Ankara, 6 noyabr, AZƏRTAC

Ankaradakı Əhməd Cavad İnstitutu təzyiq və təqiblərə məruz qalmış Türk dünyası ziyalılarının görkəmli nümayəndələrinin irsini qoruyub saxlamaq və gələcək nəsillərə çatdırmaq məqsədi güdür. İnstitutumuzun fəaliyyətinin prioritet istiqamətlərindən biri də Türkiyə ilə Azərbaycan arasında əlaqələrin möhkəmlənməsinə töhfə verməkdir.

Bu sözləri Türkiyənin Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) liderinin baş müşaviri, paytaxtın Əhməd Cavad İnstitutuna rəhbərlik edən professor Ruhi Ersoy AZƏRTAC-a müsahibəsində deyib.

Onun sözlərinə görə, Ankarada belə bir institutun yaradılması haqqında qərar MHP rəhbərliyi tərəfindən Azərbaycan və bütün Türk dünyasının ədəbi-bədii fikrinin görkəmli nümayəndələrindən birinin xalqın ideallarına sadiq qalan xidmətləri fonunda verilib.

Professor əlavə edib: “Şair və mütəfəkkir Əhməd Cavadı 1937-ci ildə Osmanlı dövləti sıralarında Balkan müharibəsində iştirak etdiyi üçün edam ediblər. O, dindirilmə zamanı qardaş xalqa dəstək məqsədilə Türkiyəyə səfər etdiyini, Gürcüstanla sərhədi saxta pasportla keçdiyini açıq şəkildə bildirib. O, güllələndi, amma Türkiyə sevgisindən vaz keçmədi”.

İnstitut rəhbəri qələmindən məşhur “Çırpınırdı Qara dəniz” mahnısının sətirlərinin çıxdığı Azərbaycan ziyalılarının görkəmli nümayəndəsinin yaradıcılığını yüksək qiymətləndirib. O vurğulayıb: “1914-1915-ci illərdə Osmanlı dövlətinin “Həmidiyyə” hərbi gəmiləri Qara dənizin şərqinə doğru yola çıxanda, həmin vaxt Əhməd Cavad türk xalqını dəstəkləyən sətirlər yazıb. İzmirin təcavüzkarların işğalından azad edildiyi günlərdə şairin bəstəkar Üzeyir Hacıbəyli ilə birlikdə məşhur “Çırpınırdı Qara dəniz” mahnısını yaradıb”. Türkiyəli professor bu məşhur mahnının Türkiyədə ilk dəfə 1924-cü ildə Mustafa Kamal Atatürkün iştirakı ilə səsləndirildiyini xatırladıb.

R.Ersoy Azərbaycanın Dövlət Himninin sətirlərinin müəllifini əsl vətənpərvər, Türk dünyasının ziyalısı və mübariz ziyalısı adlandırıb. “Biz Əhməd Cavadın xatirəsini ehtiramla yad etməyi, Azərbaycan xalqının bu görkəmli qələm ustadının irsini Türkiyə, Azərbaycan ictimaiyyətinə və bütün Türk dünyasına çatdırmağı özümüzə borc bilirik”, - deyə Ankara İnstitutunun rəhbəri vurğulayıb.

Professor Ersoy qeyd edib ki, türk və Azərbaycan xalqları arasında dostluq əlaqələrinin tarixi əsrlərə gedib çıxır. “Ölkələrimizin gənc vətəndaşları bu gün 44 günlük Vətən müharibəsi zamanı göstərdikləri qəhrəmanlıqları müzakirə edirlər. Bununla belə, Qafqaz İslam Ordusunun tarixi missiyasını da unutmaq olmaz. Çalışırıq ki, gənc nəslin hər bir nümayəndəsi Nuru Paşanın əsgərlərinin qəhrəmanlığı haqqında da məlumata malik olsun”.

İnstitut rəhbəri Nəriman Nərimanovun vaxtilə Türkiyəyə göstərdiyi yardımlardan da danışıb. O, müasir Azərbaycanı “Qərbi və Şərqi türk xalqları arasında mərkəz və birləşdirici körpü” adlandırıb.

R.Ersoy xatırladıb ki, Ermənistanın Azərbaycan torpaqlarını işğal etdiyi dövrdə Türkiyədə Azərbaycan xalqının ədalətli mövqeyini dəstəkləyən çoxsaylı aksiyalar təşkil olunub, 44 günlük müharibədə Qələbə ilə bağlı isə Türkiyə vətəndaşları da Azərbaycandakı qardaşları kimi üzlərində eyni sevinclə küçələrə axışıblar.

O vurğulayıb: “Xalqlarımızın tarixi və mədəni birliyinə əsaslanan iki ölkənin həmrəyliyinin daha da gücləndirilməsi vacibdir. Bizim üçün Türkiyə və Azərbaycanın taleyi ayrılmaz bir bütövdür”. MHP liderinin baş müşaviri Atatürkün “Azərbaycanın sevinci sevincimiz, kədəri kədərimizdir” kəlamını da sitat gətirib. Onun sözlərinə görə, “mədəni diplomatiya” türk xalqlarını yaxınlaşdırmaq, Əhməd Cavad və türk ziyalılarının digər nümayəndələrinin irsini təbliğ etmək üçün mühüm vasitədir.

Türkiyəli professor noyabrın 8-də Ankarada keçirilməsi planlaşdırılan tədbirdə Əhməd Cavadın şeirləri əsasında hazırlanmış 14 əsərin təqdim ediləcəyinə diqqət çəkib. “Məşhur “Çırpınırdı Qara dəniz” mahnısının hər misrası müxtəlif türk dillərində səslənəcək ki, bu da Türk dünyasının ortaq ruhunun daha bir simvoluna çevriləcək”, - deyə Ersoy sözlərinə davam edib.

İnstitut rəhbəri paytaxtın Etimesqut rayon bələdiyyəsinin Ankara küçələrindən birinə Əhməd Cavadın adının verilməsi ilə bağlı qərarını xatırladıb. O, həmçinin bildirib ki, MHP rəhbərliyi Kahramanmaraş şəhər rəhbərliyi qarşısında Azərbaycan prospektinə gedən küçələrin hər birinə Azərbaycan ziyalılarının görkəmli nümayəndələrinin adlarının verilməsi məsələsini qaldırmağı planlaşdırır. “Biz Əli bəy Hüseynzadənin, Əhməd Cavadın, Hüseyn Cavidin və digər Azərbaycan oğullarının adlarının Türkiyədə əbədiləşdirilməsini istəyirik”, - deyə professor Ersoy vurğulayıb.

Ramin Abdullayev

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Ankara