ELM VƏ TƏHSİL
Cavid Əlizadə: istərdim ki, Azərbaycan elminin inkişafında mənim də payım olsun VİDEO
Bakı, 29 aprel, AZƏRTAC
Onun 19 yaşı var. 2018-ci ilin dekabrında SAT imtahanından maksimum 1600 baldan 1550 bal toplayıb. Bu yüksək nailiyyəti ilə o, Böyük Britaniyanın “Imperial College London”, “University Coulege London” kimi dünya reytinqində ilk onluqda yer alan ali təhsil müəssisələrində sərfəli şərtlərlə təhsil almaq şansı qazanıb.
AZƏRTAC oxucuları istedadlı gənc Cavid Əlizadə ilə yaxından tanış edir.
- Biz sənin uğurun barədə eşitmişik, istərdik özün haqqında qısa məlumat verəsən.
- Mən Mingəçevir şəhərində anadan olmuşam. Doqquzuncu sinfə qədər təhsilimi doğulduğum şəhərdə almışam. Sonra təhsilimi üç il Londonda davam etdirmişəm. Bütün müəllimlərimə təşəkkür edirəm. Mənim üzərimdə onların hər birinin əməyi var. Bundan başqa, oxumağa marağımın artmasında valideynlərimin, xüsusilə də anamın rolu böyükdür.
- Mükəmməl bilik almaq üçün şəxsi keyfiyyətlər önəmlidir, yoxsa təhsil şəraiti?
- Şəxsi keyfiyyətlərin olması mütləqdir. Hər bir şagirdin elmə, tədris edilən fənlərə marağı olmalıdır. Burada təkcə şagirddən deyil, dərslərin tədrisindən də çox şey asılıdır. Fənlər bütün məktəblərdə eyni səviyyədə tədris olunmur, yəni, pedaqoqların dərsə yanaşma tərzləri müxtəlifdir. Şəraitə gəldikdə, bu məsələni gözardı etmək olmaz. Şagirdə oxumaq, bilik və bacarıqlarını inkişaf etdirmək üçün şərait lazımdır. Bu, evdə valideynlər, məktəbdə isə pedaqoji kollektiv tərəfindən yaradılmalıdır. Mənim fikrimcə, həm şəxsi keyfiyyətlər, həm də təhsil şəraiti eyni dərəcədə əhəmiyyətlidir.
- Necə oldu ki, xaricdə təhsil almaq fikrinə düşdün?
- Bu qərarı qəflətən verdim. Düzdür, xaricdə təhsil almağı arzulayırdım, bunun üçün yollar axtarırdım. Doqquzuncu sinfi bitirdikdən sonra atamın təklifi ilə bu arzum gerçəkləşdi və mən Londona getdim.
- Fərqli ölkə və fərqli təhsil sistemi. Buna uyğunlaşmaq çətin olmadı ki?
- Qeyd etdiyim kimi, Mingəçevirdə böyümüşəm, 9-cu sinfə qədər bu şəhərdə təhsil almışam. Təbii ki, Avropaya, yeni mühitə uyğunlaşmağım bir az zaman aldı. Çətinliklər əsasən özünü sosial çevrənin formalaşmasında, sosial-mədəni fərqlərin aradan qaldırılmasında göstərirdi. Təhsil sahəsində isə sistem fərqinə baxmayaraq, çalışqanlığım sayəsində adaptasiya prosesi o qədər də uzun sürmədi.
- Ali təhsil almaq üçün seçim imkanların çoxdur, səni ən çox hansı ölkə cəlb edir?
- Baxmayaraq ki, seçim üçün 1 həftə vaxtım qalıb, amma bu barədə dəqiq bir qərara gəlməmişəm. Atam Türkiyənin Koç Universitetində təhsil almağımı istəyir. Məni isə həm Böyük Britaniya, həm də ABŞ universitetləri cəlb edir. Ancaq seçim etmək mənim üçün çox çətindir. Dəqiq qərar verə bilmək üçün müxtəlif məqamları nəzərə almalıyam. Ali təhsil seçimi insanın gələcəyini müəyyən edir. Ona görə də tələsmədən qərar qəbul etmək istəyirəm.
