Masallı, 26 fevral, İlkin Adıyev, AZƏRTAC

Xocalıda baş verənlər bəşər tarixinin ən qanlı faciəsidir. Bu hadisədən 31 il keçməsinə baxmayaraq, Xocalı qətliamı hər kəsin qan yaddaşındadır.

AZƏRTAC-ın bölgə müxbiri erməni vəhşiliklərindən canını zorla qurtaran ailə ilə həmsöhbət olub, onların ağrılı-acılı xatirələrini qələmə alıb.

Xocalı rayonundan olan məcburi köçkün Yusif Quliyevin ailəsi Masallı rayonunda məskunlaşıb. Yusif dayı o günləri xatırlamağın ağır olduğunu, həmin faciəni sözlə ifadə etməkdə çətinlik çəkdiyini bildirib: “Ermənilərin bizə qarşı soyqırımı siyasəti 1988-ci ildən başlayıb. Dəmir yol stansiyasında işləyirdim. Məndən başqa azərbaycanlı iki qardaş da var idi, işçilərin qalanı hamısı erməni idi. O iki qardaşı döyərək öldürdülər və meyitlərini çaya atdılar. Xocalı hadisələrinə kimi bizim başımıza açmadıqları oyun qalmadı. Bu hadisədən əvvəl də ermənilər azərbaycanlıları dəhşətli şəkildə qətlə yetirirdi. Gecələr benzinlə dolu butulkaları yandırıb evlərimizə atırdılar. Harada azərbaycanlı görürdülər döyüb öldürürdülər.

Böyük oğlum bağçaya gedirdi. Tərbiyəçi uşağın iki barmağını sındırmışdı. Avtomatın süngüsü ilə insanların sinəsinə Xankəndi yazırdılar. Bu dəhşətli anları heç vaxt unuda bilmirəm. Bizim Xocalıdan sağ çıxmağımız isə yoldaşımın atasının Şuşada rəhmətə getməsi oldu. Fevralın 25-dən 26-na keçən gecə biz Şuşa şəhərində idik. Xocalı faciəsini də orada eşitdik. Bundan sonra biz evimizə qayıda bilmədik. Bir müddət Şuşada qalandan sonra indiki Şirvan şəhərinə, oradan da Masallı rayonuna gəldik. Burada məskunlaşdıq”.

İllər keçməsinə baxmayaraq, o dəhşətli hadisələrin yaddaşından silinməyəcəyini söyləyən Xocalı sakini Kamilə Quliyeva deyib: “Həmin hadisədən bir həftə əvvəl atam Şuşada rəhmətə getmişdi, biz birtəhər hüzr yerinə gedib çıxa bildik. Sonra eşitdik ki, ermənilər Xocalıda dəhşətli vəhşiliklər ediblər. İnsanlığa sığmaz dərəcədə faciə törədilib. Dayım oğlu, bacımın qaynı vəhşicəsinə qətlə yetirilib. Qonşumuz Güllü xalanı işgəncə ilə öldürüblər. Bu soyqırımı Azərbaycan tarixinin ən dəhşətli və faciəvi hadisəsidir. Yaşlı insanlar, qadınlar, körpə uşaqlar qətlə yetirildi. Allah ermənilərin bəlasını versin”.

Hazırda Xocalı soyqırımı barədə dünya ictimaiyyətinin məlumatlandırılması, Azərbaycan həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması xarici siyasətimizin əsas istiqamətlərindən biridir.

Qeyd edək ki, 1992-ci il fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni silahlı dəstələri Xocalıda azərbaycanlılara qarşı soyqırımı törədib. Nəticədə 613 nəfər, o cümlədən 106 qadın, 63 uşaq, 70 qoca xüsusi amansızlıqla qətlə yetirilib, 1275 dinc sakin əsir götürülüb, 150 nəfərin taleyi isə hələ də məlum deyil. Bu soyqırımı aktı nəticəsində 8 ailə tamamilə məhv edilib, 25 uşaq hər iki valideynini, 130 uşaq isə valideynlərindən birini itirib.