Bakı, 8 dekabr, Tatyana İvanayeva, AZƏRTAC

İçərişəhərdəki “Zaman Art Gallery” qalereyasında Fazilə Rəcəbova və Yelena Suvorovanın müxtəlif mövzuda mozaika işlərinin təqdim edildiyi “Canlanan daşlar” adlı sərgisi açılıb.

Təqdim edilən işlərin müəlliflərini çoxillik və peşəkar stilist fəaliyyəti birləşdirir. Məşhurların gözəlliyinə böyük məharətlə yenidən gözəllik qatan Fazilə Rəcəbova moda dünyasında məşhurdur. Peşəkar stilist kimi, o, yekun obrazı əvvəlcədən görə bilmək, “hissə-hissə” bir yerə cəmləmək bacarığına malikdir. O, mozaikanın fəlsəfəsinə nüfuz edərək, onun özünəməxsus xüsusiyyətlərini öyrənməyə cəhd edib, rəssamın sənət ideyalarının gerçəkləşdirilməsində isə Yelena Suvorova iştirak edib. “Canlanan daşlar” bu maraqlı tandemi özündə əks etdirib.

Sərginin açılışında iştirak edən Dövlət Turizm Agentliyinin Qoruqları İdarəetmə Mərkəzinin mütəxəssisi, CBC kanalının əməkdaşı Vahid Şükürov sovet dövründə Azərbaycan mozaika sənətinin çoxsaylı parlaq səhifələrinin olduğunu deyib. Onun sözlərinə görə, Bakıdakı Heydər Əliyev adına İdman Konsert Kompleksində dünyanın ən böyük – 700 kvadratmetr sahəyə malik mozaikası yerləşir. O qeyd edib ki, Bakıda mozaika sənətinin çoxlu nümunələri saxlanılıb, ən yaxşı işlərin müəllifləri isə aralarında Mikayıl Abdullayev və Oqtay Şıxəliyevin də olduğu görkəmli Azərbaycan rəssamlarıdır.

Vahid Şükürov onu da əlavə edib ki, sözügedən sərgi bu növ monumental təsviri sənət ənənələrinin davamlılığını nümayiş etdirir, onun bu gün də inkişaf etdirilməsinin sübutu isə tədbirin qonaqlarından biri olan Xalq rəssamı Hüseyn Haqverdinin Azərbaycan mozaikaçılarının irsinə dayanan yaradıcılığıdır.

Açılışda çıxış edən Hüseyn Haqverdi, həm tədbirin müəlliflərini və təşkilatçılarını, həm də bu sənətin işığına yığışanların hamısını paytaxtın mədəni həyatındakı bu maraqlı tədbir münasibətilə təbrik edib.

“Mozaika sənətinin yenidən nəfəs almağa başlaması və dərin tarixə malik olan bu əziyyətli və möhtəşəm sənətlə məşğul olan yeni sənətkarların meydana çıxması çox gözəldir”, – deyə o bildirib.

Ekspozisiya elə qurulub ki, tamaşaçını mozaika çərçivəsi sayəsində adi güzgülərə xüsusi incəlik verməyi bacaran, gündəlik həyat predmetlərindən bədii obyekt düzəldə bilən Yelena Suvorovanın əsərləri “qarşılayır”.

“Biz sadəcə, özümüz, möhtəşəmliyə qarışaraq, bu gözəlliyi yaradırıq. Bəli, bu bizə əllərimizdə kəsiklər, ağır materiallarla işləmək bahasına başa gəlir... axı biz zəif cins sayılırıq! Ancaq bütün çətinliklərə baxmayaraq, işimizdən böyük zövq alırıq” – deyə Yelena Suvorova AZƏRTAC-ın müxbiri ilə söhbətində bildirib.

“Bu sərginin ideyası həm də mozaika sənətinə olan tələbatı yenidən bərpa etmək, mozaikanın interyerdə nə qədər dəbdəbəli görünəcəyini nümayiş etdirmək, məsələn, kaminləri, hovuzları və panelləri dəyişdirməkdən ibarətdir” – peşəkar stilist bildirib.

