Bakı, 27 yanvar, AZƏRTAC

Azərbaycan digər beynəlxalq təşkilatlar kimi, AŞPA ilə də uzun müddətdir əməkdaşlıq edir. Ötən dövrdə Azərbaycan ilə AŞPA arasında müxtəlif dövrlərdə fikir ayrılıqları olub, lakin əməkdaşlıq hər zaman davam edib. Belə olan halda, sual yaranır, hazırkı dövrdə münasibətləri gərginləşdirən hansı məqamlardır və bu məqamların əsl məğzi nədir? Hesab edirəm ki, əsl məsələ AŞPA-nın insan haqları, demokratiya və qanunun aliliyi “şüarı” altında gizlətdiyi əsas məqsədidir. Bu məqsəd isə birbaşa Fransanın təşəbbüsü ilə həyata keçirilir. Bir sıra hallarda Fransa öz istəklərini Almaniya vasitəsilə reallaşdırmağa çalışır. Buna səbəb Fransanın xarici siyasətində yaşanan ardıcıl uğursuzluqlar və onun nüfuzdan düşməsidir. Buna görə də Fransa Almaniya vasitəsilə AŞPA-nı Azərbaycana qarşı alət kimi istifadə etməyə çalışır. Çox təəssüf ki, bu çirkin niyyətə almaniyalı deputatlar da alət oldular. Əslində, Almaniyanın prosesə cəlb olunası həm də izi azdırmaq məqsədi daşıyır. Digər deputatların prosesə cəlbi isə “xristian həmrəyliyi”, eyni zamanda, böyük ehtimalla AŞPA deputatlarının işgüzar və kommersiya maraqları ilə izah olunmalıdır.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında “İnformasiya və Sosial Təşəbbüslərə Dəstək” İctimai Birliyinin sədri Cəsarət Hüseynzadə səsləndirib.

O bildirib ki, Azərbaycan daim bərabər və ədalətli münasibətlərin tərəfdarı olub. Bu gün AŞPA-nın Qarabağı könüllü olaraq tərk edən etnik ermənilərə münasibəti Ermənistandan qovulan azərbaycanlılarla bağlı mövqeyi ilə eyni deyil. Əslində, eyni olmamalıdır. Lakin AŞPA-nın eyni olmayan münasibəti erməniləri üstün tutmasıdır. Azərbaycanlılar ermənilərdən fərqli olaraq öz xoşu ilə deyil, məcburi şəkildə Ermənistandan qovulublar. Azərbaycanlılar ermənilərdən fərqli olaraq, xüsusi müşayiətlə deyil, gecə gizli yollarla qaçıb canlarını qurtarıblar. Ən əsası, söhbət 1 milyon qaçın və məcburi köçkün azərbaycanlı ilə təqribən 50 minə yaxın ermənin müqayisəsindən getməli idi. Öz dədə-baba torpaqlarından qovulan azərbaycanlılardan fərqli olaraq, bu ermənilərin təqribən yarıdan çoxu qanunsuz silahlı birləşmələrin nümayəndələri və bəzi Yaxın Şərq ölkələrindən gətirilərək torpaqlarımızda qeyri-qanuni şəkildə məskunlaşdırılanlardır. Qeyd olunan faktlar təkcə Azərbaycan dövlətini deyil, həm də Azərbaycan ictimaiyyətini kifayət qədər çox narahat edir.

“Başqa bir məqama diqqəti çəkək. AŞPA 2023-cü il oktyabrın 23-də “Dağlıq Qarabağda humanitar vəziyyət” adlı qətnamə qəbul edib. Həmin qətnamənin 23-cü bəndində təşkilat Azərbaycanı açıq-aşkar təhdid edərək, sentyabrın 19-da həyata keçirilən lokal xarakterli antiterror tədbirlərini “hərbi əməliyyatlar” kimi qiymətləndirib, “Dağlıq Qarabağın erməni əhalisinin humanitar vəziyyəti”ndən ciddi narahatlığını ifadə edib və Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsini 2024-cü ilin ilk iclasında tanımamaqla hədələyib. Bu yanaşma heç də bərabərhüquqlu münasibətləri ehtiva etmir, eyni zamanda, Azərbaycanın suveren hüquqlarına qarşı çıxmaqdır. Frank Şvabe etimadnamə ilə bağlı təşəbbüsü irəli sürərkən söylədiyi çıxışında müxtəlif bəhanələr gətirərək Azərbaycanı təşkilatla əməkdaşlıqdan yayınmaqda ittiham edib. Sual olunur ki, yaxın keçmişdə ermənilər Qarabağda Rusiya sülhməramlılarının himayəsi altında Azərbaycanın təbii sərvətlərini talayanda, ekologiyaya zərər vuranda, bu fəaliyyət 100 minlərlə vətəndaşın sağlamlığına təhlükə olanda AŞPA niyə susurdu? Həmin vaxt AŞPA nümayəndələri Azərbaycan rəsmiləri və ekofəallarla birgə monitorinq aparılması təşəbbüsü ilə də çıxış edə bilərdilər”, - deyə QHT sədri vurğulayıb.

C.Hüseynzadə əlavə edib ki, AŞPA-nın mövqeyində qərəzi sübuta yetirən digər faktlar da var. Qurumun ATƏT-i də Azərbaycanla əməkdaşlıqdan uzaqlaşdırmaq üçün ciddi cəhdlər göstərməsi ölkəmizə qarşı xüsusi planın mövcudluğunu bir daha sübuta yetirir. Nəticə etibarilə AŞPA Almaniya və Fransanın əlində oyuncağa çevrilib. Fransa Azərbaycana qarşı bu qurumdan istifadə edir və ölkəmizə təzyiq göstərir. Eyni zamanda, AŞPA vasitəsilə digər qurumlara da təsir etməyə çalışır. Bu təşkilatda Azərbaycana qarşı ermənipərəst, islamofob qüvvələr hər zaman olub. Onların daha da aktivləşməsinin əsas səbəbi isə Azərbaycanın öz suveren ərazisini tam bərpa etməsidir. Etiraf edək ki, Azərbaycan Qarabağın və ətraf rayonların işğal altında olduğu dövrdə beynəlxalq təşkilatlarda bir qədər fərqli mövqe sərgiləyirdi və biz hesab edirdik ki, bu qurumlar işğala son qoyulmasında ölkəmizə dəstək verəcək. Çox təəssüf ki, bu dəstəyi almayan Azərbaycan haqlı olaraq öz mövqeyini açıq və sərt formada müdafiə edir. Əməkdaşlıq bərabər hüquqlara və ədalətə əsaslanmalıdır. Hesab edirəm ki, beynəlxalq təşkilatlar davranışları ilə regionda dayanıqlı sülhün inkişafına dəstək verməlidir. Amma bəzi təşkilatlar tam əksinə, həll olunmuş münaqişələri alovlandırmağa cəhd göstərir. Sülh olmayan heç bir regionda insan haqları, demokratiya və qanunun aliliyi olmayacaq. Azərbaycan regionda etimad mühiti və dayanıqlı sülh istəyir, bəs AŞPA nə istəyir? Məncə, AŞPA-nın deputatları bu sual ətrafında düşünsələr daha yaxşı olar.