Şamaxı, 29 mart (AZƏRTAC). 31 mart - Azərbaycanlıların soyqırımı günü Şamaxıda kütləvi anma tədbirləri ilə qeyd edilmişdir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bununla əlaqədar rayon mədəniyyət evində keçirilən yığıncaqda mütəxəssislər, tarixçilər, o cümlədən Azərbaycanda Vətəndaş Cəmiyyətinin İnkişafına Yardım Assosiasiyasının vitse-prezidenti Vəli Əlibəyov, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Məhərrəm Zülfüqarlı, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Minəxanım Əsədli, hüquqşünas Arzuxan Əlizadə, tarix üzrə fəlsəfə doktoru Dəyanət Musayev çıxış edərək 1918-ci ildə Cənubi Qafqazda baş verən hadisələrdən, o vaxt Şamaxı qəzasında daşnakların törətdikləri kütləvi qətliamlardan bəhs etmiş, tarixi faktları diqqətə çatdırmışlar.

Göstərilmişdir ki, əvvəlcədən planlaşdırılan kütləvi qətllərə hazırlıq məqsədilə Stepan Şaumyanın göstərişi ilə Stepyan Lalayan 1917-ci ilin sonu 1918-ci ilin əvvəllərindən başlayaraq Şamaxıda yaşayan ermənilərə gizli surətdə silah-sursat paylamışdır.

1918-ci ilin mart-aprel aylarında qəza mərkəzi və Şamaxının 120 kəndindən 86-sı ermənilərin basqınına məruz qalmışdır. O vaxt yaradılmış istintaq komissiyasının 53 kənddə apardığı araşdırmalar (komissiyanın araşdırmaları yarımçıq saxlanılmışdır) nəticəsində təcavüz zamanı 8027 nəfər (bəzi məlumatlara görə 40 min nəfər) azərbaycanlının vəhşicəsinə qətlə yetirildiyi məlum olmuşdur. Onların da yarısı uşaqlar və qadınlardır. Şamaxının özündə yüzlərlə sakin Cümə məscidinə doldurularaq yandırılmışdır. Qətliamlar zamanı 22 nəfər nüfuzlu ağsaqqal və ziyalı öldürülmüşdür.

Yığıncaqda 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə ermənilərin Xocalıda törətdikləri növbəti qətliam barədə də ətraflı danışılaraq azərbaycanlılara qarşı soyqırımı siyasətinin bu gün də davam etdirildiyi vurğulanmışdır. Bir gecədə Xocalıda 613 nəfər, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq, 70 ahıl öldürülmüş, 487 nəfər yaralanmış, 1275 nəfər girov götürülmüşdür.

Tədbirdə iştirakçılara Bakı, Şamaxı, Quba və digər ərazilərdə törədilmiş soyqırımından bəhs edən “Azərbaycan həqiqətləri” adlı 8 hissədən ibarət disklər və Milli Məclisin deputatı Elxan Süleymanovun, Məhərrəm Zülfüqarlının və Dəyanət Musayevin müəllifliyi ilə buraxılmış “Şamaxı qırmızı terrorun hədəfində” kitabı barədə ətraflı məlumat verilmiş, daşnakların azərbaycanlılara qarşı törətdikləri soyqırımı ilə əlaqədar tarixi həqiqətlərin üzə çıxarılması sahəsində bunların əhəmiyyətindən bəhs etmişlər.

Yığıncaqda vaxtilə ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin, bu gün isə ulu öndərimizin siyasi varisi Prezident İlham Əliyevin ermənilərin məkrli niyyətlərinin qarşısının alınması, azərbaycanlılara qarşı törədilmiş soyqırımının dünya ictimaiyyətinə çatdırılması və tanıdılması sahəsində ardıcıl və məqsədyönlü fəaliyyətləri barədə də ətraflı danışılmışdır. Bildirilmişdir ki, artıq yalan, böhtan üzərində köklənmiş erməni təbliğatı iflasa uğradılmışdır. Dünya ölkələri biri-birinin ardınca Xocalı soyqırımını tanımaqdadır. Azərbaycanın getdikcə artan nüfuzu, iqtisadi və hərbi qüdrəti mənfur erməni niyyətlərini puça çıxaracaqdır.