DÜNYA
Yaponiya müdafiə potensialını artırmağa hazırlaşır
Tokio, 31 may (AZƏRTAC). Yaponiya müdafiə potensialını artırmağa hazırlaşır. Rəmzi olaraq bu, özünümüdafiə qüvvələrinin adının dəyişdirilərək milli müdafiə ordusu adlandırılması ilə başlayacaqdır. Bu addımla rəsmi Tokio xarici təhlükəyə, ilk növbədə Çin və Koreya Xalq Demokratik Respublikasından gələn təhdidlərə qarşı hazırlığın səviyyəsini yüksəltmək istəyir.
Silahlı qüvvələrdə islahatlar ilə bağlı təkliflər hakim Liberal Demokratik Partiyanın (LDP) aparıcı şəxsləri – sabiq müdafiə naziri Şiqeru İsibo və Qen Nakatani tərəfindən hazırlanmışdır. Mayın 30-da islahatlar layihəsi LDP-nin milli müdafiə şurası tərəfindən təsdiqlənmişdir və layihənin bir ay ərzində hökumətə təqdim ediləcəyi bildirilir.
İslahat tərəfdarları əmindirlər ki, Yaponiya silahlı qüvvələri ilə bağlı II Dünya müharibəsindən sonra müəyyən edilmiş məhdudiyyətlərin vaxtı keçmişdir. Ölkənin özünümüdafiə qüvvələri sürətlə inkişaf edir – Yaponiya hərbi sahəyə yönəltdiyi vəsaitin həcminə görə ABŞ, Britaniya, Çin və Fransadan sonra dünyada beşinci yeri tutur. Hazırda bu ölkənin hərbi xərcləri ildə 44 milyard dollara çatır. Bununla bərabər, Tokio strateji hücum silahları – qanadlı raketlər və bombardmançı təyyarələr ala bilməz.
LDP liderlərinin qənaətinə görə, Yaponiyanın tam tərkibli və bərabər hüquqlu ordu yaratması vaxtı çatmışdır. Bunun üçün Konstitusiyada müvafiq dəyişikliyin aparılması nəzərdə tutulur. Bundan əlavə, Əsas Qanunun “yapon xalqı müharibədən millətin suveren hüququ kimi və həmçinin beynəlxalq mübahisələrin həllində hərbi qüvvədən istifadədən əbədi olaraq imtina edir” müddəası da artıq liberal demokratları qane etmir.
Layihəyə əsasən, yapon hərbçilərinin səlahiyyətlərinin ciddi şəkildə genişləndirilməsi nəzərdə tutulur. Hakim partiyanın fikrincə, düşmən ərazisində yerləşən hərbi bazalara zərbələrin endirilməsinin nəzəri mümkünlüyünə yenidən baxılmalıdır. Bundan əlavə, beşinci nəsil F-35 təyyarələrinin Joint Direct Attack Munition naviqasiya sistemi ilə təchiz edilməsi təklif olunur. Tokioda bütün bu tədbirlərin KXDR tərəfindən yarana biləcək təhlükəyə qarşı yönəldiyini heç də gizlətmirlər.
Eyni zamanda, Yaponiya yalnız Pxenyandan ehtiyat etmir. LDP, həmçinin dəniz piyadaları korpusunun yaradılmasını təklif edir ki, bu qüvvələrdən ölkə ərazisinə xarici müdaxilə zamanı istifadə edilməsi nəzərdə tutulur. Burada yəqin ki, söhbət ilk növbədə Şərqi-Çin dənizində yerləşən və Çinin iddia etdiyi Senkaku adalarından gedir.
Yaponiya silahlı qüvvələrinin yeni mobil hissələrinin AAV7 desant amfibiyaları (qarşıdakı beş ildə 40 ədəd) və ABŞ istehsalı olan V-22 OSPREY nəqliyyat konvertor planları ilə təchiz edilməsi də planlaşdırılır.
Yəqin ki, LDP-nin təklifləri Yaponiyanın müdafiə qüvvələrinin inkişafı planına daxil ediləcəkdir. Həmin planın yaxın beş ili əhatə edəcəyi və hərbi təsisatlar tərəfindən dekabradək tam hazırlanıb başa çatdırılacağı bildirilir.
Əgər silahlı qüvvələrin islahatları barədə hakim partiyanın haqqında söhbət gedən təklifləri qəbul olunarsa, bu, onsuz da son vaxtlar Yaponiyanın hərbi sahədə atdığı addımlara ehtiyatla yanaşan qonşularla münasibətlərinin daha da gərginləşməsinə gətirib çıxara bilər.
Vüqar Ağayev
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Tokio