Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

CƏMİYYƏT

Kouçluq: Həyatımızı yönləndirən gücün tarixi və bugünkü rolu

Kouçluq: Həyatımızı yönləndirən gücün tarixi və bugünkü rolu

Kouçluq dünyanın 76 universitetində, o cümlədən Harvard, Kembric, Stanford kimi ali təhsil ocaqlarında magistr dərəcəsi, 21 universitetində isə fəlsəfə doktoru (PhD) dərəcəsi üzrə tədris edilir. Həmin proqramlar bu sahənin tətbiqinə dair nəzəri və praktiki bilikləri əhatə edərək, dünyanın ən yaxşı universitetlərində gələcəyin liderlərini və kouçlarını yetişdirir.

Son illərdə dünyada şəxsi inkişaf və peşəkar yönləndirmə sahələrində ən çox diqqət çəkən anlayışlardan biri kouçluqdur. Müasir termin olan kouçluğun psixoloji fəaliyyətdən əsas fərqi odur ki, psixoloqlar, insanların emosional, psixoloji və davranış məsələlərini həll etməyə yönəlirlər. Onlar müxtəlif psixoloji problemlərə diaqnoz qoyur və müalicə edirlər. Psixoloqlar, insanların keçmiş təcrübələrinə və daxili dünyalarına fokuslanaraq, şəxsi və sosial məsələləri araşdırır və bu məsələlərə həll tapmaq üçün müalicə metodlarından istifadə edirlər. Kouçlar isə insanların gələcəkdəki məqsədlərinə çatmalarına və potensiallarını maksimum dərəcədə həyata keçirmələrinə kömək edirlər. Kouçluq daha çox gələcəyə yönələn və hərəkətə əsaslanan bir yanaşmadır. Kouçlar şəxslərə məqsəd qoymaq, planlamaq, qərar qəbul etmək və həyatlarını yaxşılaşdırmaq üçün dəstək göstərirlər. Onlar daha çox nə edəcəyinizi və necə edəcəyinizi tapmağa kömək edirlər.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu sözləri şüuraltı üzrə uzman, şəxsi inkişaf üzrə kouç, beynəlxalq dərəcəli təlimçi İlahə Adil söyləyib.

İ.Adilin sözlərinə görə, kouçluğun peşə olaraq tarixi qədim dövrlərə dayanmasa da bu sahə XIX əsrdən etibarən zənginləşmiş, formalaşmışdır və hazırda dünyada idman, dəb, düzgün qidalanma, şəxsi həyat, spiritual (mənəvi) həyat, siyasət, biznes və s. istiqamətlərdə geniş tətbiq edilir.

1. Qədim dövrlər və ilk məşhur həyat məsləhətçiləri: Kouçluğun kökləri qədim Yunan və Roma dövrlərinə gedib çıxır. Filosoflar və həyat məsləhətçiləri, insanların həyatlarını necə daha yaxşı idarə etməli olduqları ilə bağlı təlimlər vermişlər. Məsələn, Sokrat və Aristotel insanlara özlərini tanımağa və daha yaxşı qərarlar verməyə təşviq edirdilər.

2. XIX və XX əsr: Kouçluq anlayışının müasir dövrü, 20-ci əsrin ortalarında başlayır. Bu dövrdə insanların psixologiya, təhsil və iş dünyasında özünə kömək və rəhbərlik etmək ehtiyacları artmağa başladı. Alfred Adler, Karl Yung kimi şəxslərin işləri insanların öz inkişaflarına yönəlmiş metodların formalaşmasına təsir etdi. 1960-70-ci illərdə isə şəxsi inkişaf və potensialın artırılması ilə bağlı daha geniş bir maraq yarandı.

3. Peşəkar kouçluğun inkişafı: Tomas Leonard və Con Vaytmor kimi şəxslər 1980-1990-cı illərdə kouçluq anlayışını müasir peşə sahəsi kimi formalaşdırdılar. Tomas Leonard personal və biznes kouçluğunun ilkin formalarını inkişaf etdirdi və kouçluğun strukturlaşdırılmış bir metodologiyasını təqdim etdi. Con Vaytmor isə 1990-cı illərdə məşhurlaşan GROW modelini təklif edərək kouçluğun strukturlu yanaşmalarını təqdim etdi.

