Bakı, 3 aprel, AZƏRTAC

İngiltərənin kəndlərində aparılan qazıntılar zamanı arxeoloqlar kiçik bir ingilis kəndindəki yaşayış yerində Roma villalarının “bəzəkli” kompleksini aşkar ediblər.

AZƏRTAC xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, qazıntıları təşkil edən “Red-River” arxeoloji qrupunun (RRAG) bəyanatına əsasən, insanlar Londondan təxminən 60 mil qərbdə yerləşən Qrov kəndində yerləşən ərazidə tunc dövründən məskunlaşıblar.

Yeni aşkar edilmiş kompleks Britaniyada Roma dövründə tikilib və eramızın I əsrinin sonlarından II əsrlərə aid olan “zala bənzəyən keçidləri olan” bir neçə bina, həmçinin “qanadlı dəhliz”li villanı əhatə edir.

PRAG layihəsinin baş meneceri Luis Staffordun bəyanatında deyilir: “Günümüzədək gəlib çatan binaların böyük sahəsi və tapılan əşyaların zənginliyi göstərir ki, bunlar ərazinin çox böyük bir hissəsini əhatə edib, bəlkə də landşaftın hamısını tutub”.

“Red-River” arxeoloji qrupunun layihə meneceri və sayt direktoru Françeska Ciarelli CNN-ə çox güman ki, bir neçə səviyyəli binanı təsvir edib. O qeyd edib ki, təkcə birinci mərtəbədə 1000 kvadratmetr (10,800 kvadrat fut) ərazini əhatə edən struktur millərlə uzaqdan görünə bilərdi.

Ölçüsü ilə yanaşı, bu strukturlar mürəkkəb bəzəkləri ilə də təsiredici idi. “Live Science” yazır ki, binalar “çiçək motivləri, mozaikalar, dekorativ plitələr, sütunlar, kərpic döşəmələr və digər bəzəklərlə, habelə boyalı suvaqla bəzədilib”.

Qazıntılar zamanı çoxlu əşyalar da aşkar edilib. Yüzlərlə sikkələr, eləcə də üzüklər, qablar və atlarla bəzədilmiş kəmər toqqası arxeoloqlara ərazidə uzun müddət Roma fəaliyyətini müəyyənləşdirməyə imkan verir. Tədqiqatçılar eramızın 350-450-ci illərinə aid olan kəmər toqqasının Roma elitasının bir üzvünə aid ola biləcəyinə inanırlar. Artefaktlar göstərir ki, romalılar bu ərazidə eramızın IV və ya V əsrlərində məskunlaşıblar.

Ciarelli vurğulayıb: “Sahə orta kənd yerlərindən çox daha mürəkkəbdir və açıq-aydın Tunc dövründən son Roma dövrünə qədər uzun müddət mühüm fəaliyyət mərkəzi olub”.

O, CNN-ə müsahibəsində deyib ki, eramızın 43-cü ildən 411-ci ilə qədər davam edən Britaniyada Roma imperiyasının hakimiyyəti dövründə villalar təkcə evlər deyil, həm də “kiçik inzibati mərkəzlər” idi. Villa sakinləri çox vaxt yolların qorunmasına, məhsul yetişdirilməsinə və ərzaq saxlanmasına cavabdeh idilər.

Villa sakinlərinin həyatı ilə bağlı təfərrüatlar qaranlıq olaraq qalır. CNN xəbər verir ki, tədqiqatçılar hələ də “bütün bu insanların hara getdiyini” bilmirlər, lakin onlar kompleksdə dəfn yeri olduğuna inanırlar. Qazıntılar zamanı tapılan bəzi maraqlı əşyalar da sakinlərin mənəvi təcrübələri haqqında məlumat verir.

Açıqlamaya görə, tədqiqatçılar “sıx bükülmüş qurğuşun lövhələrinin sirli kolleksiyasını” aşkar ediblər. Bu lövhələr açılan zaman Roma "lənət lövhələrinə" bənzəyir - romalıların daha yüksək güclərə mesaj yazmaq üçün istifadə etdikləri qurğuşun parçalarıdır. Ərazidə aparılan qazıntılar zamanı bir neçə “miniatür nəzir baltaları” da aşkar edilib. Onlar bir vaxtlar Hive kəndində tapılan və Merkuri kimi tanrılara hədiyyə olaraq təqdim edildiyi güman edilən miniatür silah kolleksiyasına bənzəyir.

“BBC News” xəbər verir ki, qazıntılar Grove Brookside Meadows ərazisində planlaşdırılan yaşayış binasından əvvəl aparılır. Şirkətin idarəedici direktoru Kempbell Qreqq ümid edir ki, davam edən tədqiqatlar yerli insanlara bölgənin tarixini daha yaxşı başa düşməyə kömək edəcək.