Bakı kimdənsə nəyisə rica etmir, öz şərtlərini diktə edir – Siyasi ekspert

Bakı, 20 fevral, AZƏRTAC
Fevralın 17-19-da Almaniyada növbəti Münxen Təhlükəsizlik Konfransı keçirildi. Builki 59-cu sessiya dünyanın sülhə ən çox ehtiyacı olduğu vaxta təsadüf etdi. Hegemoniya uğrunda kəskin mübarizənin getdiyi, yeni dünya nizamı yaratmaq üçün aparılan mübarizə nəticəsində nizamsızlığın formalaşdığı vaxtda təhlükəsizlik ən çox təhdid olunan amildir. Bəs, bu nizamsızlıq dünyanı hansı geosiyasi nizama doğru götürəcək? Bu yolda yeni təhlükəsizlik strategiyası formalaşacaqmı? Bu suallar Münxen Təhlükəsizlik Konfransının əsas arayışları içərisindədir. Qırxdan çox ölkənin dövlət və hökumət başçılarının, nüfuzlu siyasətçilərinin yer aldığı platformanı bizim üçün əhəmiyyətli edən əsas məsələ isə Prezident İlham Əliyevin konfransda yer alması, əsas panellərdən birinin Cənubi Qafqazda təhlükəsizlik mövzusuna həsr olunması və panel çərçivəsində Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanla dialoqun keçirilməsi oldu. Hətta bu dəfəki konfransın tarixi əhəmiyyətini artıran məqam Azərbaycan, Ermənistan və Gürcüstan liderlərinin üçtərəfli panel iclasında bir yerdə olması oldu.
Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında siyasi ekspert Züriyə Qarayeva söyləyib.
Politoloq deyib ki, buna qədər 2020-ci ildə Prezident İlham Əliyev Nikol Paşinyanla ikitərəfli debatda bir araya gəlmişdi. Çoxları Ermənistanın baş nazirinin bu dəfəki paneldə iştirak etməyəcəyini düşünsə də, Paşinyan son anda üçtərəfli müzakirələrdə iştirak etdi. Ermənistan mediasının iddiasına əsasən, Paşinyanın görüşdə iştirakına təkidi ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinken edib. Əgər məlumat doğrudursa, görünən odur ki, rəsmi Vaşinqton üç Cənubi Qafqaz ölkəsini bir araya gətirməyə, Ermənistan ilə Azərbaycan arasında vasitəçi kimi Gürcüstanı təyin etməyə çalışır. Həm Bakı, həm də İrəvan Gürcüstanın vasitəçiliyinə qarşı deyil. Cənubi Qafqazın üç ölkəsi arasında vasitəçi olmadan birbaşa görüş, şübhəsiz, yaxşı gedişatdır və bunu daimi institutlaşdırılmış platformaya transformasiya etdirmək lazım gələcək.
Züriyə Qarayevanın fikrincə, Prezident İlham Əliyev görüşdə növbəti dəfə ölkəmizin milli maraqları kontekstində uğurlu çıxış etməklə bərabər, bütün qapıların Azərbaycanın üzünə açıq olduğunu göstərdi. Bu gün Bakı kimdənsə nəyisə rica etmir, əksinə, öz şərtlərini diktə edir. Hazırda ölkəmiz tərəfindən icra olunan işlərə və perspektiv planlara olan beynəlxalq dəstək də bunun bariz nümunəsidir”.
Politoloq vurğulayıb ki, Prezident İlham Əliyev görüşdə bir daha Ruben Vardanyanla heç bir danışıqlar olmayacağını qeyd etdi. Dövlətimizin başçısı İlham Əliyev Vardanyanı bir daha “cinayətkar” və “Rusiyanın adamı” adlandırmaqla, onunla bütün kommunikasiya imkanlarını bağladı. Prezident həm də Qərbin diqqətinə çatdırdı ki, ölkəmiz Qarabağ erməniləri ilə danışıqlara hazırdır, amma bunun üçün Vardanyan Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə tanınmış sərhədlərini tərk etməlidir. Azərbaycan Prezidenti Laçın dəhlizində sərhəd-keçid məntəqəsinin qurulmasının vacibliyini də qeyd etdi. Nikol Paşinyan Blinkenlə keçirilən birgə görüşdə buna etiraz etmədi, amma panel iclasında Laçın dəhlizinin maneəsiz keçidinin olmamasına yenə də eyham vurdu. Bütövlükdə bu məsələdə tərəfimizdən qətiyyətin ortaya qoyulması ölkəmizin öz iradəsini diktə etmək gücünə sahib olması ilə yanaşı, rəsmi Parisin öz bacısına havadarlıq niyyətlərinin də iflasa uğradığının göstəricisi idi.
“Münxen görüşündə "Laçın dəhlizinin blokadası" ilə bağlı Paşinyanın çıxışları ciddi rezonans doğurmadı. Şübhəsiz, enerji böhranı fonunda Qərb indi Azərbaycanla daha yaxın əməkdaşlıqda maraqlıdır. Məhz buna görə də Avropa İttifaqının enerji üzrə baş diplomatı Jozep Borrel rəsmi şəkildə dəhlizdə olanlara görə Azərbaycana heç bir sanksiya tətbiq edilməyəcəyini vurğuladı və bu, şübhəsiz, Azərbaycanın manevr imkanlarını artıran amildir”, - deyən Z. Qarayeva bir daha vurğulayıb ki, üçtərəfli görüşün ABŞ Dövlət katibi Antoni Blinkenin təşəbbüsü ilə keçirilməsi Fransanın bölgədə heç bir rolunun olmadığını təsdiqlədi. Münxen görüşü son zamanlar ləngiyən prosesi irəlilətmək üçün imkandır, birbaşa danışıqlar və müəyyən ortaq məqamlar Prezident İlham Əliyevin də qeyd etdiyi kimi, görüşün konstruktiv olmasını deməyə əsas verir.
“Ümumilikdə, Prezident İlham Əliyevin konfransda uğurlu iştirakı göstərdi ki, regionun təhlükəsizliyinin açarı məhz Bakıdadır. Ölkəmiz dayanıqlı sülhün bərqərar olması üçün aydın təsəvvürə və təkliflərə malikdir. Ermənistan isə nə istədiyini bilmir, reallığı nəzərə almır, “pis yola düşən” böyük bacısının yolu ilə gedir və absurd ideyalarla gündəmi pozur”, - deyə siyasi ekspert vurğulayıb.