O bildirib ki, son 70 ildə kouçluq həm şəxsi inkişaf, həm də peşəkar sahələrdə geniş yayılaraq müasir dünyanın vacib və təcili ehtiyaclarından birinə çevrilib. Bu dövrdə kouçluq əsasən aşağıdakı sahələrdə aktualdır:

1. Şəxsi inkişaf və özünütəkmilləşdirmə: Günümüzün sürətlə dəyişən dünyasında insanlar şəxsi həyatlarında, karyeralarında daha çox məqsəd qoyurlar və bunlara çatmaq üçün istiqamətə, dəstəyə ehtiyac duyurlar. Kouçlar bu fərdləri öz potensiallarını kəşf etmə və arzularına çatma istiqamətində yönəldirlər. Özünütəkmilləşdirmə fərdlərin güclü tərəflərini kəşf etməsi və zəif tərəflərini inkişaf etdirməsi ilə bağlı metodlar təqdim edir.

2. Peşəkar yönləndirmə və karyera idarəetməsi: Müasir iş dünyasında insanlar karyeralarını idarə etmək, yeni məqsədlər təyin etmək və peşəkar inkişaflarını yönləndirmək üçün kouçlardan kömək alırlar. Kouçlar müştərilərinə daha uğurlu bir karyera qurmağı və iş dünyasında dəyişən şəraitə uyğunlaşmağı öyrədirlər. Xüsusilə liderlik, iş yeri dinamizmi, kommunikasiya və digər peşəkar bacarıqların inkişafı kouçluq sahəsinin genişlənməsinə səbəb olub.

3. Liderlik və komanda idarəetməsi: Şirkətlər və təşkilatlar rəhbərlərini, komandalarını daha səmərəli, həmçinin müvəffəqiyyətli etmək məqsədilə kouçluğa müraciət edirlər. Bu zaman kouçlar liderlərə öz komandalarını daha həvəsləndirici və uğurlu şəkildə necə idarə etməyi öyrədirlər. Ayrıca, komanda daxilindəki əlaqələri gücləndirmək və daha məhsuldar əməkdaşlıq yaratmaq üçün kouçluq metodları tətbiq edilir.

4. Həyat tərzi və iş-həyat tarazlığı: Müasir dövrdə insanlar iş və şəxsi həyat arasında tarazlıq tapmaqda çətinlik çəkirlər. Kouçlar bu balansı qurmaq, fərdlərin həm iş, həm də şəxsi həyatlarında daha sağlam və təbii bir yanaşma tapmasına kömək edirlər. Bu, stresin idarə olunması, zamanın düzgün bölüşdürülməsi və şəxsi həyatın keyfiyyətinin artırılması ilə bağlı metodları əhatə edir.

5. Spiritual kouçluq (mənəvi kouçluq) insanın daxili dünyası, mənəvi inkişafı və həyat məqsədini tapması ilə bağlı bir kouçluq növüdür. Bu yanaşma şəxsin daxili gücünü, ruhi vəziyyətini və həyatın mənasını dərk etməsi üzərində cəmlənir. Spiritual kouçluq insanların həyatlarında daha böyük bir mənəvi əlaqə, fərqindəlik və daxili huzur tapmalarına kömək edir. Spiritual kouçluq fərdlərin yalnız həyatda qarşılarına çıxan maneələri aşmalarına deyil, həm də öz mənəvi inkişaflarını tapmalarına və daha məqsədyönlü bir həyat yaşamalarına kömək edir. Spiritual kouçluq hazırda dünyada bütün sahələrdə yenilik olaraq tanınan kvant düşüncəsi - üstün düşüncə nəzəriyyəsinə əsaslanır.