Fazilə Rəcəbova yaradıcı düşüncələrin rəngarəng çalarlar toplusunu təqdim edib. Sənətkarın işlənməsinə və süjetinə görə müxtəlif olan işləri tamaşaçıların diqqətini cəlb edir, onların arasında məşhur rəssamların, məsələn Maleviçin yaradıcılığına edilmiş mozaik “müraciətləri” görmək mümkündür.

AZƏRTAC-ın müxbiri ilə söhbətində o, mozaikanın özünəməxsus sehrinin sirlərini açıqlayıb.

“Bu, ilk növbədə, ilk baxışdan məhəbbət deməkdir” – rəssam qeyd edib. Mən mozaikanı ona görə sevmişəm ki, bu sənət növü istənilən materialla işləməyə imkan yaradır. Mozaika fantaziyalara tam azadlıq verir, bu sənətdə daşa, şüşəyə, düyməyə, hətta metala və taxtaya da yer tapılır... Mənə isə həmişə materiallardan qarışıq şəkildə istifadə etmək maraqlı gəlib, hər zaman bənzərsiz, maraq oyadan kompozisiya yaratmaq istəmişəm, mənim bütün səylərim məhz hər zaman bu arzunun gerçəkləşməsinə yönəlib. Sənətə olan marağım uşaqlıqdan başlayıb. Tikişlə məşğul olmuşam. Stilist işləmişəm. Məktəbdə informatika və riyaziyyatdan dərs demişəm. Ta ki həyatıma mozaika adlı bu sənət daxil olana qədər...Dəqiq elmlərlə bağlı biliyimi öz mozaika işlərimdə uğurla tətbiq etməyə çalışmışam, işlərimdə hər şey millimetrə qədər dəqiqliklə ölçülmüş və biçilmiş şəkildədir”.

O, sərgidə keçmiş dövrün məşhur rəssamlarının vizual əsərlərinin bir növ “parafrazı”nın təqdim olunduğunu bildirərək sözünə davam edir: “Əsərləri sadəcə olaraq, hissələrə ayırmaq kifayət etmirdi. Onları fərqli teksturada göstərmək, tanış əsərləri fərqli fakturada təqdim etmək, öz bildiyim mozaikalarda “çəkmək” istədim. Yeri gəlmişkən, mozaika formasında da gözəl görünəcək çoxlu rəsm əsərləri mövcuddur, ona görə də, bu sərgidə təqdim olunan əsərlərdə müasir texnikanı və klassik üslubu qarışdırmaq qərarına gəlmişəm. Portretlər, natürmortlar və mənzərələr təqdim etmişəm. Onların yaradılması üçün Bakı mozaikasından istifadə olunub, daşlar əvvəlcə yuyulub və rənglərinə görə çeşidlənib”.

Öz yaradıcılıq fikirlərini bölüşən Fazilə Rəcəbova əlavə edib: “Smalta, eləcə də vitraj şüşə ilə işləmək planlarım var. Təəssüf olsun ki, bizdə bu materiallar istehsal olunmur, onları ölkəyə gətirmək barədə düşünürəm, məqsədim mozaikaçılarımızın da bizə qoşularaq, öz sənət ideyalarını gerçəkləşdirmələri üçün imkanların artırılmasından ibarətdir”.

“Biz çox gözəl əsərlər yarada bilərik! Bu gözəlliyin ölkəmizdə yaradılmasını, bu əsərlərlə beynəlxalq sərgilərdə iştirak etməyimizi istəyirəm, axı Azərbaycan başdan-başa rəngarəng motivlər, ornamentlər, rəng çalarları, süjetlərlə çox zəngindir. Bütün bunların hamısını dünyaya nümayiş etdirməliyik”, – deyə rəssam vurğulayıb.