Bakı, 6 fevral, AZƏRTAC

Müasir texnologiyaların insanların gündəlik vərdişlərini necə dəyişdiyini və buna davam etdiyini müşahidə etmək çətin deyil. Son illərdə mobil telefon təkcə ünsiyyət vasitəsi deyil, həm də kommunal ödənişləri asanlıqla ödəyə, bank köçürmələrini həyata keçirə və elektron ticarətdən istifadə edə biləcəyiniz vasitəyə çevrilib. Mobil rabitəni obyektiv reallıq faktı kimi qəbul edərək, hətta ondan istifadə edən, eyni zamanda onun mənfi cəhətlərini də etiraf edənlər hər il fevralın 6-da qeyd olunan Ümumdünya Mobil Telefondan İmtina Gününü təsis ediblər.

AZƏRTAC xəbər verir ki, kampaniya 2001-ci ildə məşhur fransız yazıçısı Fil Marso tərəfindən düşünülüb. Avropa və ABŞ-da Ümumdünya Mobil Telefondan İmtina Günü qeyd olunub. Minlərlə insan 3 gün ərzində cihazlarını unudub ekranlara fasilə verir.

Bu tarixin təşəbbüskarları, eləcə də onların tərəfdarları bütün insanları mobil rabitənin onlara nə verdiyini və nədən məhrum etdiyini, cəmiyyətə hansı faydalar gətirdiyini və insan sağlamlığına, fiziki yoxsa, mənəviyyatına hansı zərərləri verə biləcəyini düşünməyə dəvət edirlər. Mobil rabitənin hansı mənfi cəhətləri var və insana necə zərər verə bilər? Fevralın 6-dan başlayan mobil telefonsuz günlərə həsr olunmuş tədbirlərin təşkilatçıları aşağıdakı arqumentləri gətirirlər.

Mobil telefon insanlara hər zaman əlaqə saxlamaq imkanı verərək onların susmaqdan və sakitlikdə olmaq imkanından da məhrum edib. Əhəmiyyətli hissəsini reklam zəngləri və ya spam olan zənglərin çoxluğu insanı əsəbiləşməyə, onu psixoloji tarazlıqdan çıxarmağa, mənfi reaksiyaya səbəb olmağa başlayır. Nəticədə bəzən mobil telefon bir növ qıcıqlandırıcı amilə çevrilir.

Bəzi alimlər mobil rabitədən uzun müddət istifadənin insan sağlamlığına ciddi ziyan vura biləcəyi və ciddi xəstəliklərə səbəb ola biləcəyi ilə razılaşır.

Mobil telefonlar və sosial şəbəkələr vasitəsilə ünsiyyətin asanlığı və əlçatanlığı insanları informasiyanın əhəmiyyətli bir hissəsinin qeyri-şifahi şəkildə ötürüldüyü canlı ünsiyyət imkanından məhrum edir.

Mobil telefon istifadəçilərin əhəmiyyətli bir hissəsində asılılıq yaradır. Bu, ilk növbədə yeniyetmələrə aiddir. Smartfondan oyunlar üçün istifadə etmək bacarığı, eləcə də sosial şəbəkələrdə ünsiyyətə aludəçilik ona gətirib çıxardı ki, 2008-ci ildə psixologiyada “nomofobiya” termini – mobil telefondan məhrum olmaq qorxusu (ingiliscə “no-mobile-phone phobia”) yaranıb.

Bu və ya digər səbəbdən mobil telefona çıxışın olmaması (onu evdə və ya işdə unutdum, itirdim, batareyanı doldurmaq imkanı yoxdur) bir çox müasir insanlar üçün narahatlıq və əsəb gərginliyinə səbəb olan stres faktoruna çevrilir.

Mobil telefon bir sıra şəxsi ünsiyyət problemlərinin aradan qaldırılmasına mane olan amilə çevrilə bilər, çünki o, insanlara daha asan ünsiyyət yolu təqdim edir. Odur ki, 6-8 fevral tarixlərində bütün insanlar mobil telefonu bağlayaraq bir kənara atmasalar belə, heç olmasa, bu cihazlardan istifadəni mümkün qədər məhdudlaşdırmağa çağırılır.

Hər halda, Ümumdünya Mobil Telefondan İmtina Günü sizin mümkün asılılığınız haqqında düşünmək üçün əla fürsətdir.

Qeyd edək ki, Azərbaycanda telefondan istifadənin qadağan olunduğu məktəblərin sayı artır. Hazırda respublikanın 300-dən çox ümumtəhsil müəssisəsində xüsusi hallar istisna olmaqla, şagirdlərə tədris prosesi zamanı mobil telefon və digər smart cihazlardan istifadə etmək qadağan edilib.