6. Yoqa kouçluğu yoqa praktikasını şəxsi inkişaf və həyat məqsədlərini tapmağa yönəldən bir kouçluq növüdür. Bu yanaşma yoqa, meditasiya kimi mənəvi və fiziki təcrübələrin şəxsi və peşəkar həyatın yaxşılaşdırılmasına kömək edən alətlər olaraq istifadə edilməsini əhatə edir. Yoqa kouçluğu, sadəcə fiziki məşqləri deyil, eyni zamanda, ruhi, emosional və mental vəziyyətin balanslaşdırılmasını hədəfləyir. Bu kouçluq növü insanlara öz daxili güclərini və potensialını kəşf etmək, həyatın müxtəlif sahələrində daha çox harmoniya və sükunət tapmaq üçün vasitələr təqdim edir.

7. Sosial media və onlayn kouçluq: Texnologiyanın inkişafı ilə onlayn kouçluq böyük bir populyarlıq qazanmışdır. İnstagram, YouTube və digər sosial media platformalarında kouçluq təlimləri, məsləhətləri və motivasiyaedici çıxışlar geniş yayılıb. Bu, fərdlərin zaman və məkandan asılı olmayaraq kouçluq xidmətlərindən istifadə etməsini asanlaşdırmışdır.

Azərbaycanda kouçluğun aktuallığı barədə danışan uzman vurğulayıb ki, bütün dünyada olduğu kimi Azərbaycanda da kouçluq fəaliyyətinin inkişafı son illərdə sürətlə artmışdır və bu sahə getdikcə daha geniş yayılmaqdadır. Son dövrlərdə insanların rifah halının yaxşılaşması mənəvi şəxsi inkişafa diqqəti artırmış, bu səbəblə də kouçluq xidmətlərinə tələbat da yüksəlmişdir.

1. Azərbaycanda Kouçluq sahəsinin başlanğıcı və inkişafı:

Azərbaycanda kouçluq fəaliyyəti, əsasən, 2000-ci illərin əvvəllərində daha çox populyarlaşmağa başlayıb. İlk dövrlərdə yalnız beynəlxalq səviyyədə məşhur olan kouçlar ölkəyə gətirilirdi. Lakin zamanla yerli kouçların da təlimlər və xidmətlər təqdim etməyə başlaması ilə bu sahə daha geniş yayılmağa başladı.

2. Kouçluq təlimləri və sertifikatlaşdırma:

Azərbaycan universitetlərində hələ ki, kouçluqla bağlı magistr və fəlsəfə doktoru (PhD) dərəcəsi proqramları tədris olunmasa da, son illərdə bu sahəyə olan maraq, müxtəlif beynəlxalq, həmçinin yerli kouçluq məktəblərinin və təşkilatlarının təlim kursları, sertifikatlaşdırma proqramları təqdim etməsi ilə artmışdır. Bu təlimlər ölkə daxilində həm fərdi inkişaf, həm də peşəkar kouçluq fəaliyyətinə yönəlmiş keyfiyyətli proqramlar yaratmağa imkan verir.

3. Kouçluq xidmətlərinə tələbatın artması:

Azərbaycanda iş dünyasında, təhsil sektorunda və şəxsi inkişaf sahəsində kouçluğa olan tələbat artıb. Şirkətlər və təşkilatlar işçilərinin performansını artırmaq, liderlik bacarıqlarını inkişaf etdirmək və komanda işini yaxşılaşdırmaq məqsədilə kouçlardan istifadə edirlər. Eyni zamanda, şəxslər də həyatlarında daha məqsədyönlü olmaq, stresi idarə etmək və fərdi inkişaflarını dəstəkləmək üçün kouçluq xidmətlərinə müraciət edirlər.

4. Kouçluq və şəxsi inkişaf:

Azərbaycanda kouçluq insanların həyat keyfiyyətini artırmaq, peşəkar və şəxsi hədəflərinə çatmaq, eləcə də stres və emosional yükü idarə etmək üçün bir vasitə olaraq qəbul edilir. Bu, şəxsi inkişaf sahəsində yeni bir yanaşma və alət kimi qiymətləndirilir.

