BVF: Qlobal maliyyə sabitliyi riski artıb
Bakı, 25 aprel, AZƏRTAC
Son illərdə daha sərt maliyyə şərtləri, artan geosiyasi gərginlik və ticarətlə bağlı risklər səbəbindən qlobal maliyyə sabitliyi güclü təzyiq altındadır. Beynəlxalq Valyuta Fondu (BVF) son hesabatında maliyyə sistemindəki üç əsas zəifliyi vurğulayıb.
AZƏRTAC BVF-in hesabatına istinadla xəbər verir ki, hazırda kapital bazarları getdikcə daha çox cəmləşib və ABŞ qlobal səhm bazarının təxminən 55 faizinə malikdir. Halbuki iyirmi il əvvəl bu rəqəm 30 faiz olub. Son satışlara baxmayaraq, aktivlərin qiymətləndirilməsi yüksək olaraq qalır və davam edən iqtisadi qeyri-müəyyənlik fonunda əlavə korreksiya riskini artır.
Bununla yanaşı, aktivlərin qiymətləri aşağı düşməkdə davam edərsə, əmanətləri aktiv şəkildə investisiyalara yönəldən bank olmayan maliyyə institutlarının (BOKT) artan rolu təhlükə yarada, bu sektorda azalma dalğası bazarın pozulmasını gücləndirə bilər.
Üçüncüsü, dövlət borcunun səviyyəsi maliyyə sabitliyini dəstəkləmək üçün lazım olan bazar infrastrukturunun inkişafını üstələməklə yüksəlməkdə davam edir. Borc səviyyəsi yüksək olan ölkələr xüsusilə həssasdır, çünki bu, dövlət istiqrazları bazarlarında dəyişkənliyə səbəb olur. Genişlənən suveren istiqraz spredləri ilə üzləşən riskli inkişaf etməkdə olan bazarlar mövcud borcları yenidən maliyyələşdirmək və ya əlavə dövlət xərclərini təmin etmək üçün mübarizə apara bilər.
BVF hesab edir ki, banklar maliyyə sabitliyinin qorunmasında mərkəzi rol oynayırlar. Bununla belə, müxtəlif risklərin azaldılması alətlərindən istifadə edilməsinə baxmayaraq, onların BOKT-lərlə dərinləşən əlaqələri ciddi tənzimləyici çərçivələr və borc nəzarəti tədbirlərinin tətbiqini tələb edir.
Fond sağlam maliyyə vasitəçiliyini dəstəkləyən təşkilatları həddindən artıq risk və ya zəif idarəetmə ilə məşğul olanlardan fərqləndirmək üçün BOKT-lar üçün maliyyə hesabatı tələblərinin gücləndirilməsinin vacibliyini vurğulayır. Bank sektorunun dayanıqlığını artırmaq üçün “Basel III” kimi beynəlxalq tənzimləmə standartlarının tam tətbiqi də tövsiyə olunur.
“Artan suveren borc fonunda ölkələr maliyyə sabitliyinə olan təhdidləri azaltmaq üçün borc idarəetmə strategiyalarını təkmilləşdirməli və istiqraz bazarı infrastrukturunu gücləndirməlidir”, - deyə BVF-in hesabatında vurğulanır.