MƏDƏNİYYƏT
Abu Dabi ənənələrin və müasirliyin istinadgahıdır
Bakı, 14 iyun, AZƏRTAC
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin (BƏƏ) sürətlə inkişaf edən paytaxtı Abu Dabi turizmin miqyasına görə Dubayın bəlkə də başlıca rəqibidir. Abu Dabi dünyanın neft ehtiyatının 10 faizinə malikdir və bu da onu turistləri cəlb etmək üçün iddialı layihələr həyata keçirmək imkanı olan çox varlı Əmirliyə çevirir. Burada çoxlu məşhur otel, nəhəng və möhtəşəm ticarət və əyləncə mərkəzləri var. Bununla yanaşı, Əmirlikdə adət-ənənələr və mədəni dəyərlər qayğı ilə qorunub saxlanılır.
Müasir Abu Dabi həyatının nəbzini hiss etmək üçün biz dörd gün müddətinə Yas adasının ən sürətli attraksionlar, o cümlədən su attraksionları dünyasına baş vurduq, unikal Şahin hospitalında şahinlərə tamaşa etdik, çox gözəl Şeyx Zayed məscidində olduq və indi də BƏƏ paytaxtında unudulmaz istirahətin təəssüratlarını sizinlə paylaşmaq istəyirik.
Uçuş və yerləşmə barədə faydalı məsləhətlər
Bakıdan Abu Dabiyə birbaşa reyslər hələlik olmadığına görə son vaxtlara qədər turistlər bu Əmirliyə Dubay vasitəsilə gedirdilər. Amma bu yaxınlarda daha bir yol - Şarcədən tranzit yol açılıb. 2017-ci ildən Şarcənin milli aviadaşıyıcısı – “Air Arabia” həftədə dörd dəfə Bakı-Şarcə-Bakı marşrutu üzrə reyslər həyata keçirir. Hər iki tərəfə aviabiletlərin qiyməti 300 manatdan başlayır. Bu, hazırda bazarda həmin istiqamət üçün mövcud olan təkliflərin ən münasibidir. Biletin qiymətinə 10 kiloqrama qədər əl yükü daxildir və büdcəyə uyğun qiymətlər təklif edən digər şirkətlərin sərnişinləri kimi, “Air Arabia”nın sərnişinləri də bilet alarkən əlavə baqaj və yemək üçün opsiya seçə bilərlər. Uçuşun bu variantı daha bir əhəmiyyətli səbəbdən bizə optimal göründü: “Air Arabia” öz sərnişinlərinə adambaşına 40 dirhəm (təqribən 10 dollar) münasib qiymətlə Şarcə aeroportundan Abu Dabinin mərkəzinə rahat çatdırılma təklif edir. “Air Arabia”nın firma avtobusunun dayanacağı terminalın əsas çıxışının iki addımlığında yerləşir. Avtobus kondisionerlər və baqaj daşımaq üçün qoşqu ilə təchiz edilib. Haradasa iki saat yol getdik və bir də gördük ki, Abu Dabidə bərq vuran göydələnlərin əhatəsindəyik.
Abu Dabi baxmalı-görməli yerlərin və əyləncə komplekslərinin çox olması ilə yanaşı, şəhəri dövrələyən tərtəmiz çimərlikləri, Saadiyat kimi təbii adacıqları ilə öyünə bilər. Əgər kurort istirahəti istəyirsinizsə, onda lap dənizin kənarında yerləşən mehmanxanalarda özünüzə yer sifariş edə bilərsiniz. Amma hətta şəhər otelinə üstünlük versəniz belə, özünüzü dəniz və günəş vannalarının bəxş etdiyi sevincdən məhrum etməyəcəksiniz. Çünki Abu Dabinin mərkəzindən hər hansı çimərliyə cəmi 10-15 dəqiqəyə getmək olar. Bundan əlavə, Əmirliyin hakimiyyət orqanları bu il turistlər arasında “şəhər oteli + çimərlik istirahəti” konsepsiyasını təbliğ etməyə başlayıb və bu konsepsiyanın uğur qazanmaq şansı çox yüksəkdir.