İlahə Adil sonda qeyd edib ki, Azərbaycanda kouçluq fəaliyyəti sürətlə inkişaf edir, getdikcə daha çox insan və təşkilat kouçluq xidmətlərindən faydalanır. Bu sahə həm şəxsi inkişaf, həm də peşəkar həyatın inkişafı baxımından əhəmiyyətli bir rol oynamağa davam edir.

 

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Naxçıvan Muxtar Respublikasının büdcə xərclərinin 56,9 faizi yerli yığımlar hesabına təmin edilib

Avstriyada növbəti dəfə koalisiya danışıqları uğursuz olub

Prezident İlham Əliyevin Çin telekanalına müsahibəsi Gürcüstan mətbuatının diqqət mərkəzində olub

Milli Məclisin Elm və təhsil komitəsinin iclası keçirilib

Azərbaycan ilə Gürcüstan arasında ticarət dövriyyəsi 1,3 milyard dolları keçib

Azərbaycan ilə Gürcüstan arasında tibbi turizm və demoqrafik problemlərin həlli məsələləri müzakirə olunub

Azərbaycanda keçiriləcək MDB Oyunlarında digər ölkələrin idmançıları da çıxış edə bilərlər

Azərbaycanda keçiriləcək III MDB Oyunlarının vaxtı dəqiqləşib

Britaniya Ukraynaya 150 milyon funt sterlinq dəyərində hərbi yardım paketi elan edib

UNEC “Yenilikçi və İnkişaf Mükafatı”na layiq görülüb

Türkiyəli ekspert: İrəvanın destruktiv siyasəti Ermənistanı regional əməkdaşlıqdan təcrid edəcək

Əlcəzair Avropaya qaz ixrac edəcək transsəhra boru kəmərinin inşasını sürətləndirir

İlon Mask NATO-nu tamamilə yenidən qurmağa çağırıb

III MDB Oyunlarının 2025-ci ildə Azərbaycanda keçirilməsi üzrə yaradılmış Təşkilat Komitəsinin ilk iclası keçirilib

İslamabadda Azərbaycan-Pakistan Ticarət və Sənaye Palatasının açılışı olub

Prezident İlham Əliyevin Çin telekanalına müsahibəsi Azərbaycanın beynəlxalq mövqeyinin təqdimatı oldu - ŞƏRH

Mərkəzi Seçki Komissiyasının iclası keçirilib VİDEO

Azərbaycan Prezidenti Çin telekanalına müsahibəsi ilə qlobal siyasətdə diqqət çəkən bütün suallara aydınlıq gətirdi ŞƏRH

Azərbaycan Dohada 13-cü Beynəlxalq Musiqi və Rəqs Konqresində təmsil olunub

Şahmat üzrə Azərbaycan çempionatında bütün finalçılar müəyyənləşib

Belçikanın Şarlörua hava limanında bütün uçuşlar ləğv edilib

Azərbaycan çoxqütblü dünyanın yaranmasının və inkişafının tərəfdarıdır - ŞƏRH

“Mətnin aktual problemləri” monoqrafiyası çapdan çıxıb

Ötən il “Yaşıl Kart” sistemi üzrə 50 mindən çox müqavilə rəsmiləşdirilib

Baş Prokurorluq: Beynəlxalq axtarışa verilmiş daha 7 şəxs ölkəmizə ekstradisiya edilib

Metin Yıldırım: Qərbi Azərbaycan ruhumuzun əsir olduğu tarixi həqiqətdir MÜSAHİBƏ

Magistraturaya qəbul imtahanında 22 minə yaxın bakalavrın iştirakı gözlənilir

UEFA Azərbaycanın 9 klubuna ödəniş edib

Politoloq: Fransanın siyasətinə böyük etimadsızlıq yaranıb

Dövlət Komitəsinin sədri: Keçən il Uşaq və Ailələrə Dəstək mərkəzlərinin xidmətlərindən 25 min 354 nəfər faydalanıb

