Bakı, 3 noyabr, AZƏRTAC

Süd vəzi xərçəngi müalicəsində kemoterapi alan insanların 75 faizə qədəri, “beyin dumanı” və ya “kimya beyin” kimi tanınan idrak pozğunluğu yaşayır. Bu hal, xəstələrin xatırlama, aydın düşünmə və diqqət mərkəzində qalmaqda çətinlik çəkdikləri bir vəziyyəti təsvir edir. Bununla bağlı Ottava Universitetinin İnsan Kinetikası Məktəbinin professoru Cennifer Brunet və komandası tərəfindən aparılan yeni tədqiqat süd vəzi xərçəngi üçün kemoterapi keçən qadınlar üzərində aparılıb.

AZƏRTAC xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, araşdırmanın nəticələri, kemoterapi alan qadınların aerobik idman növü proqramına qatılması ilə “beyin dumanı”nın təsirinin azaldığını və idrak funksiyalarının yaxşılaşdığını göstərir.

C.Brunet bildirib ki, xərçəng xəstələri üçün idrak pozğunluğunun müalicəsində hazırda standart bir üsul yoxdur və aerobik məşqlər bu sahədə ümidverici bir yol ola bilər. O, qeyd edib ki, əksər insanlar beyin dumanının yaratdığı çətinlikləri, xüsusilə aydın düşünmək, məlumatı emal etmək və ya diqqət mərkəzində qalmaqda çətinlik çəkdiklərini yaşayır.

Bu tədqiqat üçün Ottava və Vankuver şəhərlərindən I-III mərhələ süd vəzi xərçəngi diaqnozu qoyulmuş 57 qadın işə götürülüb. Tədqiqatın bütün iştirakçıları 12-24 həftəlik aerobik məşq proqramında iştirak ediblər. 28 qadın məşqlərə kemoterapiya ilə eyni vaxtda başlayıb, digər 29 qadın isə kemoterapi bitdikdən sonra məşqlərə qoşulub. Məlum olub ki, aerobik məşqlərə kemoterapiya zamanı başlayan qadınların idrak funksiyaları daha yaxşı olub və həyat keyfiyyəti baxımından müsbət nəticələr əldə ediblər.

C.Brunet bunu belə izah edib: “Məşq, “beyin dumanı”nı tamamilə aradan qaldırmasa da, bəzi əsas səbəbləri aradan qaldıra bilər və xəstələrin gündəlik həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqda əhəmiyyətli rol oynaya bilər”.

Xəstə və sağlamlıq təminatçıları üçün idrak pozğunluğuna qarşı təsirli vasitələr tapmaq əhəmiyyətlidir. Bu barədə danışan MemorialCare Xərçəng İnstitutunun həkimi Bhavana Pathak qeyd edib ki, aerobik fəaliyyətin idrak funksiyasını yaxşılaşdırmaqda təsiri olan digər xəstəliklərdə də müsbət nəticələr verib. O, həmçinin bu cür tədqiqatların həyat keyfiyyətini artırmaq üçün müalicə seçimlərini daha müsbət nəticələrə yönləndirə biləcəyini vurğulayıb. Bundan əlavə, “Providence Saint John” Sağlamlıq Mərkəzində Qadın Sağlamlığı və Sağlamlıq İnstitutunun fiziki terapiya üzrə mütəxəssisi Diana Garrett, kemoterapiya zamanı və ya sonrasında həyata keçirilən fiziki fəaliyyətin sağlamlıq və idrak funksiyalarına faydaları haqqında müsbət nəticələr əldə edildiyini bildirib.

C.Brunet və komandası tərəfindən əldə edilən nəticələr süd vəzi xərçəngi üçün kemoterapi keçmiş qadınların idrak funksiyalarını yaxşılaşdırmaq üçün aerobik məşqlərin vacibliyini vurğulasa da, bu sahədə əlavə tədqiqatlara ehtiyac var. Gələcəkdə idrak pozğunluğunun qarşısını almaq və ya təsirini azaltmaq üçün fərqli yanaşmaların inkişafı və onların xəstələrin uzunmüddətli sağ qalmasına və həyat keyfiyyətinə təsirinin araşdırılması vacibdir.