İQTİSADİYYAT
POS-terminalların quraşdırılması hansı hallarda məcburidir?
![POS-terminalların quraşdırılması hansı hallarda məcburidir?](/files/2021/2/1200x630/16246229685609650871_1200x630.jpg)
Bakı, 25 iyun, AZƏRTAC
Vergi Məcəlləsinin 16.1.11-1-ci maddəsinə əsasən, nağdsız ödənişlərin aparılması üçün “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanunun 17-ci maddəsinə uyğun olaraq POS-terminalların quraşdırılmasını təmin etmək vergiödəyicilərinin vəzifələrinə aid edilib. Bəzən bu maddə əsas gətirilərək qeyd olunan vəzifənin hər kəsə şamil edilirdi və POS-terminal quraşdırmamağın qanun pozuntusu olduğu hesab edilir.
AZƏRTAC Dövlət Vergi Xidmətinə istinadla xəbər verir ki, “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” Qanunun 17-ci maddəsinə görə, ticarət, məişət və digər növ xidmətlərin göstərilməsi zamanı müştərilərlə hesablaşmaların aparılması, habelə vergilərin və dövlət orqanları tərəfindən göstərilən xidmətlərə (işlərə) görə dövlət rüsumlarının və haqlarının ödənilməsi üçün müvafiq POS-terminal quraşdırılmalıdır.
POS-terminallar quraşdırılacaq obyektlərin müəyyənləşdirilməsi meyarları, ərazilər üzrə POS-terminalların mərhələlərlə tətbiqi qaydası və cədvəli müvafiq icra hakimiyyəti orqanı (Nazirlər Kabineti) tərəfindən müəyyən edilir. Bu meyarlara əsasən, bir sıra vergiödəyiciləri üçün POS-terminal quraşdırmaq qanunvericiliyin mütləq tələbidir.
POS-terminalların məcburi quraşdırılacağı obyektlər aşağıdakılardır:
- dövriyyəsindən və ərazisindən asılı olmayaraq əlavə dəyər vergisi (ƏDV) ödəyicilərinin bütün təsərrüfat subyektləri (obyektləri) (vergiödəyicisinin ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyata alındığı tarixdən);
- dövriyyəsindən və ərazisindən asılı olmayaraq avtomobil və mebel satışı üzrə ixtisaslaşmış müəssisələr, idman və sağlamlıq kompleksləri, səhiyyə obyektləri, istirahət və əyləncə obyektləri, mehmanxanalar, şadlıq evləri, yanacaqdoldurma məntəqələri, hava, su, dəmiryol və avtomobil nəqliyyatı vasitələri ilə sərnişindaşımada biletlərin satışını həyata keçirən satış məntəqələri və turizm şirkətləri (təsərrüfat subyektinin (obyektinin) qeydiyyata alındığı tarixdən);
- rüb üzrə orta aylıq dövriyyəsi 2000 manatdan çox olan vergiödəyicilərinin bütün təsərrüfat subyektləri (obyektləri) (ərazilər üzrə POS-terminalların mərhələlərlə tətbiq edilməsi cədvəlinə uyğun olaraq);
- hüquqi şəxslərə və fərdi sahibkarlara məxsus minik avtomobili ilə (taksi) sərnişin daşınmasını həyata keçirən nəqliyyat vasitələri (ərazilər üzrə POS-terminalların mərhələlərlə tətbiq edilməsi cədvəlinə uyğun olaraq);
- vergilərin və göstərilən xidmətlərə (işlərə) görə dövlət rüsumlarının və haqlarının ödənişini qəbul edən dövlət orqanları (ərazilər üzrə POS-terminalların mərhələlərlə tətbiq edilməsi cədvəlinə uyğun olaraq).
Əgər hər hansı müəssisə, eləcə də hazırlıq kursu və ya digər özəl təhsil qurumu ƏDV məqsədləri üçün qeydiyyatdan keçibsə və ya orta rüblük dövriyyəsi 2000 manatdan artıqdırsa, orada POS-terminalın quraşdırılması zəruridir.
Operativ vergi nəzarəti zamanı POS-terminalın quraşdırılmaması üzə çıxarsa, məcəllənin 58.7-ci maddəsinə uyğun olaraq həmin müəssisəyə maliyyə sanksiyası tətbiq edilə bilər.
Bütün digər hallarda və siyahıda meyarlara uyğun gəlməyən digər vergiödəyiciləri üçün POS-terminal quraşdırmaq könüllü xarakterlidir. Lakin əhaliyə mal satan və ya xidmət göstərən vergiödəyiciləri yaxşı olar ki, qanunla məcburi olmayan hallarda belə, fəaliyyət göstərdikləri obyektlərdə POS-terminalların quraşdırılmasını təmin etsinlər. Bu, həm müştəri məmnuniyyəti ilə nəticələnəcək, həm də nağdsız dövriyyələr üzrə Vergi Məcəlləsinin müvafiq maddələrinə uyğun olaraq onlara güzəşt əldə etmək imkanı qazandıracaq.