Paris, 3 dekabr, AZƏRTAC

Fransa tarixində görünməmiş vəziyyətlə üz-üzədir. Dövlət maliyyəsi üzərində nəzarət itib, bu il kəsir ümumi daxili məhsulun 6,2 faizinə çatır. Dövlət borcu ilin sonunadək ÜDM-in 113 faizinə çatacaq. İqtisadiyyat hazırda durğunluq içərisindədir, işsizlik artır və investorlar Fransadan kütləvi şəkildə üz döndərirlər. Ölkədə 1968-ci ilin mayından bəri görünməmiş vəziyyətlə üzləşib - dövlət təsisatları xaosa qərq olub, dövlət öz əsas missiyalarını yerinə yetirməkdə acizlik nümayiş etdirir.

AZƏRTAC Fransa mətbuatına istinadla bildirir ki, ölkə dövlət büdcəsi ilə bağlı qanun layihəsinin qəbulu məsələsində də gərginliklə üzləşib. Belə ki, Baş nazir Mişel Barnye Konstitusiyanın 49.3 maddəsinə müraciət edəcəyini və büdcə haqqında qanun layihəsinin Milli Assambleyada razılıq olmadan qəbul ediləcəyini bildirəndən bəri hökumətə qarşı senzuranın tətbiqi irəli sürülüb. Mişel Barnye təyinatından sonra ilk siyasi çıxışında dövlət kəsirini 2025-ci ildə ÜDM-in 5 faizinə, 2029-cu ildə isə 3 faizə endirməyi qarşıya məqsəd qoymuşdu. Ancaq onun təklifi qəbul edilmir.

İfrat siyasi qrupların üstünlük təşkil etdiyi parlamentdə gedən müzakirələr çaşqınlığı daha da artırıb. Senzura riski ilə üzləşən hökumət sağçılara pensiyaların indeksasiya olunmamasını, Qabriel Attala ödənişlərin azaldılmasını, Marin Lö Penə elektrik enerjisi üzrə vergilərin artırılmasından imtina etməyi təklif edib. Bütövlükdə ölkədə vergilərlə bağlı vəziyyət daha da pisləşir, dövlət xərcləri artmaqda davam edir. Yeni Xalq Cəbhəsi (NFP) və Milli Birlik (RN) partiyaları tam pensiya üçün 43 illik töhfələr tələb edən Turen islahatını ləğv etmək üçün bütün vasitələrdən istifadə edir.

Bu arada Fransa iqtisadiyyatının vəziyyəti və ətraf mühit xeyli pisləşib. Dövlət maliyyəsinin yenidən balanslaşdırılmasına başlaya bilməmək, büdcədə planlaşdırılan fiskal şok siyasi qeyri-müəyyənliyi də artırıb, fəaliyyəti iflic edib, işsizliyin qəfil artımına səbəb olub, investisiyaların qarşısını alıb.

Sahibkarların xarici sərmayəni yayındırmaları və maliyyə böhranının başlaması səbəbindən Fransa indi İspaniya, Portuqaliya və Yunanıstandan daha yüksək faizlə borc alır.

Hökumətin növbəti həftəyə keçə biləcəyi şübhə altındadır. Yeni Xalq Cəbhəsi (NFP) və Milli Mitinq (RN) partiyaları tərəfindən M.Barnye hökumətinə qarşı təqdim edilən iki etiraz təklifinin Milli Assambleyada araşdırılması prosesi dekabrın 4-də başlayacaq. Əvvəlcə solçuların təklifinə baxılacaq. Sonra isə sağçıların təklifi müzakirə olunacaq.

Hökuməti devirmək üçün 288 deputat səs verməlidir. Milli Assambleyanın belə bir təklifi qəbul edəcəyi təqdirdə, bu, 1962-ci ildə Jorj Pompidu hökumətinin devrilməsindən sonra ilk belə hadisə olacaq. Bəzi siyasətçilər M. Barnyenin ədalətsiz siyasət apardığını səsləndirərək, onun hökumətindən çox şey gözləmədiklərini bildirirlər.

Qeyd edək ki, Senat sabah dövlət büdcəsinin müzakirəsini davam etdirəcək.