- Seçim edərkən hansı sahəyə üstünlük verəcəksən?
- Tibb, biologiya sahəsində təhsil almağı daha çox istəyirəm. Mənim üçün xüsusi imkanların olmasına önəm verəcəyəm.
- Gələcəklə bağlı nə kimi planların var?
- Bunu gələcək göstərəcək. Təbii ki, Azərbaycanı layiqincə təmsil etmək, ölkəmizin adını ucaltmaq mənim arzumdur. Qarşımda hələ uzun bir yol var. Uzun yolun sonunda istərdim ki, Azərbaycan elminin inkişafında mənim də rolum, payım olsun.
- Yaşda səndən kiçiklərə məsləhətin, həmyaşıdlarına tövsiyələrin nədir?
- Özümdən kiçiklərə məsləhət görərdim ki, oxumağa meyilli olsunlar, həyatlarında balansı qorumağa çalışsınlar, asudə vaxtlarını səmərəli keçirsinlər. Əllərində olan bütün imkanlardan bəhrələnməyi bacarsınlar. Həmyaşıdlarıma demək istərdim ki, heç vaxt ruhdan düşməsinlər. Həyat həmişə istədiyimiz kimi olmur, amma məqsədə doğru əzmkarlıqla irəliləmək lazımdır. Mən, ilk növbədə, valideynlərdən xahiş edirəm ki, uşaqlara qarşı diqqətli olsunlar. Uşaqların elmə, təhsilə marağı, ilk növbədə, evdən gəlir. Valideynlər çalışmalıdırlar ki, övladlarını düzgün istiqamətləndirsinlər. Lakin bunu edərkən uşaqların maraqlarını da nəzərə almalıdırlar. Valideynlər övladları ilə bağlı qərar verərkən onların da fikirlərini nəzərə alsınlar.
- Təhsilə çox vaxt ayırmağın uşaqlıq həyatını yaşamağına mane olmayıb kı?
- Xeyr. Mənim elmə marağım uşaqlıqdan olub. Buna baxmayaraq, oxumaq mənim idmanla məşğul olmağıma, digər uşaqlarla vaxt keçirməyimə mane olmayıb. Sadəcə, uşaqlıqda təhsillə bağlı bəzi məqamlarda çox gərginlik, stress keçirmişəm. Böyüyəndə başa düşdüm ki, o gərginlikləri yaşamağıma dəyməzmiş, həyat hər şeyi öz yoluna qoyur.
- Hazırda özəl məktəblərdə oxumaq dəb halını alıb. Həm Avropa, həm də Azərbaycan təhsil sistemi ilə tanış biri kimi bu barədə nə deyə bilərsən?
- Məktəbin pedaqoji kollektivinə, maddi-texniki bazasına görə istər özəl, istərsə də dövlət məktəbləri arasında həmişə seçim olur. Məktəbin özəl olması onun yaxşı olmasına dəlalət etmir. Məsələn, özəl məktəb var ki, seçim edərkən akademik biliklərə üstünlük verir, imicini bu istiqamətdə formalaşdırır, bəzi özəl məktəblər isə iqtisadi məqamlara üstünlük verirlər. Bu məqamlar bütün ölkələrdə var. Mən orta təhsilimi Böyük Britaniyada davam etdirmişəm. Məktəbimdən çox razı idim, amma bu, Britaniyadakı bütün məktəblərin yaxşı olduğu anlamına gəlmir. Seçim həmişə və hər yerdə var. Çalışıb düzgün seçim etmək lazımdır. Bütün uşaqlara demək istəyirəm ki, həmişə özünüzə güvənin, bilik və bacarıqlarınızı inkişaf etdirin. Elm yeganə sərvətdir ki, onu sizdən heç kim ala bilməz.
- Söhbətə görə təşəkkür edirik, sənə uğurlar arzulayırıq.