Biz səfər proqramının rəngarəngliyini nəzərə alaraq, yeni formulu öz üzərimizdə sınaqdan keçirmək qərarına gəldik və şəhərin mərkəzində iki müxtəlif otelin hər birində iki gecəlik nömrə götürdük. Məlum oldu ki, “Hawthorn suits by Wyndham” və “Ramada Corniche” otelləri bir şəbəkəyə məxsusdur və onlar arasında ümumi cəhətlər çoxdur. Hər iki otel dördulduzludur, bir-birinin yaxınlığında – mərkəzi avenyu Korniş hüdudlarında yerləşir və hər ikisi dinamik urbanizm üslubundadır. Mehmanxanalar müasir rahatlığı, ləziz təamları, SPA-prosedurları ilə seçilir, “Ramada Corniche” otelinin damında isə hovuz var. Üstəlik, hər iki otel çimərliyə və populyar görməli yerlərə pulsuz çatdırılma təklif edir. Odur ki, müsafirlər hər yerə yetişmək üçün öz günlərini asanlıqla planlaşdıra – səhərlər dənizin sahilində isti qum üstündə xumarlana, gündüzlər akvapark və ya attraksion parklarından birinə yollana, axşamlar isə şəhərdə alış-veriş edə bilərlər. Abu Dabiyə axşam saatlarında çatdığımız üçün şəhərlə tanışlığa da otel ərazisindən başlamaq qərarına gəldik.
Korniş boyunca gəzinti və 80 günbəzli məscid
Deyilənə görə, Abu Dabinin əsası XVIII əsrdə qoyulub. Guya bir cavan ahu köçəri tayfanı şirin suyun olduğu bu yerlərə gətirib. Elə Abu Dabi də ərəbcədən tərcümədə “Ahunun torpağı” mənasını verir. Bu qədim yaşayış məskəni palma ağacından inşa edilmiş təqribən 300 komadan, bir neçə mərcan tikilidən və hökmdarın qalaçasından ibarət olub. O vaxtdan böyüyərək Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtına - müasir kosmopolit göydələnlər şəhərinə çevrilib.
Abu Dabi göydələnlərinin çoxu şəhərin əsas bulvarına - təqribən 8 kilometr boyunca uzanan Korniş avenyuya bitişik bir neçə məhəllədə cəmləşib. Şəhərin işgüzar həyatı məhz burada qaynayır, hökumət və ofis binaları da burada yerləşir. Gecələr çıraqbana dönən Abu Dabinin mərkəzini futuristik görkəminə görə “Yaxın Şərqin Manhetteni” də adlandırırlar. Maraqlıdır ki, Abu Dabinin müasir görkəmi hələ ötən əsrin 80-ci illərində, yəni Dubaydan xeyli əvvəl formalaşıb. Amma bu gün bu qonşu əmirliklər iddialı layihələr həyata keçirməkdə bir-birini ötməyə çalışırlar.
Səliqəli Korniş bulvarı kafe, restoran, mağaza, uşaq meydançaları, müxtəlif velosiped və piyada yolları, gözəl parklarla doludur. Bir neçə ticarət mərkəzi, o cümlədən “Abu Dhabi Mall” Kornişin lap yaxınlığındadır. Axşam saatları alış-veriş üçün ən münasib vaxtdır. Alış-veriş Abu Dabinin bir növ milli məşğuliyyətidir. Bu da təəccüblü deyildir: içərisində kondisionerlər işləyən ticarət mərkəzləri gec saatlara qədər - ən azı saat 23.00-dək açıq olur. Belə mərkəzlərdə lüks səviyyəli dəbdəbəli butiklərdən, demokratik brendlərin mağazalarından, ətriyyat, xalça və qab-qacaqdan tutmuş ədva və yeyinti məhsullarınadək hər şey tapmaq olar. “Abu Dhabi Mall” ticarət mərkəzinə hər gün 40 mindən çox adam gəlir. Odur ki, bu mərkəz sadəcə alış-veriş məkanı deyildir. Burada 200-dən çox mağaza ilə yanaşı, restoranlar, uşaq meydançası və “Cineplex” kinokompleksi yerləşir.
Ertəsi gün biz Abu Dabinin ən diqqətəlayiq və möhtəşəm məkanlarından birinə - bəyaz Şeyx Zayed məscidinə getdik. Eyni vaxtda təqribən 40 min adamı bir araya gətirən bu arxitektura möcüzəsinin 40 günbəzi, mindən çox sütunu, qızıl suyuna çəkilmiş, “Swarovski” daşları ilə bəzədilmiş çilçıraqları var. Dünyanın əllə toxunmuş ən böyük xalçası da buradadır. Şeyx Zayed məscidi yeganə məsciddir ki, başqa dinlərin nümayəndələrinin bura ekskursiyaya etməsinə icazə verilir. Məscidin girişində müsafirlərə bədənin açıq hissələrini örtən müvafiq libaslar verilir. Burada bələdçi tutmaq da olar. O, məscidin tikintisi barədə maraqlı faktlar danışır, İslam dininin əsasları ilə tanış edir. Şəhər hakimiyyət orqanlarının fikrincə, məsciddə bütün arzu edənlər üçün ekskursiyalar İslamın sülh və xeyirxahlıq dini kimi qəbul edilməsinə kömək edir. Həqiqətən də bu məscidə ilk dəfə gələn turistlərin heyran baxışlarını, onların bələdçilərin hər sözünə diqqət kəsilmələrini görəndə başa düşürsən ki, İslama maraq məhz maarifləndirmə yolu ilə yarana bilər.
