Berlin, 16 sentyabr, AZƏRTAC 

Berlində, Aşağı Saksoniya federal torpağının federasiya yanındakı nümayəndəliyində Almaniya-Azərbaycan Forumu və NUMOV Cəmiyyətinin təşkilatçılığı və Ağstafa Aqrar Sənaye Kompleksinin dəstəyi ilə “Azərbaycan-Almaniya münasibətləri: birgə tarix və perspektivlər” mövzusunda konfrans keçirilib.

Tədbirdə Milli Məclisin deputatları Azay Quliyev, Sahib Əliyev və Şahin İsmayılov, Almaniya Bundestaqı, Xarici İşlər Nazirliyi və digər dövlət qurumlarının təmsilçiləri, Azərbaycanın Berlindəki səfirliyinin əməkdaşları, Almaniyanın siyasi, iqtisadi, elmi-mədəni və mətbuat dairələrinin təmsilçiləri, bu ölkədə yaşayan diaspor nümayəndələrimiz iştirak ediblər.

Aşağı Saksoniya federal torpağının Federal və Avropa İşləri və Regional İnkişaf Nazirliyinin nümayəndəsi Petra Şults və Almaniya-Azərbaycan Forumunun sədr müavini Helqa Daub təmsil etdikləri qurumların adından tədbir iştirakçılarını salamlayıblar.

Azərbaycanın Almaniyadakı səfiri Ramin Həsənov çıxış edərək iki dövlət arasındakı münasibətlərin cari vəziyyətini qiymətləndirib. O, iki ölkə arasında ən yüksək səviyyədə mövcud olan siyasi dialoqu və bu xüsusda Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Almaniyaya, Federal Kansler Angela Merkelin isə ölkəmizə səfərini vurğulayıb. Səfir siyasi, iqtisadi, mədəni, elmi və digər sahələrdə ölkələrimiz arasında mövcud olan əməkdaşlığı qeyd edib və Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə bağlı Almaniyanın ədalətli mövqeyinə toxunub.

Almaniya Bundestaqının vitse-prezidenti Tomas Opperman çıxış edərək Azərbaycanın Avropa üçün geostrateji və iqtisadi əhəmiyyətini bildirib. O, xalqlarımız arasında münasibətlərin 200 illik uzun tarixə söykəndiyini və bunun hazırda iki dövlət arasında cari münasibətlərin inkişafı üçün möhkəm əsas yaratdığını qeyd edib. Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsindən danışan Opperman Almaniyanın münaqişənin sülh yolu ilə həllinə töhfə verməyə hazır olduğunu bildirib. O, Azərbaycanı özünün tolerantlıq ənənələrinə görə İslam dünyasında nümunəvi ölkə adlandırıb.

Daha sonra tədbir panel müzakirələrlə davam edib. Boxum Universitetinin beynəlxalq hüquq üzrə professoru Hans-Yoaxim Hayntsenin aparıcısı olduğu Cənubi Qafqazda sülh və təhlükəsizlik məsələlərinə həsr olunan paneldə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı, ATƏT Parlament Assambleyasının vitse-prezidenti Azay Quliyev Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllində beynəlxalq hüquq prinsiplərinə əməl olunmasının vacibliyini vurğulayıb. O qeyd edib ki, Ermənistan sülhə könüllü olaraq getmək istəmirsə, buna məcbur edilməlidir. Deputat, eyni zamanda, Almaniyanın Minsk qrupunun üzvü kimi münaqişənin həlli prosesinə daha yaxından cəlb olunmasının vacibliyini vurğulayıb.

Bundestaqın deputatı, Cənubi Qafqaz parlament qrupunun sədri Yohannes Kars Dağlıq Qarabağda yaranmış beynəlxalq hüquqi vəziyyətin tam aydın olduğunu, amma münaqişənin sülh yolu ilə həlli üçün diplomatik səylərin artırılmalı olduğunu bildirib. Alman deputat münaqişənin həlli prosesində münaqişə tərəflərindən əlavə digər maraqlı tərəflərin də mövcud olduğuna işarə edib və bunun münaqişənin həllini çətinləşdirdiyini söyləyib.

