MƏDƏNİYYƏT
Yeni “Napoleon” filmi fransızların etirazına səbəb olub
![Yeni “Napoleon” filmi fransızların etirazına səbəb olub](/files/2023/2/1200x630/16929612894219628621_1200x630.jpg)
Bakı, 25 avqust, AZƏRTAC
Məşhur amerikalı kinoaktyor Xoakin Feniksin baş rolu ifa etdiyi “Napoleon” filminin rejissoru Ridli Skottun Napoleon Bonapartı Hitler və Stalinə bənzətməsi fransızların qəzəbinə səbəb olub.
AZƏRTAC BBC telekanalına istinadla xəbər verir ki, “Empire” kinojurnalına noyabrda ekranlara çıxacaq film haqqında müsahibə verən britaniyalı rejissor deyib: “Mən Napoleonu Makedoniyalı İsgəndər, Adolf Hitler, İosif Stalinlə müqayisə edirəm. Diqqətlə baxsanız, onların arasında heyrətamiz bənzərliyi görə bilərsiniz”.
Fransızlar bu fikirlərə cavab vermək üçün vaxt itirməyiblər. Napoleon Fondunun akademik direktoru Pierre Branda “The Telegraph” nəşrinə müsahibəsində deyib: “Hitler və Stalin heç nə qurmadılar və yalnız məhv etdilər. Napoleon bu gün də yerində olan böyük abidələr yaratdı”.
Napoleon Fondundan Tierry Lentz isə filmin rejissoruna iradlarını belə bildirib: “Napoleon nə Fransanı, nə də Avropanı məhv etmədi. Onun irsi sonradan qeyd olundu, qəbul edildi və genişləndi”.
Parlaq hərbi komandir olan Napoleon 1799-cu ildə Fransa İnqilabından sonra Fransada siyasi qeyri-sabitlik dövründə hakimiyyəti ələ keçirdi. Pərəstişkarları deyirlər ki, o, Fransanı inqilabdan əvvəlki antik rejim altında olduğundan daha meritokratik ölkəyə çevirib. O, hökuməti mərkəzləşdirdi, bank işini yenidən təşkil etdi, təhsili əsaslı şəkildə yenidən qurdu və hüquq sistemini dəyişdirən, bir çox başqa ölkələr üçün nümunə olan Napoleon Kodeksini təsis etdi. Lakin o, eyni zamanda, Avropada bir sıra qanlı müharibələr apararaq, Pireney yarımadasından Moskvaya qədər uzanan bir imperiya qurdu. 1812-ci ilə qədər birbaşa idarə və ya müttəfiqlik yolu ilə onun nəzarətindən azad olan Avropanın yeganə əraziləri İngiltərə, Portuqaliya, İsveç və Osmanlı İmperiyası idi. Nəhayət, 1815-ci ildə Vaterloo döyüşündə İngiltərənin başçılıq etdiyi millətlər ittifaqı tərəfindən məğlub oldu.
Napoleon və onun müharibələri bütün dövrlərdə britaniyalıların şüurunda böyük yer tuturdu. Karikaturaçılar ona aludə idilər. O, Ceyn Ostenin romanlarının fonundadır. Məsələn, 1813-cü ildə nəşr olunan “Qürur və Qərəz” əsəri Napoleonun gözlənilən işğalını dəf edəcək milislərdən bəhs edir. Şarlott Brontë Napoleonun Brüsseldəki müəllimi tərəfindən ona verilən orijinal tabutun bir parçasına sahib idi. Artur Konan Doylun böyük detektivi “Şerlok Holms” cani professor Moriartini “cinayətin Napoleonu” adlandırır. Corc Oruellin 1945-ci ildə nəşr olunan “Heyvan ferması” əsərində diktatora çevrilən donuzun adı Napoleondur.
Filmin ekrana çıxmazdan əvvəl böyük mübahisələrə səbəb olması da ingilislər və fransızlar arasında Napoleonun şəxsiyyətinə münasibətlə bağlı fikir ayrılığının davamıdır.