E.Ş.Bağırovun Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin sədri təyin edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin STRUKTURU

AMEA-nın “Elektron Akademiya” şöbəsinin əməkdaşları ilə növbəti müşavirə keçirilib

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin ƏSASNAMƏSİ

 Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Antiinhisar və İstehlak Bazarına Nəzarət Dövlət Agentliyinin fəaliyyətinin təmin edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Fərmanı

Britaniya hökuməti miqrantların deportasiyası üçün 392 milyon funt sterlinq ayırır

Avropa İttifaqı qazın qiymətləri ilə bağlı yeni məhdudiyyətlər barədə fikirləşir

Daha 3 müntəzəm avtobus marşrutu üzrə keçirilən müsabiqənin qalibləri müəyyən edilib

“İctimai asayişin qorunmasında vətəndaşların iştirakının təmin edilməsi ilə əlaqədar Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin bəzi normativ sənədlərinin təsdiq edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Kollegiyasının 2016-cı il 20 aprel tarixli Q23-001-16 nömrəli Qərarında dəyişiklik edilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyinin Kollegiyasının Qərarı

Şalva Papuaşvili: Brüsselin Gürcüstanla danışıqlara başlamaması ədalətsizlik deyil, siyasi qisasdır

"Arsenal"ın aparıcı futbolçusu üçün mövsüm erkən başa çatıb

“Biznesin müflisləşməsi” işçi qrupunun növbəti iclası keçirilib

Böyük Britaniya saytında Azərbaycanın sosial sahədə rəqəmsal transformasiya təcrübəsi paylaşılıb

Elm və Ali Təhsil üzrə Dövlət Agentliyi BMU-da infosessiya təşkil edib

Keçən il Naxçıvanda 2683 ailəyə ünvanlı dövlət sosial yardımı təyin edilib

Prezident Hasan Şeyx Mahmud: Biz Azərbaycanın qazandığı təcrübəni bölüşmək istərdik

Somali Prezidenti: Bu səfər qardaş ölkələrimiz arasında strateji müttəfiqliyin başlanğıcı deməkdir

Azərbaycan Prezidenti: Arxalanacağımız tərəfdaşlara və dostlara malik olmaq çox vacibdir

Qobustanda sahibkarlarla görüş keçirilib

Prezident: Azərbaycan güclü müdafiə sənayesi potensialını yaradıb

AMEA şərqşünasları Moldovada keçirilən beynəlxalq konfransda məruzə ediblər

Prezident İlham Əliyev: Bu səfər Azərbaycanla Somali arasında sıx dostluq münasibətlərində yeni səhifə açacaq

Azərbaycan və Somali prezidentləri mətbuata bəyanatlarla çıxış ediblər YENİLƏNİB VİDEO

“Sənətkarın dostu” layihəsinin növbəti qonağı xoreoqraf Rüfət Xəlilzadə olub

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məhkəməsində ötən ilin yekunları müzakirə olunub

Vəkilliyə qəbul üzrə şifahi müsahibə mərhələsinin nəticələri məlum olub

Macarıstanda unikal onkoloji cərrahiyyə əməliyyatı uğurla nəticələnib

“Culfa” gömrük postunda külli miqdarda psixotrop maddə və narkotik vasitə aşkarlanıb

Şəhidə həsr olunmuş “Tarix yazan igidimiz” adlı tədbir keçirilib

Azərbaycan və Özbəkistan elmi əməkdaşlıq əlaqələrini genişləndirir

"Abşeron" voleybol klubunun baş məşqçisi: Avrokuboklarda tarix yazmaq istəyirik - MÜSAHİBƏ

Əlcəzair Fransadan idxalı sıfra endirir

Lahorda Azərbaycan Ticarət Evinin açılış mərasimi keçirilib

Ötən ay Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti 1400-dən çox vətəndaş müraciətini cavablandırıb

Cəlilabadda ətraf mühiti məişət tullantıları ilə zibilləyən şəxslər inzibati məsuliyyətə cəlb olunublar