Macəralar adası
Abu Dabi Saadiyat, Yas, Al-Marya, Rim, Nuray və s. kimi onlarca ada ilə əhatələnmiş adada yerləşir. Bu adaların ikisi – Saadiyat və Yas hazırda əsl əyləncə mərkəzlərinə çevrilib. Məsələn, maşınla paytaxtın mərkəzindən bir neçə dəqiqəlik yolda - Saadiyat adasında regionda ilk çimərlik qolf-klubu fəaliyyət göstərir, “Luvr” (Paris) və Quqqenhaym (ABŞ) muzeylərinin filialları açılışa hazırlanır. Attraksion parkları və əyləncəli şopinq imkanları olan Yas adası ailəvi istirahətin istinadgahı kimi şöhrət qazanıb. Biz də ora yollandıq.
Abu Dabinin mərkəzindən Yas adasına avtobusla və ya avtomobillə 25-30 dəqiqəyə getmək olar. Avtobusla getsəniz, əvvəlcədən gediş kartı alın: gediş kartları mərkəzi avtovağzalda və bir neçə dayanacaqda qoyulmuş avtomatlarda satılır. Kartınız olmasa, gediş haqqını ödəyə bilməyəcəksiniz, çünki sürücülər nağd pul götürmürlər.
Adaya getməyin daha bir yolu pulsuz avtobuslardır: demək olar, bütün otellər öz müsafirlərini Abu Dabinin məşhur görməli yerlərinə, o cümlədən Yas adaşına çatdırmaq üçün avtobuslar təşkil edir. Bunun üçün sadəcə qaldığınız mehmanxananın qəbul otağında avtobusların hərəkət cədvəlini dəqiqləşdirməlisiniz.
İlk növbədə möhtəşəm “Yas Waterworld” akvaparkına yollandıq. Bu akvapark təqribən 15 futbol meydanına bərabər ərazidə yerləşir. Buradakı 43 attraksionun beşinin dünyada analoqu yoxdur. Futuristik akvaparka gələnlər 238 metr hündürlüyündə “tornado” deyilən və 6 nəfər üçün nəzərdə tutulan dünyada ilk hidromaqnit su attraksionunda sürüşə bilərlər. Adrenalin həvəskarlarını “Bubble’s Barrel” attraksionunun üç metrlik dalğaları gözləyir. Bu attraksion floubort və bodibort üçün dünyada ən hündür süni dalğalar da təklif edir. 550 metrlik “Bandit Bomber” təpəcik attraksionu dünyada su və işıq effektləri olan ilk “Amerika təpəcikləri” attraksionudur. Attraksionun müsafirləri su toplarından hədəfə atəş aça, su bombaları buraxa və işıq effektlərini işə sala bilərlər. Aşağıda dayanan tamaşaçılar isə onları “yaxşıca çimizdirə” bilərlər. Amma “Liwa Loop” attraksionu lap yaddaqalan oldu. Bu attraksion bir növ liftə bənzəyir. Ayağınızın altındakı döşəmə uçur və siz boru ilə sürüşərək aşağı düşürsünüz və açıq havaya çıxırsınız. Son dərəcə maraqlıdır.
Akvapark müsafirləri Abu Dabinin ənənələri ilə də tanış edir. Belə attraksionlar “İtirilmiş inci” adı altında birləşib. Parkda, həmçinin ənənəvi bazar, mirvari axtarışına həsr olunmuş sərgi, habelə restoranlar var.
