DÜNYA
Monteneqronun incisi: Sirli ada Sveti Stefan - FOTOREPORTAJ
Budva, 10 avqust, AZƏRTAC
Sveti Stefan Monteneqronun Adriatik dənizi sahilində, Budvadan təqribən 6 kilometr cənub-şərqdə və bu şəhərin sərhədləri daxilində yerləşir. Dar və uzun yol ilə quruya bağlanan adanın sahəsi 1,46 hektardır. Adada bir neçə köhnə kilsə, o cümlədən adanın adını daşıyan Müqəddəs Stefana həsr olunmuş kilsə var. Bura beynəlxalq “Aman Resorts” qrupunun 5 ulduzlu franşizi olan “Aman Sveti Stefan” kurortu ilə tanınır. Ada ictimaiyyət üçün açıq deyil, yalnız buranın sakinləri, otelin qonaqları və ya bələdçili tur ziyarətçiləri adaya gələ bilirlər. Buranın 364 nəfər əhalisi var ki, onların 206-sı serbiyalı, 127-si monteneqrolu, 31-i isə digər millətlərdəndir.
Monteneqro üçün mühüm yer sayılan və ölkənin ən məşhur turizm şəhəri Budvanın orta əsrlərə aid kəndi olan Sveti Stefanın maraqlı hekayəsi var. Bura 1423-cü ildə Venesiya Respublikasının protektoratına çevrilmiş iki böyük dəniz qəbiləsindən biri olan Pastroviçlərin paytaxtı olub. Ada dəniz quldurlarından qorunmaq üçün venesiyalılar tərəfindən sığınacaq məqsədilə tikilib. Burada əvvəllər 100-dək ev və kilsələr olub. Binaların arxitekturası isə venesiyalıların izindən xəbər verir. Ada XX əsrdə balıqçı kəndi olub, burada 12 balıqçı ailəsi yaşayıb. 1800-cü illərdə adada 400-dək əhalisi olan kənd salınıb. 1934-cü ildə burada Serbiya kraliçasının yay sarayı tikilib. 1954-cü ilə qədər 400 sakindən cəmi 20 nəfər qalıb. Keçmiş Yuqoslaviya Prezidenti İosif Broz Titonun dövründə bura təxminən 250 çarpayılıq otelə çevrilib. Adadakı dörd kilsədən biri kazinoya çevrilib. Sveti Stefan adasının “Adriatikin Monakosu” adlandırılmasına səbəb burada kazinonun fəaliyyət göstərməsi olub. 1972-ci ildə ada ən unikal turizm məkanı olduğuna görə mükafata layiq görülüb. 90-cı illərdə isə keçmiş Yuqoslaviyanın parçalanması ilə Monteneqronun populyarlığı azalıb. Ölkə turizmini canlandırmaq məqsədilə ada ictimaiyyətə bağlanıb və burada genişmiqyaslı abadlıq işlərinə başlanıb. Küçələrin, damların və evlərin fasadlarının orijinallığı qorunub saxlanılıb.
Monteneqronun turizmini canlandırmaq məqsədilə Sveti Stefan adası 2007-ci ildə “Aman Resorts” otellər qrupuna 30 il müddətinə icarəyə verilib və sonradan təmir edilib. Köhnə binaların eksteryerləri qorunub saxlanılıb, lakin onların interyeri yenilənib, çox dəbdəbəli və müasir otel atmosferi yaradılıb. 2010-cu ilin yayında “Aman Sveti Stefan” otelinin mərhələli şəkildə açılışı olub. Otel qurudakı villada olmaqla 53 suit otaqdan ibarətdir. Buna görə də, hazırda adada yalnız otel qonaqlarının qalmasına icazə verilir. Digər ziyarətçilərin də məhdud sayda adaya gəlməsinə icazə verilir, lakin onlardan giriş haqqı tələb olunur. Sveti Stefana adasına baş çəkmək üçün oteldə qalanlar tərəfindən dəvət olunmalısınız və ya restoranlardan birində rezervasiya etməlisiniz. Oteldə gecələmə, hətta mövsümdənkənar vaxtlarda belə 1500 avroya başa gəlir. 2010-cu ildə Monteneqronun Dövlətçilik Günü məşhur italiyalı tenor Andrea Boçelli burada konsert verib. Həmin il otel “Gallivanter's Guide” tərəfindən “İlin oteli” seçilib. Bura Devid Bekhem, Sofi Loren, Silvester Stalone, Klaudia Şiffer, Elizabet Teylor və Kirk Duqlas kimi məşhurların, eləcə də Silvio Berluskoni, Villi Brandt və Helmut Kol kimi siyasi xadimləri sevimli istirahət yeri olub.
Adanın qarşısındakı materik hissədə yerləşən eyni adlı qəsəbə 1950-ci illərdən bəri inşa edilən yaşayış binaları, bir neçə mehmanxana və restoranlarla təpəyə doğru genişlənir. Sveti Stefanın ən gözəl mənzərəsi də məhz buradakı otellərin və restoranların terrasından görünür. Bu bölgə həm də çimərlikləri ilə məşhurdur. Adanın sağ və sol tərəfində özəl çimərliklər var. İlin 6-7 ayında Sveti Stefan çimərliklərində üzmək olar. Bura dünyada məşhur, eyni zamanda, ən bahalı adalardan biri sayılır.
Nihad Budaqov
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Budva