Bakı, 30 sentyabr, Anarə Axundova, AZƏRTAC

Bu günlərdə “Artım” layihə məkanında Maksim Tatarintsevin MONO adlı sərgisinin açılışı olub. Bu tədbir çoxlu sayda ziyarətçi toplayıb və qonaqları bir çox aktual məsələlər üzərində düşünməyə vadar edib.

Multimedia rəssamı olan Maksim Tatarintsev öz ideyalarını video-art vasitəsilə ifadə edir. O, bir çox sərgilərin, beynəlxalq festivallar və biennalelərin iştirakçısı, müxtəlif mükafatların laureatıdır. Rəssamın yaradıcılığının ana xətti şəxsiyyətin inkişafının mənbəyi olan sosial mühitdir.

Layihənin müəllifi Maksim Tatarintsev sərgiyə hazırlıq işləri və onun açılışı barədə fikirlərini AZƏRTAC-a danışıb. O deyib: “Sərgi mənim düşündüyüm kimi alındı. Biz ssenariyə əməl etdik və heç bir kiçik nüansı belə dəyişmədik. İnsanların bu ideyanı necə qiymətləndirməsi barədə fikir söyləyə bilmərəm. Danışdığın qonaqların sualları var idi”.

Müəllif layihə çərçivəsində insanın süni intellektlə qarşılıqlı fəaliyyətini tədqiq edir. O qeyd edib: “Əslində, süni intellektlə (AI) qarşılıqlı fəaliyyət bir eksperiment idi. Bu, həm mənim, həm də ziyarətçilər üçün müəyyən mənada öyrənilməmiş bir mövzudur. Əslində, bu layihə şəxsi motivləri ehtiva edir. Prinsip etibarilə, sərgi yalnızlıq, təcridolunma və özümün şəxsi ağrı-acım haqqındadır. Yəni süni intellektin köməyi ilə insanlara öz qəlbimi açıram. Mən hər hansı sosial problemlərdən bəhs etmirəm. Mənim mövzum insanın öz həyatında hansısa ağır vəziyyətlərə adaptasiya olma qabiliyyətidir”.

Maksim Tatarintsevin sözlərinə görə, sərgi üzərində iş çox maraqlı olub. Bu proses rəssam üçün qeyri-adi və yeni yaradıcılıq istiqamətidir. Başlıcası, süni intellektlə ünsiyyət sayəsində müəllif özü üçün bir çox məsələlərə aydınlıq gətirib. O deyir: “Çox vaxt insanlar deyirlər ki, süni intellekt sabah bütün dünyanı zəbt edəcək. Hər kəs bundan çox qorxur. Mən başa düşdüm ki, hazırda bu, mümkün deyil. Süni intellekt bütün yaradıcı peşələrin sahiblərini, o cümlədən rəssamı əvəz edə bilməz. Bəllidir ki, bu gün dizayn yarada bilən çoxlu sayda xidmətlər mövcuddur, lakin onlar yaradıcı insanı əvəz edə bilmir. Hərçənd, eyni zamanda, başa düşürəm ki, süni intellekt çox sürətlə inkişaf edir. Bunun nə ilə nəticələnəcəyi məlum deyil. Bu proses hansısa müsbət nəticələr verə bilər, məsələn, AI xərçəngin dərmanını tapa bilər, bu, mümkündür! Digər tərəfdən, süni intellekt bütün dünyada nüvə müharibəsinə, başqa fəlakətlərə də səbəb ola bilər”.

Rəssam hesab edir ki, hazırkı şəraitdə süni intellekt üçyaşlı uşaq kimidir. “Bizim yanımızda birisi böyüyür, hələ ki, ona nəzarət edə bilirik, amma sabah onu nəzarət altında saxlaya biləcəyimiz haqqında suala heç kim cavab verə bilmir. Bəlkə, süni intellekt ətrafdakı hər şeyi udacaq və biz ona tabe olacağıq? Yeri gəlmişkən, sərgidə mənim bununla bağlı əl işim nümayiş etdirilir və mən bir ay ərzində ona tabe olmuşam. Suallar çoxdur. Yanımızda hələ yaxşı bilmədiyimiz bir şey böyüyür və nədənsə ona çox az diqqət göstərilir”, - deyə rəssam qeyd edib.

Rəssamın daha bir sualı da belədir: “Öz həyatın üzərində nəzarət etməyə dəyərmi və ya onu idarə etməyi kənar qüvvələrə etibar etmək lazımdır?” Tatarintsev hesab edir ki, əslində, bu sualın cavabı yoxdur. “Bu, ritorik sualdır. Mən onu verə bilərəm, amma cavab ala bilmərəm. Çünki mənə elə gələ bilər ki, öz həyatıma nəzarət edirəm, lakin elə hadisələr baş verə bilər ki, taleyim köklü şəkildə dəyişər. Bu səbəbdən öz sualıma cavab verə bilmərəm. Yəqin ki, çıxış yolu bütün şəraitlərə uyğunlaşmağı bacarmaqdır”.

Sərgi dekabrın 30-dək davam edəcək.