Almaniya Xarici İşlər Nazirliyində keçmiş dövlət katibi, NUMOV Cəmiyyətinin Məsləhət Şurasının üzvü Volf Rutord Born bu münaqişədə beynəlxalq hüquq prinsiplərinin pozulduğunu vurğulayıb. O, münaqişənin həllində Madrid Prinsiplərinə əməl olunmasının vacibliyini qeyd edib.

Tədbirin ikinci panelində “Biznes və diplomatiya” jurnalının naşiri Frank Şüttiqin aparıcılığı ilə münasibətlərin tarixi, Azərbaycanda alman irsi və iki dövlət arasında elmi-mədəni münasibətlərə dair müzakirələr keçirilib.

Berlin Humboldt Universitetinin Azərbaycan tarixi kafedrasının müdiri, professor Eva-Maria Aux almanların tarixən Azərbaycana köç etməsi, onların ölkəmizdə səmimi qarşılanması, alman irsinə hazırda hörmətlə yanaşılması barədə söhbət açıb. Bu köçün səbəblərinə toxunan alman professor bunu çar Rusiyasının işğal etdiyi Qafqaz regionunda xristian əhalini artırmaqla özünə sosial baza yaratmaq niyyəti güddüyünü, bu məqsədlə erməni, alman, rus və digər xristian millətlərin kütləvi şəkildə Azərbaycana köçürüldüyünü qeyd edib.

Qissen Universitetinin dosenti Mixael Raynhard Hess xalqlarımız arasında ədəbi-mədəni münasibətlərin tarixinə toxunub və bu tarixin orta əsrlərə gedib çıxdığını qeyd edib. O, bu xüsusda alman ədəbiyyatşünasların Azərbaycan ədəbiyyatına olan marağına dair bir sıra misallar gətirib. Hess keçmişdə olduğu kimi, hazırda da ölkələr arasında münasibətlərin yaxşı olması üçün mədəniyyət, incəsənət, ədəbiyyat xadimlərinin, eləcə də tələbə və tədqiqatçılar arasındakı təmasların əhəmiyyətini vurğulayıb.

Almaniya Xarici İşlər Nazirliyinin Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya şöbəsinin diplomatı Mattias Kruze ölkəmizdə mövcud olan alman koloniyaları ilə bağlı müsbət təcrübənin Azərbaycan-Almaniya münasibətlərinin inkişafında oynadığı rolu vurğulayıb. O, təmsil etdiyi qurumun sözügedən tarixin əbədiləşdirilməsi və qeyd edilməsi istiqamətində atdığı addımları vurğulayıb. Almaniya Kanslerinin Azərbaycana səfərinə toxunan diplomat bunun bir çox sahələrdə, o cümlədən iqtisadi dairədə əməkdaşlığın daha da dərinləşəcəyinə inamını ifadə edib.

Tədbirdə, həmçinin azərbaycanlı Məmməd Əlizadənin Azərbaycanda alman məskənlərinin tarixindən bəhs edən “Keçmişin qızıl səhifələri” adlı alman dilində yeni nəşr olunmuş kitabı müəllifin iştirakı ilə təqdim edilib.

Tədbir Azərbaycan musiqiçilərinin ifasında konsert proqramı ilə davam edib. Nərgiz Əliyevanın pianoda, Ceyhun İsmayılovun skripkada müşayiəti ilə opera ifaçıları Xalq artisti Samir Cəfərov və Nərgiz Kərimova Azərbaycan, alman və beynəlxalq musiqi əsərlərindən parçalar ifa ediblər.

Sonda tədbir iştirakçılarına Azərbaycan milli yeməklərindən və içkilərindən ibarət qəbul verilib.

Vüqar Seyidov

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Berlin