Paşinyan Qərbi Azərbaycan İcması barədə iddiaları ilə reallığı təhrif edir ŞƏRH

Azərbaycan badmintonçusu: İspaniya ilə matçda uğur qazana biləcəyimizə inanıram

BƏƏ-nin naziri: 2050-ci ilədək 20 milyarddan çox robot insanlara xidmət edəcək

Abşeron rayonunda şəhidlərimiz yad edilib, ailə üzvləri ziyarət olunub

Əgər Ermənistan səmimidirsə, konstitusiyasından Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını çıxarmalıdır ŞƏRH

Yanvarda 18 milyona yaxın sərnişin Bakı metrosundan istifadə edib

Balakəndə yanğın təhlükəsinə görə meyvə şirələrinin istehsalı müəssisəsinin fəaliyyəti dayandırılıb

Prezident Hasan Şeyx Mahmud: “ASAN xidmət” dövlət xidmətləri sahəsində ən yüksək peşəkarlıq səviyyəsidir VİDEO

Konstitusiya Məhkəməsi Palatasının növbəti iclası keçirilib

“DokuBaku” festivalı “DokuTur” proqramını elan edib

Şalva Papuaşvili: Azərbaycan dövləti və xalqı Gürcüstana dəstəyini sübut edib

Rus Dram Teatrı “Hamlet” tamaşasının premyerasına hazırlaşır

Uşaq cərrahı: Adətən uşaqlar saat batareyası, ət parçası, qəpik, xırda oyuncaqlar udurlar

Azərbaycanda müflisləşmə ilə bağı təkliflər paketi hazırlanır

Rumıniyanın Prezidenti Klaus İohannis istefa verib

BMT-nin Baş katibinin müavini: Azərbaycan SPECA-nın inkişafına və genişlənməsinə mühüm töhfə verib  – MÜSAHİBƏ

Zərdabda “Himayədar ailə” qayğı modeli barədə ictimai dinləmə keçirilib

İrakli Kobaxidze: Gürcüstanda “Maydan” və ukraynalaşma olmayacaq

Somali Prezidenti Fəxri xiyabanda Ulu Öndər Heydər Əliyevin xatirəsini anıb

Somali Prezidenti Bakıda Zəfər parkını ziyarət edib

İrakli Kobaxidze: Gürcüstan mahiyyət etibarilə Avropa İttifaqı ilə danışıqlara hazırdır

Bu ilin yanvarında elektromobillərin və hibrid avtomobillərin qlobal satışı 18 faiz artıb

Ötən il Naxçıvanda imtiyazlı şəxslərə verilən avtomobil və evlərin sayı açıqlanıb

Somalidə “ASAN xidmət” təcrübəsi tətbiq ediləcək

Kiyevə ballistik raket hücumu olub – AZƏRTAC hadisə yerindən xəbər verir FOTO VİDEO

Naxçıvanda 425 min 445 manat işsizlikdən sığorta ödənişi həyata keçirilib

Yunanıstan Parlamenti Konstantinos Tasulası prezident seçib

Bakı-Ağstafa-Bakı marşrutu üzrə əlavə qatar reysləri təyin edilir

Ötən il muxtar respublika üzrə məşğulluq proqramları əsasında 2186 nəfər işlə təmin olub

İşğaldan azad edilmiş ərazilərdə peşə təhsili sahəsində güzəştin kimlərə şamil olunacağı müəyyənləşib

Bakıda növbəti “Kənddən Şəhərə” həftəsonu yarmarkası təşkil olunacaq

Bakıda Asiya Parlament Assambleyasının 15-ci plenar sessiyası keçiriləcək

Azərbaycan Bakıdakı “Böyük Dəbilqə” turnirində 33 cüdoçu ilə təmsil olunacaq

London İmperial Kollecinin azərbaycanlı tələbəsi ölkəmizin gələcəyi naminə çalışmaq əzmindədir

“Barselona” Robert Levandovski ilə müqaviləni yeniləyir