Yas adası Formula-1 Abu Dabi Qran-prisinin keçirildiyi yer kimi də məşhurdur. Tribunaların qarşısından güllə kimi keçən bolidlərin uğultusu yaxın vaxtlardan etibarən biz bakılıları artıq təəccübləndirmir. Amma bərk sürətlə yürüşlərin ehtirasını hiss etməyimiz üçün hələlik heç bir imkanınız yoxdur. Odur ki, fürsəti əldən verməyib, “Ferrari World” attraksionlar parkına getməyi qərara aldıq. Bu, dünyada “Ferrari”yə həsr olunmuş ilk tematik park və bu qəbildən ən böyük əyləncə məkanıdır. İyirmidən çox təpəcik və digər attraksionlar, interaktiv şopinq və əsl italyan mətbəxi sizi əyləncəli şəkildə “Ferrari” dünyası ilə tanış edir. Bu parkda da favoritimiz oldu: maksimum sürəti saatda 240 kilometrə çatan “Formula Rossa” Amerika təpəciyi attraksionu. Daha bir yeni təpəcik attraksionunu – “Ferrari” avtomobillərini sınaqdan çıxaran pilotun yerində olmaq imkanı verən “Turbo Track” attraksionunu da qeyd etmək istəyirik: sizin üçün kəskin hisslər təmin olunub.
Nəhayət, böyüklüyünə görə BƏƏ-də ikinci, Abu Dabidə birinci olan “Yas Mall” ticarət mərkəzi də Yas adasında yerləşir. Günü bitirməyin ən yaxşı yolu ticarət mərkəzində gəzişərək, onun restoranlarından birində istirahət etməkdir.
Şahin qayğıları
Şahin ovunun yaşı 2 min ildən çoxdur. Şahinlə ova çıxmaq bu yerlərin sakinlərinin həmişə sevimli məşğuliyyəti olub. Şahin həm də bu ölkənin rəmzidir. Təsadüfi deyildir ki, dünyada quşlar üçün ən böyük və ən yaxşı təchiz edilmiş Şahin hospitalı da məhz BƏƏ-nin paytaxtı Abu Dabidə yerləşir. Hərçənd hazırda Abu Dabidə ov qadağan edilib. Amma şahinlərə sevgi Əmirlik sakinləri arasında əvvəlki kimi güclüdür. Onların bir çoxu öz malikanələrində təlim keçmiş şahinlər saxlayır, lazım gəldikdə ov etmək üçün başqa ölkələrə yollanırlar.
Hospital quşlar üçün təkcə xəstəxana deyil, həm də özünəməxsus otel funksiyasını yerinə yetirir. Sahibləri quşları bura gətirir və mütəxəssislərin ixtiyarına verirlər. Maraqlıdır ki, bu qeyri-adi klinika ekskursiyalar üçün açıqdır. Klinikaya gələnlər quşların saxlanıldığı dəbdəbəli palatalarla tanış olur, quşlara qulluq və onların bəslənməsi prosedurlarına tamaşa edirlər. Abu Dabi aeroportunun yaxınlığında yerləşən klinikaya getmək üçün hələlik yalnız taksi xidmətindən istifadə etmək olar. Biz də belə etdik.
Müsafirlərə əvvəlcə prosedurlar nümayiş etdirilir. Azad yaşamaq imkanından məhrum edilmiş şahinlərin caynaqları və dimdikləri çox böyüyür. Quşları müvafiq formada saxlamaq üçün mütəxəssis köməyi tələb olunur. Əvvəlcə şahinə ümumi narkoz verilir. Sonra həkim xüsusi alətlə quşun caynaqlarını səliqəyə salır, dərinin ölmüş sahələrini kənarlaşdırır. Bu prosedur manikürü xatırladır. Daha sonra şahinin pəncələrinə krem çəkib masaj edirlər. Quşun dimdiyini də eyni üsulla səliqəyə salırlar.
Şahinlər uçan zaman onların manevr etməsində quyruq lələkləri və iri lələklər böyük rol oynayır. Klinikada quşların itirilmiş lələklərini bərpa etmək üçün prosedurlar da aparılır. Daha ciddi əməliyyatlar üçün yüksək səviyyədə təchiz edilmiş cərrahiyyə bölməsi nəzərdə tutulub.
Şahinlərin necə bəsləndiyini müşahidə etmək və ələ öyrədilmiş bu quşlarla xatirə şəkilləri çəkdirmək müsafirlər üçün həmişə maraqlıdır.
Turistlər şahin muzeyinə və quşların sərbəst uçduğu əraziyə də gedə bilərlər. Abu Dabinin Şahin hospitalı bütün dünyada şöhrət qazanıb. Bunu şöhrət salonunda çoxsaylı mükafatlar və bu unikal məkanda olmuş fəxri qonaqların fotoşəkilləri də təsdiq edir.
Emil Eyyubov