Bakı, 13 sentyabr, AZƏRTAC

Deyirlər, əvəzolunmaz insan yoxdur... Bəlkə də doğrudur, lakin mən bununla razı deyiləm. Elə insanlar var ki, dünyaya yalnız bir dəfə gəlir və onlardan ikincisini heç vaxt tapa bilməzsən. Onlar yaşayır, yaradır, varlığı, parlaq işığı ilə ətrafdakıları işıqlandırır, özlərindən sonra təkrarsız, əvəzi olmayan yaradıcılıqlarını, sonsuz xoş xatirələrini qoyub gedirlər...

Azərbaycan mədəniyyətinin belə görkəmli istedadlarından biri də bu gün anadan olmasının 90-cı ildönümünü qeyd etdiyimiz, dünyaşöhrətli bəstəkar, görkəmli şəxsiyyət Arif Məlikovdur... O, daim həm bəstəkarlıq, həm pedaqoji, həm də ictimai yaradıcılıqla məşğul olan, işinin hərisi və fanatı sayılan peşəkarlardan olub.

Bu fikirlər Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının Orta ixtisas musiqi məktəb-studiyasının elmi-metodiki işlər üzrə direktor müavini, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Aytən İbrahimovanın Azərbaycanın və SSRİ-nin Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı, “İstiqlal” ordenli, akademik Arif Məlikovun anadan olmasının 90 illiyinə həsr etdiyi “İnsanın ruhu arfa kimidir - simlərinə toxunsan, səslənər...” yazısında yer alıb. AZƏRTAC yazını təqdim edir.

Arif Məlikov yaradıcılığında musiqinin demək olar bütün janrlarına müraciət etmişdir - həm irihəcmli səhnə əsərləri: baletlər, operetta, həm olduqca geniş simfonik musiqi, həm kamera əsərləri: fortepiano, violin, fleyta üçün instrumental musiqi, vokal əsərlər, mahnı və romanslar. Onların sırasında bəstəkara dünyaşöhrəti gətirmiş "Məhəbbət əfsanəsi" baletini və yaradıcılığının son illərində qələmə almış Ümummilli Lider Heydər Əliyevə həsr etdiyi Səkkizinci “Əbədiyyət” simfoniyasını xüsusi qeyd etmək istəyirəm. Çox maraqlıdır ki, bəstəkar yaradıcılığının əvvəlində də, sonunda da türk şairi Nazim Hikmətin şeriyyətinə müraciət etmişdir. Eyni zamanda, sənətkar rəsmə böyük həvəs duyurdu və gülləri rəsmlərində əks etdirməyi çox sevirdi. O, bu haqda belə danışardı: “Bağımda gözəl güllərim var, onları toplayıb vazaya qoyuram. O qədər gözəl olur ki, istəyirəm həmən o güllərin rəsmini çəkim”. Arif müəllimin rəsm əsərlərini izləyəndə görürük ki, rəngarəng çalarlara boyanmış müxtəlif gözəl güllər onun ilham mənbəyi olmuşdur...

Yadımdadır, Arif Məlikovun hər doğum günü bizim üçün bayram olardı. Bu, unudulmaz, əla bir ənənə idi. Tələbələr sevimli müəllimlərinin şərəfinə süfrə açardılar. Bəstəkarlıq kafedrasının kabinetində bu süfrənin ətrafına onu sevən, hörmət edən insanlar toplaşardı, onların arasında müəllimlər, tələbələr, hətta sinfinin məzunları da olardı. Hər kəs bilirdi ki, bu gün xüsusi nə isə olacaq. Və xoş söhbət başlayardı: Arif müəllim xatirələrini, tanınmış insanlarla görüşlərini danışardı, fenomenal yaddaşa malik olduğu üçün hər şeyi xırdalığına qədər xatırlayardı. Biz isə məmnuniyyətlə dinləyərdik, onun məlahətli səsindən və ümumiyyətlə varlığından feyzyab olardıq, onun bizim üçün nə dərəcədə əziz olduğunu hiss edərdik. Sonra isə sükut çökərdi və yalnız musiqi sədaları səslənərdi, hamı tanış melodiyalara sanki ilk dəfə eşidirmişlər kimi qulaq asar və Məlikovun obrazlarının özünəməxsus dünyasına qərq olardı... İndi bütün bu hissləri sözlərlə çatdırmaq olmur...

Keçmişi xatırlamaq kədərlidir, lakin ən gözəl xatirələrlə və onun ruh oxşayan, sevgi və gözəl duyğularla dolu musiqisi ilə təsəlli tapırsan. Bəli, onun musiqisi möhtəşəmdir və lirikası ilə sevən ürəklərin dərinliklərindən keçir. Bu musiqini sevməmək, heyran olmamaq mümkün deyil.

Dünya əhəmiyyətli şəxsiyyət olan Arif Cahangir oğlunun məhz burada - doğma torpağımızda - Azərbaycanda doğulması isə necə də qürurvericidir! Bir vaxtlar bizimlə olduğuna, onunla ünsiyyət sevincinə, ünsiyyətdə olaraq həyat və yaradıcılıq təcrübəsini bölüşdüyü insanların həyatında qoyduğu izə görə taleyə necə də minnətdarıq! Özümüz üçün bu qədər maraqlı çıxarışlar etdiyimiz o uzun söhbətləri necə xatırlamamaq olar?! ...

Bəstəkarın yaradıcılığı və musiqisi haqqında çox yazılıb, deyilib, onun yaradıcılığı haqlı olaraq bir çox tədqiqatların əsasını təşkil edir. Qısa danışacağam... Artıq uzun illərdir ki, hər il Arif Məlikovun doğum günündə onun haqqında və onun üçün yazılar dərc etmək məndə xoş ənənəyə çevrilib. Bu gün mən onun həm gözəl musiqiçi, bəstəkar, müəllim, rəssam, həm də işıqlı ruha və təmiz qəlbə sahib bir insan kimi xatirəsini ehtiramla yad etmək istəyirəm. Arif Cahangir oğlu Məlikovun xatirəsi əbədi yaşasın... O, bizə qoyub getdiyi musiqilərdə və ona sadiq olan qəlblərdə məskən salaraq yaşayır...

Qeyd edək ki, sentyabrın 19-da Qara Qarayevin ev-muzeyində Aytən İbrahimovanın “Arif Məlikov - tarix və müasirlik" adlı kitabının təqdimatı olacaq.