda - TƏHLİL

Beynəlxalq Mülki Müdafiə Təşkilatının Baş katibi Fəxri xiyabanı ziyarət edib

Qusarda Türkdilli Dövlətlərin Xizək Kurortları İttifaqının birinci sammiti işə başlayıb

SOCAR ilə Suriya Ərəb Respublikası Hökuməti arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb

Reyn çayında suyun temperaturu 2100-cü ilədək 4,2 dərəcəyə qədər arta bilər

Prezident İlham Əliyevin Suriyanın keçid dövrü Prezidenti ilə geniş tərkibdə görüşü olub

“Məhəmməd Füzuli. Biblioqrafiya” və “Məhəmməd Füzuli. Həyatı və yaradıcılığı” kitablarının təqdimat olub

Azərbaycan Mətbuat Şurası beynəlxalq ictimaiyyətə müraciət ünvanlayıb

Milli Kitabxanada “Tovuz döyüşləri – Zəfərə gedən yol” adlı kitab sərgisi açılıb

Türkiyədə meşə yanğını səbəbindən iki məhəllə boşaldılıb

Atlantik okeanında nanoplastiklərin yüksək konsentrasiyası aşkarlanıb

“Bayer Leverkusen” klubu ABŞ millisinin üzvünü rekord məbləğə transfer edib

Rəcəb Tayyib Ərdoğan: Türkiyə 47 illik terror problemindən qurtulur

Suriyanın keçid dövrü Prezidenti Əhməd Əl Şaraa Azərbaycana işgüzar səfərə gəlib

Pekində qlobal sivilizasiyalar dialoqu üzrə nazirlər toplantısı keçirilib

“Gəmiqaya və Göygöl Tarixi-Mədəni və Təbii Kompleksi"nin UNESCO-nun ilkin siyahısına salınması mühüm addımdır

Dünya səyyahları Cəbrayılda mina zərərsizləşdirilməsi prosesini izləyiblər YENİLƏNİB

Sabah havanın temperaturu 41 dərəcəyədək artacaq

FHN isti və quru hava şəraiti ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edib

Media: Rusiya xarici işlər nazirinin KXDR-ə səfəri başlayıb

Dünya Seriyası: Azərbaycan basketbol millisi Sinqapur yığmasına qalib gəlib

Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı xarici işlər nazirləri Tiencində toplaşacaq

Dehlidə yaşayış binası çöküb: ölənlər və itkin düşənlər var

Avropa birinciliyi: Azərbaycanın 5 boksçusu yarımfinala yüksəlib

Gecikdirilmiş 160 min manatdan çox vəsaitin işçilərə ödənilməsi təmin edilib

Hindistanda körpünün çökməsi nəticəsində ölənlərin sayı 20-yə çatıb

FHN-in Şimal Regional Mərkəzi nümunəvi obyekt mülki müdafiə məşqi təşkil edib

Rusiya ordusu Ukraynanın Çernovtsı vilayətinə PUA və raket hücumu edib

Əbu-Dabi görüşünün uğurları Azərbaycan Liderinin qətiyyətinin nəticəsidir - ŞƏRH

Sumqayıtda qəsdən adam öldürməkdə şübhəli bilinən şəxs tutulub

Paytaxt küçələri yenidən yuyulub

Azərbaycan Ordusunda müxtəlif xarici dillər üzrə təşkil olunmuş kursların buraxılış mərasimi keçirilib

Azərbaycan və Gürcüstan arasında nəqliyyat sahəsində əməkdaşlıq məsələləri müzakirə edilib

Narkotik vasitələr əkib-becərən Qəbələ sakini saxlanılıb VİDEO

Narkotik vasitələr əkib-becərən Qəbələ sakini saxlanılıb VİDEO

Şəki sakinini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb

DİN: ⁠Cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 50 nəfər saxlanılıb

Bakıda "Yeddi Gözəl” İpək Kəlağayı Kolleksiyasının təqdimatı olub

Hər foto bir dövrün izini qoyur - Ümumdünya Fotoqraflar Günündə peşəkar fotoqrafla SÖHBƏT

Beyləqanda narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsində şübhəli bilinən 9 nəfər saxlanılıb

ABŞ məhkəməsi Prezidentin doğum hüququ əsasında vətəndaşlığı qadağan edən fərmanını bloklayıb

Səbrin sonuncu damlası - Tovuz döyüşləri

Danimarkada qadınlar məcburi hərbi xidmətə cəlb ediləcək

İsmayıllıda zəlzələ olub

İyulun 12-si Ümumdünya Fotoqraflar Günüdür

Avstriya telekanalı Çexiya bazarlarını “silah həvəskarları üçün cənnət” kimi xarakterizə edib

Ağ ev federal səviyyədə kütləvi ixtisar planlarını nəzərdən keçirir

Çində satılan hər 100 avtomobildən 44-ü elektromobildir

Avropada anomal istilər onlarla insanın həyatına son qoyub

Gürcüstanda yaşayan soydaşlarımıza bədii kitablar verilib

Van İ: ABŞ Çinə bərabər, hörmətli və qarşılıqlı faydalı şəkildə davranmalıdır

Deputatların təşəbbüsü ilə vəkillər daha 5 rayonda vətəndaşlara hüquqi yardım göstəriblər

