Bakı, 9 sentyabr, AZƏRTAC

Azərbaycan və İtaliya bir çox sahələri əhatə edən və strateji tərəfdaşlığa çevrilən tarixi, mükəmməl ikitərəfli münasibətlərə malikdir. Son illər iki ölkə arasında yüksək səviyyəli siyasi dialoq zəngin iqtisadi və ticari əməkdaşlıq əlaqələri ilə möhkəmləndirilib. Avropada ən mühüm tərəfdaşlarımızdan biri kimi özünü təsdiqləmiş İtaliyanın Azərbaycan ilə intensiv qarşılıqlı əlaqələri mövcuddur və bu münasibətlər bütün istiqamətlərdə inkişaf edir. Qlobal gündəmin əksər mövzularında Azərbaycanın və İtaliyanın mövqeləri yaxındır, yaxud üst-üstə düşür. Azərbaycan və İtaliya arasında münasibətlərin genişləndirilməsi istiqamətində mühüm mərhələ kimi 2018-ci və 2020-ci illəri göstərmək olar. Belə ki, Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyevanın 2018-ci ilin sentyabrında Birinci vitse-prezidenti kimi həyata keçirdiyi ilk xarici səfəri və Prezident İlham Əliyevin 2020-ci ilin fevralında İtaliyaya ilk dövlət səfəri münasibətlərimizin inkişafına təkan verib. Bu səfərlər hər iki ölkənin tarixində dərin iz buraxıb.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Azərbaycan Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü, politoloq Yeganə Hacıyeva söyləyib.

O qeyd edib ki, məhz 2020-ci ilin fevralında “Azərbaycan Respublikası ilə İtaliya Respublikası arasında Çoxölçülü Strateji Tərəfdaşlığın gücləndirilməsinə dair Birgə Bəyannamə” imzalanması ilə ölkələrimiz arasında münasibətlər olduqca yüksək səviyyəyə qaldırılıb. Bəyannamə ikitərəfli münasibətlərin yeni mərhələsi üçün baza rolunu oynayıb, mövcud əməkdaşlığın daha geniş və sıx qarşılıqlı əlaqələrə çevrilməsinə təkan verib. Həmçinin bütün sahələrdə qarşılıqlı faydalı əməkdaşlığın qurulması yolu ilə tərəfdaşlığın daha da gücləndirilməsinə xidmət edib. Bununla da Azərbaycan ilə İtaliya arasında bütün vəziyyətlərdə ölkələrin sıx əməkdaşlığının, qlobal və regional proseslərə, eyni zamanda, problemlərə ümumi baxışının, tərəflərin yerləşdikləri, həmçinin maraq və nüfuz dairəsinə aid bölgələrdə sülhü, sabitliyi və rifahı təmin etdirmək üçün ortaq hədəfə istiqamətlənən tərəfdaşlığının əsası qoyulub. Bundan əlavə, imzalanmış sənəd Azərbaycan ilə İtaliya arasında çoxşaxəli strateji tərəfdaşlıq əlaqələrinin daha da möhkəmləndirilməsi, dərinləşdirilməsi yollarının inkişafı üçün regional və qlobal proseslərin birgə hərtərəfli təhlilini, müzakirəsini nəzərdə tutur. Beləliklə, sənəd 2020-ci ildən başlayaraq qarşılıqlı maraq doğuran əməkdaşlıq sahələrinə diqqət yetirərək, tərəflərin qarşılıqlı dəstək verməklə münasibətlərinin inkişafını, regional sülh, rifah və sabitliyin əsasında hər iki ölkənin mərkəzi və konstruktiv rolunun gücləndirilməsini ehtiva edir.

“Bundan əlavə, iki ölkənin müvafiq qurumları arasında investisiyaların qarşılıqlı təşviqi, iqlim dəyişikliyi, əmək və sosial, qida təhlükəsizliyi, səhiyyə, tibb təhsili və digər humanitar sahələri əhatə edən əməkdaşlığa dair sazişlər imzalanıb. Azərbaycan və İtaliya ticarət dövriyyəsinin daha da artırılması üçün beynəlxalq səviyyəli cəlbedici mexanizmlərin istifadəsi ilə iştirak etdikləri platformalarda iqtisadi imkanlarının qarşılıqlı inteqrasiyasına nail olmağa çalışır. Münasibətlərinə yeni keyfiyyət qatan Azərbaycanla İtaliya arasında iqtisadi qarşılıqlı fəaliyyət mexanizmlərinin sənaye, valyuta və maliyyə sahələrində əməkdaşlığın genişləndirilməsi də nəzərdə tutulur. Tərəflər, həmçinin bir-birinin maraqlarına bərabər hörmət prinsiplərinə əsaslanan dostluq münasibətlərinin, sıx humanitar və mədəni əlaqələrin inkişafına böyük əhəmiyyət verir.

İtaliya ilə Azərbaycan arasında humanitar və mədəni əlaqələrin inkişafı üçün “qarşılıqlı cazibə”nin əsas komponenti isə iki xalq arasında oxşar xüsusiyyətlərin mövcudluğudur”, - deyə Y.Hacıyeva vurğulayıb.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan Prezidentinin İtaliyaya səfərinin qlobal və regionlararası münasibətlərin kritik dönənimdə baş tutması dünyanın diqqətini cəlb edib. Həmçinin Prezident İlham Əliyevin Beynəlxalq Çernobbio Forumunda çıxışında beynəlxalq hüququn ədalət prinsipindən uzaq düşməsi ilə onun aktuallığının mübahisələnməsi, belə bir zamanda Azərbaycanın öz gücünə torpaqlarını işğaldan azad etməsinin Avrasiya materikinin təhlükəsizliyində oynadığı balanslaşdırıcı rolu haqqında fikirləri istər İtaliya, istərsə də dünya mediasında geniş işıqlandırıldı. Əslində, bu fikirlərin tirajlanmasını indiki mürəkkəb vəziyyətdə qlobal münasibətlərin kritik dönəmində konfliktlərə yanaşmada yeni baxışın vacibliyini qəbul etmək etirafı kimi də dəyərləndirmək olar. “Prezident İlham Əliyevin Ukrayna nümunəsində söylədikləri, əslində, üçüncü tərəflərin münaqişələrdə həm də üçüncü maraq olması, kənar maraqların isə heç də həmişə sülhə xidmət etməməsini göstərirdi. Çünki münaqişənin üçillik tarixi ərzində Türkiyə və Azərbaycan tərəfindən müharibəni dayandırmaqla bağlı bir neçə dəfə üçün təklif olunan danışıqlardan Ukrayna məhz bu üçüncü tərəflərin təklifi və təzyiqi ilə imtina etdi. Azərbaycan müharibənin ilk günündən Ukraynanın ərazi bütövlüyünü və suverenliyini açıq şəkildə dəstəkləyir, bu ölkəyə humanitar yardımı əsirgəməyir. Paralel olaraq, ölkəmizin Rusiya ilə xoş münasibətlərinin mövcudluğu Azərbaycanın hər iki tərəf üçün danışıqlar platforması təklif etməsinə imkan verir”, - deyə politoloq vurğulayıb.