Almaniyada sərnişin avtobusu aşıb, altı nəfər xəsarət alıb

"Azərişıq" ASC-nin keçirdiyi müsabiqənin nəticələri açıqlanıb

Azərbaycan Respublikası və vətəndaşları 40 gündə 6 seçkidə qalib gəlib

"Beşiktaş" Orkun Kökçü üçün "Benfika" ilə danışıqlara başlayıb

"Atletiko"nun sabiq futbolçusu "Turan Tovuz"a keçib

"Qarabağ" növbəti transferini həyata keçirib

Almaniya hökuməti sualtı qayıqlar istehsalı şirkətində təhlükəsizlik maraqlarını gücləndirmək niyyətindədir

Marneulidə soydaşlarımıza təmənnasız hüquqi yardım göstərilir

Laçında ceyran balası ilə görünüb VİDEO

Laçında ceyran balası ilə görünüb VİDEO

ABŞ-ın tətbiq etdiyi yeni qəhvə tarifləri Braziliya bazarını silkələyib

Dağıstanında sudan kütləvi zəhərlənmədən sonra kommunal təsərrüfat rəhbəri həbs edilib

Mariam Kvrivişvili: Azərbaycanda çox məhsuldar görüşlərimiz oldu

Yaponiya, ABŞ və Cənubi Koreya Pxenyana qarşı əməkdaşlığı bir daha təsdiqləyib

Bakı Ali Neft Məktəbində “Məzun günü” keçirilib

Azərbaycan əraziləri Ermənistanın işğalı altında olan zaman əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə veriblər – MƏHKƏMƏ VİDEO

Azərbaycan əraziləri Ermənistanın işğalı altında olan zaman əsirlikdə və girovluqda saxlanılmış şəxslər ifadə veriblər – MƏHKƏMƏ VİDEO

“Volkswagen” şirkəti ilk dəfə olaraq Çindəki zavodlarından birini bağlayır

"Daşkəsən" dəmir filizi layihəsi üzrə əsas mərhələlərdən birinə start verildi

Milli Məclisin sədri Srebrenitsa qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş anım mərasimində iştirak edib

Ölkə və beynəlxalq arenalarda uğur qazanan Naxçıvan idmançıları mükafatlandırılıb

Əcnəbilərin Gürcüstanda qalmaq şərtləri dəyişir

Şəki-Zaqatala rayonlarının aqroturizm məkanlarına mediatur təşkil edilib VİDEO

Şəki-Zaqatala rayonlarının aqroturizm məkanlarına mediatur təşkil edilib VİDEO

YAP-ın təşkilatçılığı ilə “Tərəqqi yolunun başlanğıcı: müstəqil və qüdrətli Azərbaycan naminə” mövzusunda tədbir keçirilib

Gənclərin İnkişaf və Karyera Mərkəzi ilin ilk yarısını uğurla başa vurub

Britaniyaya bir gündə 573 miqrant qanunsuz daxil olub

Bişkekdə “Çınqız akılı” və “Çınqızın müdrikliyi” kitablarının təqdimatı keçirilib

UNESCO-da Azərbaycanın mədəni irs abidələrini qorumasından danışılıb

“Qarabağ” “Tvente” ilə ilk oyunda əzmkar qələbə qazanıb

Tural Gəncəliyev: Sülhə aparan ən uğurlu yol vasitəçilərsiz, təkbətək formatlı danışıqlardır

Londonda 17 mərtəbəli binada yanğın başlayıb

Süleymaniyyədə PKK terrorçularının tərk-silah prosesinin ikinci mərhələsi olacaq

Dünya səyyahları Laçında yaradıcılıq mərkəzləri ilə tanış olublar  YENİLƏNİB FOTO

Serbiya millisinin sabiq futbolçusu Azərbaycan klubuna keçib

Koalisiya hökumətində yer alan partiyalar arasında Konstitusiya Məhkəməsinə hakim təyinatı məsələsində fikir ayrılığı yaranıb

Polis ikitəkərli nəqliyyat vasitələrinin sürücülərinə xəbərdarlıq edib VİDEO

Polis ikitəkərli nəqliyyat vasitələrinin sürücülərinə xəbərdarlıq edib VİDEO

“Əkinçi” qəzetinin 150 illiyinə ithaf olunmuş kitab nəşr edilib

“Trabzonspor”un anlaşdığı futbolçu Türkiyəyə gəlib

Pərakəndə ticarət şəbəkəsində istehlakçılara 29,6 milyard manatlıq məhsul satılıb

Xocasəndə 20 yaşlı qızın binadan yıxılaraq ölməsi faktı ilə bağlı cinayət işi başlanıb

Konfrans Liqası: “Zirə” – “Hayduk” matçının hakimləri bəlli olub

İqtisadi Şuranın iclası keçirilib

Qlobal İnnovasiya İndeksi üzrə əlaqələndirmə qrupunun növbəti iclası keçirilib

Deputat: Azərbaycan və Ermənistan yekun sülhə bir qədər də yaxınlaşdı

Bakı, Sumqayıt, Abşeron və Naxçıvanda iyul ayının pensiyaları ödənilib

Növbəti depozit hərracları keçirilib

Yanvar-may aylarında Azərbaycan 161 ölkədəki tərəfdaşları ilə ticarət əməliyyatları həyata keçirib

AQTA: Ukraynanın istehsalçı şirkətinə qoyulan məhdudiyyət aradan qaldırılıb

“Roma” qapıçısı ilə müqavilənin müddətini uzadıb

Bakı, Sumqayıt, Lənkəran və Xaçmazda ağac və kolların qanunsuz kəsilməsi faktları aşkarlanıb

TƏBİB: Bakı, Sumqayıt və Abşerondakı nümunəvi tibb müəssisələrinin region xəstəxanalarına dəstək göstərməsi nəzərdə tutulub